De anaalzakjes bij de hond kunnen verstopt raken. Daardoor kunnen ze gaan ontsteken en er kan zich dan pus ophopen. Bij deze aandoening gaat de hond vaak “sleetje rijden” vanwege het ongemak.
Ter behandeling worden de anaalklieren meestal uitgeknepen. Ook kunnen antibiotica worden voorgeschreven en uiteindelijk kan operatief worden ingegrepen door de dierenarts. Wat is nu de rol van de voeding van de hond bij deze anaalklier ontstekingen en kan met de juiste voeding dit worden voorkomen?
Zestig procent van de anaalzakpatiënt honden kreeg een all-meat voeding
In de Nederlandse dierenartsenpraktijk heeft 5% van de honden die op het spreekuur komen een probleem met de anaalklieren. Vaak betreft dit alleen het dicht gaan zitten van de anaalklieren en daardoor sleetje rijden van de hond. Onderzoek leert nu dat van de anaalzakpatiënt honden 60% een all-meat voeding kreeg. All-meat wil zeggen alleen vlees als voeding en dus geen ruwe celstof.
Dieetvoorstel ter voorkoming van anaalklierproblemen
Ter bevordering van de anaalklierlediging en/of voorkoming van het dicht gaan zitten van de anaalklieren wordt vaak een vezelrijke voeding aanbevolen. In het verlengde daarvan is het dieetadvies dan ook: een volledig droogvoer met circa 5% cellulose (= ruwe celstof) en circa 5% bietenpulp. Cellulose verstevigt de ontlasting en samen met bietenpulp zorgt het voor een bulkvormend effect in de darm van de hond. Psylliumzaad/-hullen doet dit ook, maar is relatief duur. De werkzaamheid van dit dieet is (nog) niet aangetoond, maar de theoretische onderbouwing is sterk.
Dieetvoer en supplementen
Het bulkvormend effect van de onoplosbare vezels in de voeding helpt dus de anaalklieren zich te ledigen. Droog dieetvoer bevat plantaardige vezels die dit effect kunnen veroorzaken. Enkele voedingssupplementen, in de vorm van snacks en poeders, claimen ook een ondersteuning van de gezonde anaalklieren door bevordering van de lediging. Een snack, met 80% succes garantie en pompoenzaad- en appelvezels als actieve ingrediënten levert op grond het doseringsadvies een totale hoeveelheid vezel die gelijk is aan circa 0.06% in een droogvoer.
Wist u dat tussen de 60 en 90% van de volwassen paarden en tussen de 20 en 50% van de veulens in hun leven worden geconfronteerd met een maagzweer?
Hoe werkt het maagdarmkanaal van uw paard?
De maag van het paard is een orgaan, samengedrukt tussen het middenrif en de massa van de darmen. De maag wordt vervormd tijdens sportieve inspanningen. Het squameuze, bovenste gedeelte van de maag heeft een lage zuurtegraad. Deze zone herbergt een bacteriële flora met als taak de voorvertering van voedsel. Dit gedeelte heeft weinig specifieke bescherming. De integriteit er van is gebaseerd op beperkte blootstelling aan de zure inhoud. Het glandulaire, onderste gedeelte van de maag heeft een zeer hoge zuurtegraad. Het maagsap, afgescheiden door de cellen van de klierwand, dient er voor om het ingenomen voedsel te verteren. het maagsap bestaat uit hormonen, enzymen en zoutzuur. Een beschermende film (slijm + bicarbonaten) beschermt hier de maagwand.
Maagzuur en maagzweren bij paarden
Het paard is een herbivoor, die de hele dag wil eten en altijd een gevulde maag heeft. Speeksel en ingenomen voedsel kunnen het maagzuur bufferen. Dit maagzuur wordt bij paarden continu geproduceerd en maakt een goede vertering van voedsel mogelijk. Maagzweren verschijnen wanneer de maag abnormaal hoge zuurwaarden bereikt of wanneer het maagzuur tegen het bovenste, slecht tegen zuur beschermde, gedeelte van de maag aan spat.
Risicofactoren voor maagzweren bij het paard
Rantsoen is te rijk aan krachtvoer Een zetmeelrijk dieet verhoogt de activiteit van de bacteriële flora en de spijsverteringstijd waardoor het zetmeel wordt omgezet in verschillende zuren, die de zuurgraad van de maaginhoud kunnen verhogen.
Bepaalde bewegingen en arbeid Bepaalde bewegingen en arbeid oefenen een sterke druk uit op de maag, waardoor beschadiging van de maagwand kan ontstaan.
Stress Stress is vaak de boosdoener in de ontregeling van bepaalde fysiologische reacties en in het bijzonder in het verschijnen van maagzweren bij paarden.
Medicatie Bepaalde medicijnen kunnen de natuurlijke bescherming van het maagslijmvlies verminderen (ontstekingsremmers).
Hoe herkent u een te hoge maagzuurtegraad bij uw paard?
Heeft u verlies van eetlust of gewicht bij uw opgemerkt?
Heeft u mindere prestaties opgemerkt?
Heeft u stalondeugden (luchtzuigen, tandenknarsen) geconstateerd?
Is uw paard agressiever/minder goed benaderbaar?
Heeft u tijdens of na het voeren koliek of diarree gezien?
Is uw antwoord ja op één van deze vragen? Uw paard kan één of meerdere maagzweren hebben. Wacht niet tot deze aandoening erger wordt, vraag uw dierenarts direct om advies. Uw dierenarts kan u helpen om de juiste diagnose (dmv scopie) te stellen en zal de beste behandeling voor de spijsvertering en het maagcomfort adviseren.
Is uw antwoord nee op alle 5 de vragen? Een paard met een maagzweer vertoont niet altijd duidelijke verschijnselen. Blijf waakzaam en houdt uw paard in de gaten. Goed en regelmatig voeren in een stabiele stalomgeving met gepaste beweging blijft van belang.
Maagzweren oorzaak van pijn en slechte prestaties van uw paard
Maagzweren zijn wonden aan de maagwand die pijn veroorzaken. Daardoor verliest het paard eetlust en gewicht en ontstaat vaak een vorm van ongemak. De pijn verdwijnt wanneer de verwondingen genezen zijn. Naast het feit dat de maagzweren pijnlijk zijn, komen ze ook vaak weer terug.
Ter voorkoming van maagzweren kan het beste een goed behandelplan worden opgesteld waarbij het dagelijks welzijn van het paard voorop wordt gesteld.
De juiste acties om dagelijks te doen:
Een uitgebalanceerd dieet
Onbeperkt ruwvoer, ook ’s nachts, of eventueel vrije weidegang
Verdeel de maaltijden over de dag (minimaal 3 keer per dag)
Voldoende rustperiodes, ook tijdens transport
Beperk de arbeid van het vastende paard
Wat kan uw dierenarts doen bij maagzweren?
Uw dierenarts kan uw paard grondig onderzoeken. Gastroscopie hoort daarbij, zo kunnen de eventuele maagzweren in beeld worden gebracht. Waar ze zitten en hoe uitgebreid ze zijn is daarbij ook van belang. uw dierenarts kan zuurremmende diergeneesmiddelen voorschrijven. Omeprazol (Gastrogard, Ulcergold, Pepticure) verlaagt de zuurproductie via een protonpompremmer. Ook kan eventueel een antacidum, neutraliseert de geproduceerde zuren, worden voorgeschreven. Ter voorkoming kan uw dierenarts voedingssupplementen adviseren adviseren die het maagslijmvlies beschermen.
Wat is een goed voedingssupplement ter bescherming van de maagwand van uw paard?
Het is uiteraard belangrijk ter voorkoming van maagzweren om een voedingssupplement te kiezen van bewezen kwaliteit. De volgende criteria zijn daarbij van belang:
Wetenschappelijk gevalideerde ingrediënten
Pure en hoogwaardige ingrediënten
Innamenivau per dosis
Afwezigheid van dopingmiddelen voor de wedstrijd
Werking ingrediënten voedingssupplementen bij maagzweren
Pectine en roodwier: buffereffect
Lecitine, zeewier en Althea officinalis: maagwand bescherming
Ispaghul en Yea Sacc: ondersteuning van de bacteriële flora (pre- en probiotica)
Aloë vera: helende werking
Bijvoorbeeld Ekygard van Audevard wordt door veel dierenarts in Nederland geadviseerd ter voorkoming van maagzweren bij paarden. Het pectine-lecithine-complex is een ingrediënt dat wetenschappelijk wordt erkend om de bekleding van de maag van uw paard te helpen beschermen. De werking ervan is eenvoudig: wanneer het het zuur in de maag ontmoet, vormt het een gel die de interne maagwand bekleedt, hetzij op het niveau van de pylorus, het kliergedeelte of het schilferige deel. Het creëert dus een barrière om de spijsverteringswand van uw paarden tegen zuur te beschermen. Ingrediënt 2: lithothamne is een zeewier rijk aan calciumcarbonaat en magnesium en helpt de zuurgraad van de maag te verminderen. Ingrediënt 3: alfalfa die een bufferend effect heeft op de zuurgraad van de maag. Ingrediënt 4: Aloë Vera heeft een kalmerende werking als de maag gevoelig is. Ingrediënt 5: klei helpt de maagwand te beschermen.
Wanneer een paard met het hoofd schudt dan kan dat eenmalig geen kwaad. Anders wordt het wanneer een paard dit gedrag regelmatig en vaak vertoont. Dit hoofdschudden kan veroorzaakt worden door meerdere oorzaken, bijvoorbeeld door een onderliggende kreupelheid. Die oorzaak is niet eenvoudig vast te stellen en daardoor is het toepassen van de juiste therapie nogal eens hachelijk.
Wat zien we aan een paard met hoofdschudden?
Een paard dat hoofdschudden, ook wel headshaking genoemd, vertoont, schudt veel met zijn hoofd. Vaak in verticale richting. Er zijn behoorlijk veel paarden, vaak ruinen, die deze aandoening kunnen hebben en het kan in rust en ook tijdens arbeid optreden. Bij fel zonlicht en veel pollen in de lucht komt het vaker voor. Het paard ervaart een soort migraine-achtige hoofdpijn. Vliegen en andere aanraking van hoofd en de rest van het lijf is dan onaangenaam voor het paard. Slecht zien kan ook een symptoom zijn.
Oorzaak hoofdschudden paard
De reden van het hoofdschudden is veelal dat er iets in het hoofd van het paard in de knel zit. Meestal is dit de Trigeminus zenuw. Deze zenuw loopt door de oogkas en door het kaakgewricht, over het voorhoofd en vertakt zich naar het gebit. Ook problemen aan het gebit kunnen zo hoofdschudden veroorzaken. Evenals een slecht passend bit, gezwollen sinussen door pollenallergie, een tong die in de knel zit of een halster waaraan een paard zich ongewild tijdelijk heeft opgehangen.
Effect van magnesium bij hoofd schudden paard
Recent is een onderzoek gekeken naar het effect van het toedienen van magnesium, al dan niet gecombineerd met borium, op de frequentie van hoofdschudden gemedieerd door de Trigeminus zenuw (= kopzenuw V). Deze vorm van hoofdschudden wordt ook wel TMJ genoemd. Bij deze vorm van hoofdschudden is de prikkelbaarheid van deze zenuw toegenomen wat leidt tot seizoensgebonden zenuwpijn bij het paard. Dit hoofdschudden komt vaker voor bij ruinen en er is een verband met de hoeveelheid arbeid die verricht wordt.
Het onderzoek
In het onderzoek zijn 6 ruinen met hoofdschudden vergeleken met 6 controle ruinen van dezelfde leeftijd en ras. Deze paarden werden een week behandeld met een standaard rantsoen + magnesiumcitraat, dan wel met het standaard rantsoen + magnesiumcitraat + boriumcitraat (bitter). Hierdoor fungeerde ieder dier als controle voor zichzelf. Tussen elke behandeling door was er steeds een uitwassingsperiode van een week waarin geen supplementen werden gevoerd.
Uitkomst onderzoek hoofdschudden paard
Onbehandelde paarden lieten de hoogste gemiddelde frequentie van het aantal keren hoofdschudden zien tijdens draf. Een gecombineerde toediening van magnesium en borium gaf de grootste afname in de frequentie van hoofdschudden. Toch werd hier ook de nul niet gehaald. Conclusie is wel dat in dit onderzoek de toediening van beide supplementen, magnesium en borium, de frequentie van hoofdschudden liet dalen. Let wel dat een overmaat magnesium ook voor het paard giftig is.
Andere behandelingsvorm hoofdschudden paard
Er zijn wel andere behandelingsmethodes van hoofdschudden bekend. Zoals de percutane zenuwstimulatie (ongeveer 50% succes in terugkeer naar het gebruikelijke prestatie niveau).
