Wat is Myxomatose?
Myxomatose is een gevreesde konijnenziekte die veroorzaakt wordt door een poxvirus. Dit virus komt in Nederland niet van oorsprong voor (niet-endemisch). In de vijftiger jaren is het virus echter wijd verspreid geraakt in Europa en vormt het een bedreiging voor de konijnenpopulatie in Nederland.
Hoe wordt een konijn besmet?
De ziekte komt nu continu (endemisch) voor bij Europese wilde en tamme konijnen en Europese hazen. Maar de hazen zijn wel behoorlijk resistent tegen dit virus. Besmetting vindt plaats via rechtstreekse of indirecte contacten en via zogenaamde vectoren. Dit zijn insecten (bv. muggen en vlooien) die het virus rechtstreeks van konijn op konijn overbrengen. We zien myxomatose uitbraken vooral in de (na)zomer.
Wat zijn de symptomen?
Er zijn twee vormen van myxomatose. We kennen de acute zeer heftig verlopende vorm (klassieke vorm) en een meer chronische vorm.
De acute klassieke vorm wordt gekenmerkt door verdikkingen va de huid. Dit is voornamelijk bij de oogleden, lippen, neus, binnenkant van de oren en rond de geslachtsdelen. Konijnen worden vaak slomer en hebben koorts. Het geeft vaak plotseling snel verergerende ziekteverschijnselen waarbij de sterfte bij niet gevaccineerde konijnen binnen enkele dagen kan oplopen tot 100%. De eetlust blijft meestal goed tot kort voor de dood. Een pussige ontsteking van de ogen en oogleden, alsmede vaak de neus is een constant symptoom, en geeft aanleiding tot de typische blindheid. In het najaar en de winter zie je de aangetaste konijnen vaak zielig door het bos heen scharrelen. Niet in staat te vluchten voor de wandelaars omdat ze niets meer kunnen zien.
Bij de meer chronische of modulaire vorm ontstaan na enkele dagen oedemateuze gezwellen (pseudo-tumoren) vooral op de oren, rond de anus en geslachtsopening. Deze vorm kan spontaan genezen: de pseudo-tumoren of myx-oedemen slinken daarna weer en geven korstvormige letsels die daarna verdwijnen. Het verloop is dan veel minder heftig.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Dit gebeurt op basis van de klinische symptomen en het verloop van de ziekte.
Waaruit bestaat de behandeling?
Myxomatose wordt veroorzaakt door een virus en er zijn geen medicijnen die dit virus kunnen remmen. Wel kunnen ondersteunende maatregelen worden ingezet om het konijn een kans te geven de ziekte te overwinnen. Bij de heftige acute klassieke vorm van myxomatose is euthanasie helaas vaak de beste optie om ernstig lijden te besparen.
Besmette dieren moeten warm geplaatst worden (liefst binnen in huis). En apart van de andere konijnen. De ogen moeten gezalfd worden en soms is het verstandig het dier antibiotica en ontstekingsremmers toe te dienen om bijkomende infecties te bestrijden. Verder moet het dier goed eten en voldoende water krijgen. Het is mogelijk een deel van de dieren door de ziekte heen te slepen, maar dit is een langdurige en tijdrovende bezigheid. Het kan wel 4-6 weken duren voor herstel optreedt en er is kans dat het konijn alsnog sterft.
De vaccinatie van konijnen in besmet milieu (dus als er al meerdere konijnen in een groep ziek zijn) geeft vaak toch nog goede resultaten. De op dat moment nog niet zieke konijnen kunnen eventueel alsnog beschermd worden. Ons advies is dan ook om alle niet zieke konijnen zo snel mogelijk na de myxomatose uitbraak te vaccineren.
Hoe kan myxomatose worden voorkomen?
De beste preventie bestaat uit vaccinatie en het bestrijden van de insecten. Plaats dus altijd muggengaas om de hokken heen. Dit voorkomt ook problemen met maden (miasis) in de zomer. Bestrijd ook vlooien. Daarnaast dient in de tuin zoveel mogelijk direct of indirect contact met wilde konijnen worden vermeden.
De beste preventie is vaccinatie. Dit kan vanaf 5 weken leeftijd en is aan te raden voor alle konijnen. Ook konijnen die alleen binnen worden gehouden kunnen namelijk myxomatose krijgen! Het vaccin beschermt na 3 weken tegen VHS en Myxomatose en is een jaar werkzaam. De beste tijd om de inenting te laten geven is tussen maart en juni, zodat het konijn in de zomermaanden het best beschermd is. Een konijn moet in goede conditie zijn voor deze enting, een dierenarts zal het dier eerst moeten onderzoeken of het gezond is. De eerste inentingen moeten gegeven worden als het konijn er de leeftijd voor heeft, ongeacht de tijd van het jaar.
Kijk hier voor meer informatie over de vaccinatie bij het konijn.
U kunt nu met 1 prik uw konijn een jaar lang laten beschermen tegen 3 ziektes. Vraag er naar bij uw dierenarts.
Vragen?
Neem gerust contact met ons op, bel 077-3982169 of email: dierenarts@daphorst.com
Drs. Maaike Fennis
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl