De tanden van konijnen en knaagdieren groeien levenslang door. Zolang de slijtage van de tanden en kiezen op een goede manier verloopt, zal dit geen problemen opleveren. Echter vaak zien we dat de stand van het gebit niet helemaal optimaal is waardoor er op een gegeven moment problemen ontstaan. Oorzaken kunnen zijn: tekort aan vitamine C, erfelijke achtergrond en verkeerde voeding.
De voortanden (snijtanden) van een cavia moeten niet te lang zijn en kaarsrecht zijn afgesleten. Als dat niet zo is ontstaan er vaak in de loop van de tijd problemen. De problemen worden niet alleen veroorzaakt door te lange voortanden, maar vaak is ook de stand van de kiezen niet juist. Door een afwijkende stand van de kiezen, ontstaan er haken op de kiezen. De haken kunnen zowel de tong als de wang van de cavia ernstig beschadigen. Dit is zeer pijnlijk en ze zullen minder gaan eten. Hierdoor kunnen enorme abcessen aan de kop ontstaan. Bij doorgroeiende kiezen zien we vaak ‘brugvorming’ optreden. Hierbij groeien de binnenkanten van de kiezen in de onderkaak naar elkaar toe. Deze vormen als het ware een brug over de tong. De cavia kan hierdoor niet goed eten!
Wat zijn de symptomen?
Bij veel konijnen en knaagdieren die gebitsproblemen hebben zien we dat ze in eerste instantie hun hooi niet meer zo graag eten, later zullen zij ook minder krachtvoer (brokjes) gaan eten. Ook kunnen ze langer op hun eten kauwen en het voedsel weer uit de mond laten vallen. De verminderde voedselopname leidt tot vermagering. Mogelijk ontstaan er abcessen op de kop die het gevolg zijn van kiesproblemen. Verder kunt u merken dat de dieren speekselen. Dit komt doordat haken op de kiezen de tong en wangen beschadigen, dit maakt het slikken pijnlijk.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De kiezen van konijnen en knaagdieren zijn soms moeilijk in beeld te brengen zonder het dier een lichte narcose (dit gebeurt met een zeer veilige gasnarcose!) te geven. Toch geven de voortanden ons al veel informatie over de conditie van het gebit en kan een deel van de mondholte met een otoscoop in beeld gebracht worden. De voortanden mogen niet te lang zijn; let wel, de tanden van knaagdieren zijn veel langer dan de tanden van konijnen. De voortanden moeten even lang zijn en het snijvlak moet een haakse hoek maken met de zijrand van de tanden.
Waaruit bestaat de behandeling?
Indien de snijtanden te lang zijn, kunnen deze worden geslepen. Dit kan vaak bij de wakkere cavia gebeuren. De haken op de kiezen kunnen onder narcose worden weggeslepen. Dit kan soms zeer lastig zijn en de problemen keren bijna altijd weer terug na enkele weken tot maanden.
De nazorg is heel belangrijk. Na de ingreep moet de cavia weer zo snel mogelijk goed gaan eten. Dit betekent dat er een goede pijnstilling moet worden gegeven. Op de kliniek krijgen de dieren na de ingreep onder de huid een infuus met wat glucose. De eerste dagen zal er vloeibare voeding gegeven worden. Het herstel verloopt in de meeste gevallen boven verwachting vlot!
Wat kunt u zelf doen?
Het is verstandig om de snijtanden regelmatig te bekijken. De meeste cavia’s laten dit prima toe. U kunt aan de dierenarts vragen hoe u dit het beste kunt doen. Let goed op uw cavia, voel terwijl u het konijn aait of het is afgevallen, of nog beter weeg de cavia regelmatig. Een cavia met een gezond gebit zal nooit speekselen.
Een gezond gebit slijt af doordat de tanden en kiezen zichzelf slijpen. Knagen is dus niet nodig om de tanden te slijpen. Het geven van knaag/likstenen raden wij af, aangezien dit een grotere kans op blaasproblemen met zich meebrengt. Om aan de knaagbehoefte van een cavia te voldoen, kunnen wel takken worden gegeven (bv. wilg of hazelaar).
Zorg bij cavia’s voor voldoende Vitamine C in de voeding (minimaal 10 mg per kg lichaamsgewicht per dag). Zieke en drachtige dieren hebben zelfs nog meer vitamine C nodig (30 mg per kg lichaamsgewicht). Dit zit in speciaal caviavoer en groenvoer. Ook is het verstandig tabletjes met vitamine C erbij te geven, omdat het vitamine C in het caviavoer zeer snel wordt afgebroken.
Vragen?
Neem gerust contact met ons op: info@dierapotheker.nl
Drs. Robin Holle
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl