Maand: april 2018

Wat is het?

Met behulp van röntgenfoto’s kunnen we zien hoe het skelet van een dier eruit ziet. We kunnen röntgenfoto’s maken om te beoordelen waar de kreupelheid van een dier vandaan komt. Daarnaast worden ze gemaakt om sommige aandoeningen in een vroeg stadium op te sporen, bijvoorbeeld wanneer dieren ingezet zullen worden voor de fokkerij of sport.

Hoe worden röntgenfoto’s gemaakt?

Op alle drie de klinieken is een digitaal röntgenapparaat aanwezig. Indien uw dier dit toelaat, zullen de foto’s vaak zonder sedatie (roesje) gemaakt worden. Bij dieren die erg pijnlijk of onrustig zijn of bij sommige officiële onderzoeken zullen we wel sedatie toepassen. Op die manier kunnen we kwalitatief goede foto’s maken, zonder dat we te veel stress veroorzaken bij het dier. De röntgenfoto’s worden veelal direct beoordeeld en na afloop kunt u een kopie krijgen van de foto’s op CD of via de mail.

PennHip™- methode

De meest betrouwbare methode om in een vroeg stadium HD (heupdysplasie) op te sporen is de zogenoemde PennHIP™-methode. Voor dit onderzoek moet de dierenarts gecertificeerd zijn. Dierenarts Drs. G.R.P. de Muinck van Dierenkliniek Horst beschikt over dit certificaat en mag deze foto’s dus maken.

Voor het PennHIP™-onderzoek worden onder narcose 3 verschillende foto’s gemaakt.

Foto 1: Een gewone heupfoto (in het tot nu toe gangbare HD-onderzoek is dit de enige foto die wordt gemaakt). Met deze foto kan goed de aanwezige HD worden beoordeeld, maar dit geeft geen goed beeld van de aanleg voor HD.

Foto 2: Een compressiefoto. Hierbij worden de heupen, met weinig kracht, in de kom gedrukt.

Foto 3: Een distractiefoto. Hierbij worden, met behulp van een speciaal ontwikkeld apparaat, de heupkoppen zover mogelijk uit de heupkommen geduwd.

Aan de hand van het verschil tussen de distractie- en compressie-opname, kan de laxity (=speling) van de heup berekend worden. Een hond met veel speling heeft een zeer grote kans op het ontwikkelen van HD op latere leeftijd. Deze speling wordt uitgedrukt in Distractie Index (DI) in een cijfer tussen 0 en 1. Hoe hoger het getal, hoe losser de heupen en hoe meer kans op HD.

Beoordeling

Alle PennHIP™- foto’s die wereldwijd gemaakt worden, worden centraal beoordeeld in het PennHIP™-centrum in de Verenigde Staten. Alle foto’s worden dus altijd op dezelfde manier beoordeeld en de DI wordt altijd op dezelfde manier berekend. De DI waarde wordt daar vergeleken met de DI –waarden van alle honden van hetzelfde ras. Als de hond bij de beste 50% van zijn ras hoort is het een goede fokkandidaat. Het doel van PennHIP™ is de raslijnen te verbeteren, maar in Nederland is het PennHIP™-onderzoek nog vrijblijvend. Het is dus aan de fokker om te besluiten wat hij met de resultaten van het onderzoek doet. De uitslag van het onderzoek is na ca. 3 weken bekend.

Voordelen

Behalve dat deze PennHIP™-methode de meest betrouwbare onderzoeksmethode is, heeft het nog als groot voordeel dat het onderzoek al vanaf een leeftijd van 4 maanden uitgevoerd kan worden. De fokker kan met deze informatie zo gaan selecteren dat hij al binnen enkele generaties een enorme verbetering kan doorvoeren. Voor de eigenaar is het onderzoek van belang zodat hij op tijd de levensstijl van de hond kan aanpassen en eventueel een chirurgische heupcorrectie kan overwegen die op zo’n jonge leeftijd een veel beter resultaat heeft.

Vragen?

Neem gerust contact met ons op, bel 077-3982169 of email: dierenarts@daphorst.com

Drs. Gerard de Muinck
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl

Wat is het?

Een patella luxatie is een ‘te losse knieschijf’. Het kniegewricht bestaat uit meerdere botten, kraakbeen, pezen en banden die er samen voor zorgen dat de knie kan buigen en strekken. De knieschijf (patella) beweegt hierbij heen en weer in een soort geultje (trochlea). Bij afwijkingen aan de geul, het kapsel of de botten, dan kan de knieschuif uit de geul schieten. Dan spreken we van een patella luxatie.

Patella luxatie komt vooral voor bij honden van kleine rassen, zoals de Chihuahua, Yorkshire Terrier en Pekingees. Het wordt echter ook bij grotere rassen gezien. Het is vaak een aangeboren aandoening die vaak al op jonge leeftijd naar voren komt. Bij katten wordt patella luxatie vooral gezien bij de Maine Coon, Abessijn en Devon rex.

Wat zijn de symptomen?

Wanneer de knieschijf van zijn plek schuift, zal de hond hinkelen of mank gaan lopen (kreupel). Dit kan aan 1 achterpoot zijn, maar het komt in ongeveer de helft van de honden beiderzijds voor. De patella luxaties worden ingedeeld van graad 1 t/m 4, afhankelijk van de ernst.

Hoe stellen we de diagnose?

Met lichamelijk onderzoek kan de aanwezigheid en ernst van patella luxatie worden vastgesteld. Röntgenfoto’s kunnen nodig zijn om andere aandoeningen op te sporen mate van artrose te beoordelen en om een prognose en behandelplan vast te stellen.

Waaruit bestaat de behandeling?

Zonder behandeling zal de aandoening altijd verergeren en artrose in de knie ontstaan. De hond zal hier hinder en pijn van ondervinden. Het is dus belangrijk om op tijd een behandeling in te stellen.

Behandeling bestaat uit chirurgie. Hiervoor zijn verschillende opties, afhankelijk van de patiënt en de ernst van de patella luxatie. Zo kan de geul verdiept worden (trochlea plastiek), het kapsel strakker gezet worden (imbricatie), extra bandjes worden geplaatst of zelfs de aanhechting van de pees van de knieschijf verplaatst worden. Na de operatie is een revalidatie met rust en pijnstilling zeer belangrijk voor een goed resultaat.

Vragen?

Neem gerust contact met ons op, bel 077-3982169 of email: dierenarts@daphorst.com

Drs. Daphne Boet
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl

Het kniegewricht is eigenlijk een scharniergewricht dat slechts in één richting beweegt, voorwaarts en achterwaarts. Hoewel het gewricht door veel banden wordt ondersteund, worden de bewegingen vooral bepaald door twee sterke bindweefselbanden in het gewricht: de voorste en achterste kruisband. Zij vormen de belangrijkste verbinding tussen het boven- en onderbeen.

Hoe ontstaat letsel aan de kruisband?

Kruisbandletsel ontstaat door een sterke draaibeweging in het scharniergewricht. Het wordt  gezien bij honden die op volle snelheid een plotselinge draaibeweging maken. Hierdoor ontstaat een korte, zeer sterke overbelasting van het kniegewricht en de voorste kruisband, waarbij deze gedeeltelijk of geheel kan scheuren. Ook kan kruisbandletsel makkelijker ontstaan bij de dikkere hond, als hij/zij struikelt of zich verstapt.

De chronische vorm van kruisbandletsel zien we als de kruisband verzwakt is als gevolg van leeftijd of ziekte. De kruisband kan dan overrekt zijn of gedeeltelijk gescheurd. De kreupelheid kan dan licht en wisselend zijn. De situatie verslechtert echter in de tijd.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Het klinisch beeld is vaak al heel duidelijk. Het verhaal gaat meestal zo dat de hond tijdens een spel plotseling kreupel wordt, één achterpoot optrekt en deze niet meer belast of de poot zover optrekt dat deze net de grond raakt, zonder er gewicht op te zetten.

