Toxoplasma gondii en Neospora caninum zijn ziekteverwekkers die bij de hond leiden tot infecties van het zenuwstelsel en de spieren. Honden worden besmet door opname van besmette oöcysten (eitjes) uit de omgeving, bijvoorbeeld door het eten van kattenpoep, en door het eten van rauw of onvoldoende verhit vlees. Puppy’s kunnen in de baarmoeder al besmet worden met Neospora. Honden scheiden Neospora oöcysten met hun ontlasting uit, waarna ze na 2-3 dagen besmettelijk zijn.
Een besmetting kan op alle leeftijden voorkomen, maar zien we vooral bij jonge dieren en dieren met een verminderde weerstand.
Wat zijn de symptomen?
We zien soms algemene symptomen, zoals sloomheid, verminderde eetlust, koorts en diarree. Vaker zien we een aantasting van het zenuwstelsel of de spieren met een acuut verloop. Voorbeelden van symptomen zijn: epileptische aanvallen, gedragsveranderingen, verminderd bewustzijn, spiertrillingen/trekkingen, ‘dronkemansgang’ en verlamming. Ook kunnen oogontstekingen en blindheid optreden. Bij pups die al in de baarmoeder besmet zijn, kan er een typisch beeld gezien worden waarbij de achterpoten overstrekken, de spiermassa snel afneemt en een steeds erger wordende verlamming optreedt. Vaak zal dit bij meerdere pups uit hetzelfde nest zo zijn.
Hoe stellen we de diagnose?
Op basis van de verschijnselen en het verhaal kunnen we soms al een infectie vermoeden. Zeker wanneer een hond rauw vlees te eten krijgt. Vaak kunnen de verschijnselen ook door andere oorzaken komen, dus is verder onderzoek nodig. Met bloedonderzoek kunnen antistoffen worden aangetoond. Bij aanwezigheid van antistoffen weten we alleen dat de hond ergens in zijn leven Toxoplasma of Neospora heeft opgelopen. We kunnen dus niet met zekerheid zeggen of de symptomen hier ook door worden veroorzaakt. Onderzoek van weefsel (bijvoorbeeld een spierbiopt) is nodig om dit aan te kunnen tonen. Ook een goede reactie op de therapie versterkt het vermoeden van een actieve infectie.
Waaruit bestaat de behandeling?
Toxoplasma en Neospora kunnen worden behandeld met verschillende soorten antibioticum die vaak wekenlang gegeven moeten worden. Tegen de pijn worden vaak pijnstillers of ontstekingsremmers gegeven. Afhankelijk van de symptomen kunnen nog verdere ondersteunende maatregelen worden getroffen, zoals fysiotherapie en medicijnen tegen epilepsie.
Wat is de prognose?
Wanneer de hersenen of het ruggenmerg zijn aangetast, is de kans op herstel klein. Een vroegtijdige diagnose en behandeling zijn essentieel. Honden kunnen soms ‘anders zijn’ na het doormaken van een infectie.
Voorkomen van een infectie
- Geef uw hond geen rauw of onvoldoende verhit vlees.
- Verwijder honden- en kattenpoep dagelijks en gooi dit bij het restafval om verspreiding te voorkomen.
- Een teef die pups heeft gekregen met Neospora, kan beter niet meer ingezet worden voor de fokkerij.
- Laat honden niet poepen in weides waar koeien lopen, omdat koeien zo besmet kunnen worden en een abortus kunnen krijgen.
Vragen?
Neem gerust contact met ons op:
info@dierapotheker.nl
Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice:
www.dierapotheker.nl
Binnengekomen vragen:
1.
Verdwijnen de toxoplasmose symptomen als je er snel genoeg bij bent?
– De behandeling van toxoplasmose hangt af van de verschijnselen en de organen die aangedaan zijn. Soms zijn bv medicijnen tegen epilepsie nodig of alleen antibioticum. Het antibioticum slaagt er doorgaans niet in om de parasiet uit het lichaam te halen, maar kan wel leiden tot verbetering van de symptomen. Neurologische verschijnselen blijven vaak wel in meer of mindere mate aanwezig.
2.
Qua prognose zegt u dat wanneer hersenen of ruggenmerg zijn aangetast de kans op herstel klein is, maar hoe weet je wat er is aangetast? Op een mri is niets te zien?
– Onderzoek naar toxoplasmose kan onder andere door hersenvocht af te tappen en na te laten kijken. Indien daar ontsteking in aanwezig is, is waarschijnlijk dat toxoplasma ook in hersenen of ruggenmerg zit.
3.
Ten aanzien van een vroegtijdige prognose, hoe weet je wanneer je er vroeg genoeg bij bent? De parasiet kan immers 2 jaar in een lijf overleven.
– Het is erg lastig om te bepalen of je ‘vroeg genoeg’ bent. Vaak wordt er niet snel aan toxoplasmose gedacht en ook per patiënt zal verschillen hoe snel de ziekte zich verspreid en welke organen aangedaan zijn.
