Als dierenartsen zien wij het bijna dagelijks, bulten in of vlak onder de huid bij honden. Vaak gaat het om onschuldige talgcysten of vetbulten, maar soms is er meer aan de hand.
Wat moet ik doen als mijn hond een bult heeft?
Wanneer u een bultje voelt bij uw hond, is het altijd verstandig om naar de dierenarts te gaan. Deze kan er vervolgens met een naald in prikken om zo wat cellen uit de bult op te zuigen (dunne naald biopsie). De cellen worden vervolgens opgestuurd naar een laboratorium en bekeken onder een microscoop. Soms kiest de dierenarts ervoor om een groter stukje van de bult of zelfs de hele bult weg te halen en te laten onderzoeken.
Hoe weet ik of mijn hond een tumor heeft?
In het laboratorium wordt door specialisten vervolgens de aard van de bult bepaald en vastgesteld of dit een goed- of kwaadaardige tumor is. Goedaardig wil zeggen dat deze niet uitzaait naar andere organen. Toch kunnen goedaardige tumoren voor problemen zorgen door bijvoorbeeld de locatie of de grootte van de bult. Daarom is het soms verstandig deze tumoren helemaal (liefst in een vroeg stadium) te verwijderen. Het verwijderen van tumoren in of onder de huid gebeurt in het algemeen onder algehele anesthesie. Kwaadaardige tumoren moeten altijd verwijderd worden maar soms is het hiervoor te laat en zijn er al uitzaaiingen naar bijvoorbeeld de longen of de lever.
Vetbulten
Meer dan een kwart van alle huidtumoren bij de hond zijn vetbulten. Deze goedaardige tumoren komen vooral voor op de borstkast bij oudere teven die vaak aan de zware kant zijn maar ook bij reuen worden deze vetbultjes vaak gevonden. Deze bulten geven zelden problemen maar sommige lipomen kunnen ingroeien in de onderliggende spieren of bindweefsel en zo voor bijvoorbeeld kreupelheden zorgen. In heel zeldzame gevallen kunnen vetbulten ook kwaadaardig zijn (liposarcomen).
Hoe voelt een vetbult aan bij een hond?
Een vetbult voelt vaak aan als een zachte, ronde bult die net onder de huid van de hond ligt. Kenmerken van een vetbult bij honden zijn:
- Ligt net onder de huid.
- Voelt zacht aan.
- Is vrij te bewegen onder de huid.
- Is niet pijnlijk.
Insectenbeet bulten
Uw hond kan natuurlijk gestoken worden door een wesp, bij, hommel, hornaar, mug , muskiet of vlieg. Dat kan op allerlei plekken op het lichaam en ook op de huid. Dan kan een bult ontstaan. U leest hier meer over insectensteken bij huisdieren. Wanneer uw hond een insectenbeet heeft opgelopen en u heeft geconstateerd dat het eigenlijk wel goed met hem gaat, dan kunt u op de plek van de insectenbeet wat honingzalf of honinggel aanbrengen. Honing verlicht en verzacht. Wij adviseren de Remedy+ ByeBugBite, de honingzalf van Vetramil en de honinggel van Maxani.
Steelwratten en andere wratten
Steelwratten (adenomen) zijn bloemkoolachtige woekeringen die vaak voor wratjes worden aangezien. Het zijn gesteelde tumoren die uitgaan van talgklieren en zijn meestal groter dan 1cm. Ze komen vaak voor op de kop (oogleden) maar ook elders op het lichaam. Ze komen veel voor bij oudere honden. Echte wratten (ook wel papillomen genoemd) zijn onder te verdelen in twee groepen. De eerste vorm komt voornamelijk voor bij puppy’s en jonge honden en wordt veroorzaakt door het papilloma virus. Dit papilloma virus is diersoort specifiek en dus alleen besmettelijk voor de hond. De tijd tussen infectie en het verschijnen van de ziekteverschijnselen is 1 tot 2 maanden. De tweede groep wratten komt vooral voor bij oudere honden en ontstaan spontaan. Het virus speelt geen rol bij deze wratten die steelvormig, bloemkoolachtig of draadvormig kunnen zijn. Ze verschijnen meestal aan de kop (ook aan de oogleden) en poten. Het aantal kan variëren van één enkele tot grote aantallen afzonderlijke papillomen. Gewoonlijk zijn ze kleiner dan 0,5 cm.
Mastocytomen
Mastocytomen zijn tumoren uitgaande van zogenaamde mestcellen. Dit zijn met blaasjes gevulde cellen die een rol spelen in het afweersysteem van de hond. Tumoren van mestcellen worden regelmatig gezien bij honden van alle leeftijden maar vooral bij honden tussen de 8 en 10 jaar. Van alle in dit artikel genoemde bulten, zijn mastocytomen de gevaarlijkste! Ze kunnen overal op en in het lichaam voorkomen en vertonen zich meestal als zachte niet pijnlijke dikten in of onder de huid. Ze kunnen dan ook makkelijk worden verward met vetbulten of met zachte bindweefseltumoren. De groeisnelheid van mastocytomen is erg variabel, soms groeien ze heel traag (jaren), soms zeer snel (weken). Laat u dus niet geruststellen door een langzaam groeiende zachte dikte. Wanneer de diagnose is gesteld, moet gekeken worden of de tumor nog te verwijderen is. Mastocytomen groeien namelijk met lange onzichtbare uitlopers in de omgeving en dus moet er ruim om de tumor heen worden gesneden om hem geheel te verwijderen. In een vroeg stadium volstaat het ruim verwijderen van de tumor.
Melanomas
Melanomen zijn donker gekleurde huidtumoren die meestal goedaardig zijn. Ze kunnen vlak op de huid liggen of erboven uit groeien. Kwaadaardige melanomen komen voor bij oudere honden en worden meestal gevonden op de lippen, mond, het nagelbed, onderaan de buik aan het scrotum. Nagelbedmelanomen zijn lastig van de buitenkant te zien. Meestal is aan de buitenkant slechts een zwelling van de teen zichtbaar terwijl binnenin de tumor het bot wegvreet. De kwaadaardige melanomen groeien erg snel en zaaien makkelijk uit naar andere organen. Bij twijfel van een donker plekje is het daarom altijd verstandig er een dierenarts naar te laten kijken. Een snelle chirurgische verwijdering is essentieel voor een goede afloop wanneer het plekje een kwaadaardig melanoom betreft.
Talgkliercysten
Talgkliercysten zijn geen tumoren maar verstopte en ingekapselde talgklieren. Deze cysten komen veel voor bij honden van middelbare tot oudere leeftijd. Vaak worden ze gezien op de rug of in de nek. Deze cysten ontstaan doordat de afvoergang van de talgklier verstopt raakt. Hierdoor ontstaat een holte gevuld met een vieze talgachtige substantie die ingekapseld wordt. Het heeft weinig nut om deze cysten uit te knijpen aangezien hierdoor de oorzaak niet weggenomen wordt en de cyste snel weer volloopt. Door het uitknijpen kunnen ook bacteriën hun weg banen naar de cyste en zo voor nog meer problemen zorgen (talgklierabces). In principe hoeven de cysten niet voor problemen te zorgen en kunnen ze onbehandeld blijven. Wanneer de cyste ontstoken raakt, de huid boven de cyste vaak beschadigd of de eigenaar een dergelijke bobbel een vervelend gezicht vindt, kan de cyste verwijderd worden.
Conclusie
Bovengenoemde tumoren en cysten zijn de meest voorkomende bulten in of onder de huid bij de hond. Toch zijn er ook nog een groot aantal andere oorzaken die bulten kunnen veroorzaken. Daarom is het altijd verstandig om een dierenarts te raadplegen wanneer u iets voelt
Dit artikel is geschreven door mij, Anouk Meuwissen, co-assistent bij dierenartspraktijk Horst e.o.. In het laatste jaar van de studie dierengeneeskunde mogen studenten praktijkervaring opdoen in een paar, door de Universiteit geselecteerde, praktijken. DAP Horst is hier een van en ik ben ontzettend blij dat ik hier een aantal weken mag meelopen. Het is een grote praktijk die diergeneeskundige zorg op hoog niveau verleent en bijna alle diagnostische mogelijkheden in huis heeft.