Tijdens het onderzoek wordt getracht het ‘schuifladen fenomeen’ op te wekken. Hierbij wordt onderzocht hoever het onderbeen naar voren te schuiven is t.o.v. het bovenbeen. Dit lukt meestal goed zonder de hond te verdoven, maar als het erg pijnlijk is of er is twijfel aan de betrouwbaarheid van de test, wordt er alsnog een roesje gegeven. De spieren ontspannen zich dan beter en kan de test nogmaals herhaald worden. Dikwijls worden er ook röntgenfoto’s van de normale en beschadigde knie gemaakt.

Is er nog meer schade in het kniegewricht?

Soms is de binnenste meniscus beschadigd. In het kniegewricht zitten twee menisci. Dit zijn maanvormige kraakbeenschijfjes, die als stootkussentjes en glijoppervlak werken. Ze zitten daar, waar het bot van het bovenbeen contact maakt met het bot van het onderbeen. Tijdens de operatie worden de menisci grondig geïnspecteerd en eventueel gedeeltelijk verwijderd.

Is opereren noodzakelijk?

Soms verdwijnt de kreupelheid na langdurige immobilisatie van het gewricht. We zien dan na verloop van tijd artrose in het gewricht optreden, waardoor de hond een chronisch probleem heeft gekregen en hij/zij verder moet leven met pijnstillers.

Wat houdt de operatie in?

Het doel van de operatie is om het gewricht weer stabiel te maken. Dit is belangrijk want door de instabiliteit van het gewricht ontstaat artrose en kan snel de binnenste meniscus kapot gaan. Bovendien is een afgescheurde kruisband zeer pijnlijk.
Wij gebruiken bij voorkeur de TTA of de MMT techniek. Bij kleine honden passen we de imbricatietechniek toe met eventueel een kunststof bandje.
Bij de TTA of MMT techniek wordt een ‘kooi’ geplaatst in een deel van het scheenbeen. Hierdoor neemt de knieschijfband de functie van de voorste kruisband over. Het verschil tussen de MMT en TTA techniek is dat er bij de laatste techniek nog een extra steunplaat gezet wordt.
Bij de imbricatietechniek wordt het gewrichtskapsel van de knie strakker gemaakt en wordt getracht de knie zo wat stabiliteit te geven.
3-4 dagen na de operatie wordt het verband verwijderd en de wond geïnspecteerd. Tien dagen na de operatie worden de hechtingen verwijderd.
Na de operatie wil de hond al gauw de knie weer belasten. Het is echter heel belangrijk dat de hond de eerste zes weken na de operatie zoveel mogelijk rust houdt. Daarna kan geleidelijk, in overleg met de dierenarts en bij voorkeur in samenwerking met een fysiotherapeut, de beweging opgebouwd worden. Wij werken samen met dierfysiotherapeute Marion van Hoof.

Hoe belangrijk is het gewicht van de hond?

Zoals al eerder vermeld, kan overgewicht mede oorzaak zijn, doordat de kruisbanden verzwakken. Ook na operatie is het belangrijk het gewicht van de hond te normaliseren. Al het extra gewicht vormt immers alleen maar een extra belasting voor de gewrichten. Onze gespecialiseerde paraveterinairen kunnen u daarbij adviseren.

Vragen?

Neem gerust contact met ons op, bel 077-3982169 of email: dierenarts@daphorst.com

Drs. Daphne Boet
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl

Wat is het?

Heupdysplasie (HD) is een ernstige erfelijke orthopedische aandoening. Bij een normale heup passen de heupkop en -kom goed en voldoende diep in elkaar. Het kapsel zorgt ervoor dat de kop strak in de kom wordt gehouden. Bij afwijkingen van de vorm van heupkop/kom of het kapsel, ontstaat er teveel beweging in de heup, waardoor slijtage en artrosevorming optreedt.

Heupdysplasie is erfelijk, maar wordt ook beïnvloedt door de mate van belasting van het gewricht. Veel belasting (met name teveel wandelen op jonge leeftijd), wild spelen, uitglijden op een gladde vloer en een overmatig lichaamsgewicht spelen een belangrijke rol. Vooral grotere hondenrassen zijn gevoelig voor heupdysplasie. Bij sommige rassen is zelfs meer dan 50% van de honden erfelijk belast. Onderzoek naar de heupen is daarom vaak een vereiste voor fokhonden. Bij ernstige heupdysplasie kunnen zeer jonge honden al problemen hebben. Vaak wordt het echter pas duidelijk waargenomen op oudere leeftijd.

Wat zijn de symptomen?

Vaak zien we een hond die wat stijf is, moeilijker opstaat en niet meer wil springen. Ook kan de hond kreupel lopen en minder willen lopen of spelen. Wanneer beide heupen zijn aangetast, is kreupelheid soms lastig te zien! Jonge pups kunnen bijvoorbeeld wat vaker gaan zitten/liggen dan andere pups van dezelfde leeftijd. De symptomen zullen in verloop van tijd steeds duidelijker worden.

Hoe stellen we de diagnose?

Met lichamelijk onderzoek kan vaak de aanwezigheid en ernst van heupdysplasie worden vermoed. Röntgenfoto’s zijn nodig om de vorm van de heupen, de mate van artrose en andere afwijkingen vast te stellen.

Waaruit bestaat de behandeling?

Er zijn verschillende behandelmogelijkheden, die afhangen van het type en de grootte van de hond, de leeftijd en de ernst van de heupdysplasie. Bij jonge honden kan een symphysiodesis (JPS Bekkenoperatie) of een bekkenkanteling (TPO) worden uitgevoerd. Hiervoor is een vroegtijdige diagnostiek nodig (rond 12-16 weken leeftijd). Tijdige behandeling leidt tot een zeer grote kans dat heupproblemen in de toekomst voorkomen worden.

Bij oudere honden volstaat soms een behandeling met gedoseerde beweging, pijnstillers, aangepaste voeding en het optimaliseren van het lichaamsgewicht. Ook kan bij kleine hondjes de femurkop verwijderd worden, waardoor de hond pijnvrij zal zijn en zich een nieuw ‘nep-gewricht’ zal vormen. Bij grotere honden kan zelfs een kunstheup worden geplaatst. Na de operatie is een revalidatie met rust en pijnstilling zeer belangrijk voor een goed resultaat.

Voorbeeld JPS Bekkenoperatie

JPS  staat voor Juvenile Pubic Symphysiodesis. Dit is een operatie bij honden waarbij op een leeftijd tussen de 16 en 20 weken het voorste gedeelte van de groeischijf tussen de beide bekkenhelften wordt ‘verwijderd’ met behulp van een thermocauter. Als gevolg hiervan verandert het groeipatroon van het bekken en zullen de heupkommen beter aan gaan sluiten op de heupkoppen. Dit voorkomt problemen in de toekomst zoals (sub) luxaties en artrosevorming.

Foto 1: Op deze röntgenfoto zie u een hond met beiderzijds subluxatie van de heupen. Wanneer dit niet behandeld wordt, kan het beeld van foto 2 ontstaan.

Foto 2: Op deze röntgenfoto ziet u een ver gevorderd stadium van heupdysplasie, waarbij door subluxaties al veel artrosevorming is opgetreden. Omdat kop en kom niet mooi op elkaar aansluiten, schiet de heup vaak uit de kom (luxatie).

Vragen?

Neem gerust contact met ons op, bel 077-3982169 of email: dierenarts@daphorst.com

Drs. Daphne Boet
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl

Vooral bij teckels, beagles en miniatuurpoedels, maar ook bij andere rassen en kruisingen, zien we regelmatig herniaties van een of meerdere tussenwervelschijven optreden. Vaak bevinden deze zich dan ter hoogte van de laatste ribben of meer in het lendengebied. De symptomen varieren van alleen pijnklachten tot volledige verlamming van beide achterbeentjes, van acuut ontstaan tot chronisch. Gelukkig is deze aandoening vaak heel goed te behandelen.

Indeling rugklachten

Om de vooruitzichten zo goed mogelijk te kunnen inschatten is het belangrijk de patiënt met rugklachten te graderen:

• Graad I Alleen pijnklacht, deze hond loopt normaal, toont geen uitvalsverschijnselen, en wanneer de spinale reflexen en de bewuste plaatsingsreacties getest worden, dan zijn die normaal.
• Graad II De hond heeft spierzwakte , heeft vaak een dronkemansloopje, maar kan zich nog wel zelfstandig in de benen helpen.
• Graad III De hond kan zijn achterbeentjes nog wel bewust bewegen, maar kan zich niet zonder hulp staande houden of voortbewegen.
• Graad IV De hond kan zijn achterbenen niet meer bewust zelf bewegen. De zogenaamde “diepe pijn sensatie” is echter nog wel aanwezig. Wanneer de dierenarts dit test, zal de hond een bewuste response geven, dus grommen, abrupt omkijken, lip optrekken of iets dergelijks.
• Graad V De diepe pijn is afwezig.

Behandeling gradaties

• Graad I kan meestal met rust en pijnstilling genezen. De rustcomponent is enorm belangrijk. Deze honden hebben een uitstekende prognose.
• Graad II tot en met IV zijn mogelijke chirurgiekandidaten. Indien na onderzoek blijkt dat een ingreep raadzaam is, dan wordt er een CT scan of eventueel een MRI scan afgesproken om de exacte lokalisatie van de problemen gevende tussenwervelschijf te bepalen. Hierop aansluitend kan de hond dan geopereerd worden.
• Graad III en IV zijn vaak chirurgiepatiënten, soms zelfs zeer spoedeisend.

In de nazorg is fysiotherapie erg belangrijk. Eigenlijk zo gauw de hond weer naar huis mag, kan contact worden opgenomen met de fysiotherapeut om het verdere herstel zo voorspoedig mogelijk te laten verlopen.

Vaak goed te behandelen

Herniaklachten zijn vaak goed te behandelen. Vaak is dit spoedeisend, een hond die plots verlamd is aan de achterbeentjes is een spoedgeval. Wacht niet af. Er zijn risico-rassen met beduidend meer kans op deze klacht, maar ook andere rassen kan dit overkomen.

Vragen?

Neem gerust contact met ons op: info@dierapotheker.nl

Drs. Robin Holle, dierenarts
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl

Tijdens waterkoude dagen hebben mensen nogal eens meer last van hun gewrichten. Dat is vervelend en lastig, want als je gewrichten minder functioneren dan heeft je hele lichaam daar last van. Dat geldt uiteraard ook voor dieren.

Wat zijn en doen gewrichten eigenlijk?

Gewrichten zijn overgangen tussen 2 botten waartussen bewegelijkheid mogelijk is. Er zijn verschillende soorten gewrichten. Kogelgewrichten (schouder en heup) en scharniergewrichten (elleboog en knie) zijn de belangrijkste. Een gewricht bestaat uit 2 botuiteinden met daaroverheen een laagje kraakbeen. Tussen de botuiteinden van een gewricht, in de gewrichtsholte, bevindt zich  een wat stroperige vloeistof, de synovia. Deze synovia zorgt voor een soepele beweging. De botten worden op zijn plek gehouden door het gewrichtskapsel en gewrichtsligamenten.

Supplementen

Bij verkeerde of regelmatige overbelasting kunnen prikkels  in het gewricht zorgen voor een ontstekingsreactie, beschadiging van het kraakbeen en reactie van de botuiteinden. Dit wordt artrose en in bepaalde gevallen artritis genoemd. Dit kan leiden tot (chronische) kreupelheid. Supplementen voor het gewricht richten zich meestal op de samenstelling van de synovia, op de kwaliteit van het kraakbeen en/ of de sterkte van de gewrichtsbanden.

Gezond leven

De beste manier om gewrichtsproblemen te voorkomen is gezond leven. Dat wil zeggen verstandig eten zodat overgewicht wordt voorkomen en verantwoord bewegen. Het maakt nogal uit of een dier de hele dag binnen zit met altijd voer in zijn bakje of dat ie na een stevige wandeling een portie voer op maat met smaak verobert. Waterkou of niet.

Vragen?

Neem gerust contact met ons op, email: info@dierapotheker.nl

Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl