Wat zijn de symptomen?
Jeuk uit zich in krabben, bijten en likken. Ook schudden met de kop, met de kop over de grond schuren en met de poten langs de kop schuren worden gezien. Dieren kunnen flink verharen, een schilferige of vette huid hebben en een vervelende geur krijgen. De vacht kan roodbruin gaan verkleuren op plekken waar de hond veel likt.
Wat zijn de oorzaken voor jeuk?
Er zijn vele oorzaken mogelijk. Veel voorkomende oorzaken zijn:
Allergie (zie ook het artikel over allergie)
Parasieten, zoals vlooien en mijten
Schimmel- of gistinfectie
Bacteriële infectie
Immuunstoornis
Hormoonstoornis, bijvoorbeeld de ziekte van Cushing en hypothyreoïdie
Etc.
Hoe stellen we de diagnose?
We beginnen met een algemeen onderzoek en stellen vragen over de symptomen. We controleren of er vlooien aanwezig zijn en starten eventueel een vlooienbehandeling. Daarna maken we een huidafkrabsel om mijten uit te sluiten. Ook kan een schimmelkweek worden ingezet. Wanneer deze onderzoeken geen resultaat geven, wordt een hypoallergeen dieet gestart. Hierbij krijgt de hond gedurende 6 weken uitsluitend een specifiek dieet voorgeschreven. Mocht ook dit geen resultaat geven, dan kunnen we bloedonderzoeken en huidtesten doen om eventuele atopie aan te tonen. Eventueel kunnen ook nog huidbiopten genomen worden.
Waaruit bestaat de behandeling?
Om jeuk bij de hond doelgericht te behandelen is het belangrijk om de onderliggende oorzaak te vinden. Door stap voor stap de oorzaken te onderzoeken, kun je erachter komen wat het beste plan van aanpak is. In sommige gevallen wordt dan wel gekozen voor een tijdelijke onderdrukking van de jeuk met medicatie.
Wat is een hotspot?
Een hotspot, of pyotraumatische dermatitis, is een lokale natte huidontsteking die de hond zelf veroorzaakt door te likken, bijten of krabben. Ze kunnen in enkele minuten ontstaan en zich binnen enkele uren flink uitbreiden. De oorzaak ligt meestal in een jeukprikkel. Dit kan bijvoorbeeld een vlooien- of teken- of muggenbeet zijn, een doorntje, een grasaar, een allergie of een oorontsteking. Ook klitten en losse haren kunnen jeuk geven. De hond maakt zelf de huid kapot en er ontstaat snel een ontsteking. Deze geeft ook weer jeuk, waardoor de hond nog meer aan de plek zal zitten. Zo ontstaat een vicieuze cirkel met snelle uitbreiding van de hotspot.Een hotspot kan bij alle rassen voorkomen, maar zien we vooral bij honden met een dikke ondervacht zoals de labrador, golden retriever, Duitse herder en berner sennenhond.
Wat zijn de symptomen?
Een hotspot ziet eruit als een natte, rode plek die zich op elk deel van het lichaam kan bevinden. De hond heeft tekenen van (meestal erge) jeuk en de plek zelf is vaak erg pijnlijk.
Hoe stellen we de diagnose?
Op basis van de symptomen kan een hotspot worden vastgesteld. Daarnaast zullen we altijd zoeken naar de onderliggende oorzaak. Heel vaak is deze echter niet (meer) te vinden.
Waaruit bestaat de behandeling?
Omdat een hotspot zich zeer snel kan uitbreiden, is het belangrijk zo snel mogelijk de vicieuze cirkel te doorbreken. Dit kan met verschillende maatregelen:
Vacht rondom de hotspot kaalscheren. Let op, dit kan erg pijnlijk zijn en bij sommige honden is een lichte narcose nodig om dit goed te kunnen doen.
Voorkomen dat de hond nog aan de plek kan zitten, bijvoorbeeld met een kap/kraag. De wond zelf het liefst niet afdekken, deze kan dan nog meer gaan broeien.
Een injectie met een jeukremmend middel (corticosteroïden).
Eventueel een behandeling met antibioticum. Dit doen we alleen als de ontsteking zeer uitgebreid en diep is.
Demodex is een mijt. Pups krijgen deze mijt in de eerste levensdagen van hun moeder. Demodex wordt ook wel puppy schurft genoemd. De mijten bevinden zich voornamelijk in de haarzakjes. Demodex mijten kunnen ook bij gezonde honden in kleine aantallen voorkomen.
Welke honden krijgen een Demodex infectie?
Iedere hond heeft Demodex mijten, maar een enkele hond ontwikkelt een Demodex infectie. Bij een dergelijke infectie zijn er heel veel Demodex mijten aanwezig op de hond en die geven dan een ontstekingsreactie van de hondenhuid. Deze infectie wordt ook wel puppy schurft genoemd. Het is inderdaad een schurftvorm, maar deze kan ook bij oudere honden voorkomen. Vaak is de oorzaak van de Demodex infectie een verminderde afweer van de hond, de hond heeft dus minder weerstand. Demodex komt het meest voor bij honden tussen de 3 en 18 maanden jong, (zeer) oude dieren, soms bij drachtige dieren of niet-gesteriliseerde dieren als gevolg van hormonale veranderingen en bij dieren met ziekten die het immuunsysteem verzwakken. Daarnaast is van prednison(-achtige) medicatie bekend dat deze het immuunsysteem onderdrukt en daarmee het risico op een Demodex infectie vergroot.
Kan Demodex andere dieren en mensen besmetten?
Nee, een Demodex mijt kan niet overleven op een mens, kat of knaagdier. Ook een besmetting van hond naar hond met Demodex komt niet voor, uitgezonderd bij pups.
Symptomen Demodex hond
Wat zien we bij een hond met een Demodex infectie?
Kale plekken, schilfering, rood/grijs/zwart verkleuring huid.
Vooral op de poten en de kop (rondom ogen en bek).
Beperkte aantasting (lokaal) tot over het hele lichaam van de hond (gegeneraliseerd).
Bijkomende bacteriële infecties: puistjes, vochtige plekken, open wonden en korstvorming.
Jeuk en pijn.
Symptomen van een onderliggend probleem.
Diagnostiek schurft hond
Demodex mijten aantonen in een huidafkrabsel onder de microscoop. Huidafkrabsels met een scherp lepeltje van meerdere plekken met aangetaste huid tot bloedens toe. De Demodex mijten zitten namelijk in de haarfollikels.
Eventueel microscopisch onderzoek afdrukpreparaten huid en bacteriekweek.
Eventuele onderliggende oorzaak vast stellen.
Therapie Demodex hond
Er zijn verschillende mogelijkheden om de Demodex mijten te doden en de ontstekingen te behandelen.
De lokale vorm kan zonder behandeling herstellen. Dit duurt weken tot maanden. Risico is dat de mijt zicht toch steeds verder over het lichaam uitbreidt.
De belangrijkste therapie die geregistreerd is voor het gebruik tegen Demodex bij de hond, is een wassing met een oplossing van de anti-parasitaire stof amitraz. Ectodex is een veelgebruikt effectief diergeneesmiddel. Uw hond wordt regelmatig met de Ectodex oplossing gewassen (gehele lichaam of alleen enkele aangedane plaatsen), waarna de huid aan de lucht moet drogen. Vooraf scheren is het beste. Bijwerkingen kunnen voorkomen: sloomheid, braken en een rode huid kunnen optreden als bijwerkingen. Overleg daarom altijd met uw dierenarts.
Bij Demodex ontstekingen rondom de ogen en de oren is het gebruik van amitraz te riskant. Daarnaast kunnen bepaalde bijwerkingen ervoor zorgen dat het wassen met de amitraz vloeistof voor uw hond geen geschikte behandeling is. In deze gevallen zal gekozen worden voor het dagelijks toedienen van een vloeistof met het anti-parasitaire middel ivermectine (nooit bij Colli-achtigen) gedurende minimaal 4-6 weken. Uitsluitend op aangeven van uw dierenarts.
Soms worden pipetten met het anti-parasitaire middel moxidectine of selamectine voor frequente toediening in de nek voorgeschreven. Dit is uiteraard heel gemakkelijk voor u als eigenaar, maar de effectiviteit ervan is vele malen lager dan bovenbeschreven therapieën en het wordt dan ook voornamelijk gebruikt bij zeer milde lokale gevallen van Demodex infectie.
Bij bacteriële infecties kunnen speciale shampoos nodig zijn en soms zijn antibiotica geïndiceerd.
Aanpakken onderliggende oorzaak.
De huidbarrière kan worden verbeterd door lokaal te gebruiken producten en de lichamelijk conditie moet worden geoptimaliseerd door een goede voeding met de juiste aminozuren, vetzuren, vitaminen en mineralen en eventueel aanvullende supplementen. Vraag uw dierenarts.
Regelmatige controles
Om zeker te weten of de therapie tegen de Demodex mijten succesvol is, zijn periodieke controles door middel van microscopisch onderzoek van huidafkrabsels nodig. Zijn in de huidafkrabsels geen Demodex mijten meer aanwezig, dan zal nog drie weken door moeten worden behandeld. Zijn de huidafkrabsels vervolgens weer negatief op Demodex mijten, dan kan de behandeling worden gestopt.
Prognose Demodex hond
Voor jonge honden met een lokale Demodex infectie is de prognose goed. Behandeling met Ectodex is vaak succesvol. Bij sommige honden is Demodex lastig weg te krijgen, waardoor langdurige behandeling nodig is. Of en hoe snel een dier herstelt van een Demodex infectie is enerzijds afhankelijk van de ernst van de afwijkingen (lokaal of gegeneraliseerd) en anderzijds van een mogelijk aanwezige (wel of niet te behandelen) onderliggende oorzaak.
Allergieën of overgevoeligheidsreacties kunnen de oorzaak zijn van ernstige en langdurige jeuk- en huidklachten bij onze huisdieren. En die klachten kunnen variëren van een beetje jeuk tot onophoudelijk bijten, krabben en likken, soms zelfs tot bloedens toe.
Vaak geen allergie
De meeste dieren met jeuk hebben geen allergie. De belangrijkste oorzaak van jeuk blijft vlooien. En dit kunt u met een goed vlooienmiddel zelf behandelen en zelfs voorkomen. Maar bij vlooien hebben de dieren vaak jeuk bij hun staart en op hun rug. Terwijl je bij een allergie vooral jeuk ziet aan de kop, oorschelpen, poten en de buik. De dieren likken en bijten aan hun poten en tussen hun tenen, schuren met hun kop over de grond en krabben aan buik en oren. De huid verkleurt zwart door de voortdurende irritatie en er zitten kleine puistjes op die later openbarsten en kleine korstjes vormen.
Andere oorzaken uitsluiten
Allergieën komen voor bij alle dieren en rassen. Maar sommige rassen zijn er extra gevoelig voor zoals Golden Retrievers, Terriërs en Poedels. Om vast te kunnen stellen of een dier een allergie heeft is het nodig eerst alle andere oorzaken van huidproblemen uit te sluiten. Vlooien, luizen, teken, vachtmijten en schimmels kunnen allemaal huidklachten geven. En er bestaan ook ziekten aan de huid zelf.
Om een voedselallergie uit te sluiten kan het dier gedurende enkele weken op speciaal dieetvoer worden gezet. Is er verbetering dan is een voedselallergie waarschijnlijk de oorzaak van de klachten geweest. De simpelste oplossing is dan levenslang speciaal dieetvoer.
Allergietest hond
Zijn alle andere oorzaken uitgesloten dan kan er net als bij mensen een allergietest worden gedaan. Dit kan via bloedonderzoek of door een huidtest. De huid wordt dan ingespoten met een aantal stoffen waarvan bekend is dat ze vaak problemen geven.
Allergie hond behandelen
Als er is vastgesteld waarvoor uw huisdier allergisch is dan zijn er verschillende manieren om dit te behandelen. Met medicijnen kunnen de klachten redelijk de kop worden ingedrukt, maar in de meeste gevallen betekent dit dat het dier levenslang die medicijnen nodig heeft. Een andere behandeling is het zogenoemde desensibiliseren. Het dier wordt dan gedurende een aantal maanden ingespoten met een steeds grotere dosis van de stof die de allergie veroorzaakt. Bij deze behandeling raakt het lichaam langzaam gewend aan die stof, waardoor de allergie langzaam afneemt. Bij deze methode is ongeveer 80% kans op succes. Het dier is dan langdurig van zijn klachten verlost. In sommige gevallen moet de behandeling na verloop van tijd herhaald worden.
Bij een allergie reageert het afweersysteem van het lichaam overmatig op een bepaalde stof. Een hond kan bijvoorbeeld een afweerreactie krijgen tegen bepaalde pollen of stof, maar ook tegen voedsel of vlooien. Een allergie is de meest voorkomende oorzaak van jeuk en huidproblemen bij de hond.
Wat zijn de symptomen?
Bij een allergie is sprake van jeuk. Deze kan variëren van mild tot ernstig en kan op het hele lichaam of alleen op bepaalde plaatsen voorkomen. De hond kan krabben, bijten of likken. Voorkeursplekken zijn de ondervoetjes, oksels en liezen. Bij een allergie zie je in eerste instantie vaak geen afwijkingen aan huid of haren. Door al het krabben, bijten en likken kan de vacht rood verkleuren en de huid kan rood worden en wondjes vertonen. Verder kunnen ook de oren mee gaan doen. Soms zien we bij een allergie zelfs alleen maar een oorontsteking.
Bij een allergie is de huidbarrière niet meer zo goed. De huid is dan gevoeliger voor het ontstaan van secundaire infecties, zoals gisten en bacteriën. Deze leiden tot verergering van de symptomen.
Welke soorten allergieën zijn er?
Er zijn verschillende soorten allergieën. Aan de hand van de symptomen kan je geen duidelijk onderscheid maken tussen deze allergieën. Het kan soms een hele zoektocht zijn voor duidelijk is om wat voor allergie het gaat. Een systematische aanpak is dan ook van belang.
Vlooienallergie
Dit is de meest voorkomende allergie. Vaak zie je jeuk aan onderrug en liezen. Een enkele vlooienbeet kan al heftige jeuk geven. Zie ook het artikel over vlooien.
Voedselallergie
Hierbij is een hond allergisch voor een bestanddeel in het voer. De meest voorkomende allergenen zijn kip, rund, zuivel en tarwe. Een allergie kan op elke leeftijd ontwikkelen, maar begint vaak al bij jonge honden. Ook als een hond al jarenlang hetzelfde voer krijgt, kan daar een allergie voor ontstaan. Het meest voorkomende verschijnsel is jeuk. Bij 10-15% van de honden zien we ook maagdarmklachten zoals braken, diarree en winderigheid.
Atopie
Een atopie is een allergie voor bepaalde stoffen in de omgeving, zoals mijten, pollen en grassen. Het kan seizoensgebonden zijn, maar ook het hele jaar door verschijnselen geven (bijvoorbeeld bij huisstofmijt). Bij bepaalde rassen, zoals de West Highland White Terrier, komt deze allergie veelvuldig voor.
Contactallergie
Deze vorm van allergie komt het minst vaak voor. Hierbij reageert een hond allergisch door contact met een bepaalde stof, zoals een voerbak of een bepaald soort schoonmaak- of wasmiddel. De jeuk zal dan op de plekken gelokaliseerd zijn die met die stof in aanraking komen.
Systematische aanpak
Om de oorzaak van de jeuk en huidproblemen te achterhalen, is een systematische aanpak nodig. Door stap voor stap de oorzaken van jeuk te onderzoeken, kunnen we uiteindelijk in veel gevallen de diagnose stellen (helaas niet altijd). Dit kan een vrij lang, frustrerend en prijzig traject zijn. Soms wordt ervoor gekozen om bepaalde onderzoeken omwille van de kosten over te slaan. Dit is meestal niet verstandig. Stel dat er meteen een duur bloedonderzoek voor atopie wordt gedaan en de hond blijkt uiteindelijk gewoon vlooien of mijten te hebben…
Hoe stellen we de diagnose?
We beginnen met een algemeen onderzoek en stellen vragen over de symptomen. We controleren of er vlooien aanwezig zijn en starten eventueel een vlooienbehandeling. Daarna maken we een huidafkrabsel om mijten uit te sluiten. Ook kan een schimmelkweek worden ingezet. Wanneer deze onderzoeken geen resultaat geven, wordt een hypoallergeen dieet gestart. Hierbij krijgt de hond gedurende 6 weken uitsluitend een specifiek dieet voorgeschreven. Het mooist is om een zelfbereid dieet te geven met een eiwitbron die de hond nog nooit eerder gegeten heeft, bijvoorbeeld geiten- of struisvogelvlees. Mocht ook dit geen resultaat geven, dan kunnen we bloedonderzoeken en huidtesten doen om eventuele atopie aan te tonen. Eventueel kunnen ook nog huidbiopten genomen worden.
Waaruit bestaat de behandeling?
Welke behandeling wordt ingesteld, hangt af van het type allergie. Een vlooien- en voedselallergie spreken voor zich. Bij een atopie kan met medicijnen en een speciale desensitisatietherapie gestart worden. Soms is het daarnaast noodzakelijk om te gaan behandelen met jeuk remmende medicatie (prednison of prednison-achtige medicatie). Ook kunnen secundaire infecties bestreden worden met bijvoorbeeld een speciale shampoo. Er zijn ook huidondersteunende middelen op de markt die de huidbarrière kunnen verbeteren.
Nieuwe ontwikkelingen
Er zijn momenteel nieuwe ontwikkelingen bij de behandeling van allergie.
Eén daarvan is de inzet van het diergeneesmiddel Apoquel. Apoquel is de eerste Janus-kinaseremmer die is goedgekeurd voor diergeneeskundig gebruik. Dit middel biedt snelle en langdurige verlichting bij jeuk en verbetert huid-beschadigingen zonder de bijwerkingen waarmee vaak gebruikte therapieën zoals glucocorticoïden gepaard gaan.
Bij Cold water tail, of wel koud water staart, zien we dat de staart van de hond slap is en verticaal afhangt vanaf 1/3 van de staartbasis. De staart van de hond hangt er maar zielig bij, al kan de hond soms het bovenste deel van de staart nog wel wat bewegen. Kwispelen lukt niet, al wil de hond het nog zo graag. Daar waar de staart begint, de staartbasis, daar is het vaak pijnlijk voor de hond.
Hoe ontstaat een koud water staart?
Vaak heeft de hond gezwommen of op een andere manier zijn staart veel gebruikt. Vrijwel iedere overmatige inspanning van de staartspieren kan de koud water staart veroorzaken. Door koud water kan de bloed toevoer naar de staart sterk verminderen waardoor de staartspieren minder zuurstof krijgen en zo schade oplopen. Wat we ook zien is dat deze aandoening bij bepaalde rassen (setters, retrievers) meer voorkomt. Juist bij honden met een brede staartbasis en bij werk- en jachthonden komt het eerder en meer voor. Ook wordt wel gemeld dat het te lang opsluiten van een hond in bijvoorbeeld een bench een oorzaak kan zijn voor het ontstaan van deze aandoening.
Wat is de behandeling?
De therapie van het cold water tail syndroom, ook wel CWT genoemd, bestaat vooral uit rust. Omdat er pijn aanwezig is bij de staartbasis worden door de dierenarts vaak ook pijnstillers voorgeschreven. Deze pijnstillers werken dan ook ontstekingsremmend en worden door de hond die een koud water staart heeft bijzonder gewaardeerd. Een kompres kan ook ondersteuning bieden bij cold water tail.
Geneest de hond van CWT?
De meeste symptomen van de koud water staart verdwijnen na ongeveer 4 dagen. Na 2 weken beweegt de staart vrijwel altijd zoals daarvoor. Sommige honden houden echter een blijvende andere staarthouding er aan over. Wanneer een hond eerder CWT heeft gehad dan is de kans zo’n 30% dat hij het vaker krijgt.
Hoe voorkom ik koud water staart?
Houdt de ligplaats van uw hond (mand, kussen, kleed) altijd goed droog.
Voorkom overbelasting bij uw hond door bij inspanningen niet ineens te veel te vragen.
Zorg voor een royale bench voor uw hond zodat hij altijd de benen kan strekken.
En gaat u op reis met de hond, stop dan regelmatig om de hond even te laten bewegen.
En o ja, koud water staart komt maar heel weinig voor bij honden.
Wij gaan op vakantie…. wat doen we met de hond, kat en andere huisdieren?
Het vakantieseizoen staat weer voor de deur en de meeste reizen zijn al weer geboekt.
De touroperators spelen in op onze dierenliefde en onze huisdieren zijn dan ook bij steeds meer vakantieparken, vakantiehuisjes, campings en hotels van harte welkom. Veel huisdieren gaan dan ook gezellig mee en soms zelfs naar verre oorden. Om onderweg, aan de grens of ter plekke niet voor onaangename verrassingen te komen staan is een goede voorbereiding noodzakelijk.
Maar ook als uw dier thuisblijft bij een oppas of naar een pension of kennel gaat, moet u voorzorgsmaatregelen nemen. In dit artikel zetten we heel handig alles voor u op een rijtje.
Mijn huisdier gaat mee
Verblijfsaccomodatie
Zoals gezegd zijn huisdieren op steeds meer vakantieplekken welkom. Google maar eens op ‘huisdier mee op vakantie’ en u vindt tal van vakantieadressen in Nederland en tot ver over de grens.
Check van te voren of er mogelijk speciale regels gelden voor uw huisdier.
Als u uw huisdier even alleen achterlaat zorg er dan voor dat hij niet kan ontsnappen. Zowel voor u als voor het dier zelf, is een wegloper in een vreemde omgeving een nachtmerrie. In een vakantiehuis of caravan kan het huisdier waarschijnlijk wel los lopen. In alle andere gevallen is een bench aan te raden.
Auto
Als u met de auto reist zorg dan voor een aangename temperatuur en genoeg ruimte. Vervoer in een speciale reiskennel is veilig en voor het dier ook wel zo rustig. Voor honden zijn ook speciale gordels verkrijgbaar. In sommige landen is zo’n kennel of gordel verplicht.
Stop regelmatig, het liefst om de twee uur. Laat het dier onderweg ook regelmatig drinken. Neem ook voor de dieren genoeg vers drinkwater mee voor het geval u onderweg in een file komt te staan. Voer het huisdier op de voor hem vertrouwde tijden.
Als uw huisdier last heeft van wagenziekte maak dan de afweging of u uw huisdier wel aan een lange reis moet blootstellen. Als het echt niet anders kan, gebruik dan speciale tabletjes tegen wagenziekte.
Laat in geen geval uw huisdier alleen achter in de auto, zelfs niet met open ramen. De temperatuur kan op een zomerdag in een auto al heel snel oplopen tot ver boven de 50°C, zelfs in de schaduw.
Als het buiten slechts 21°C is, stijgt de temperatuur in de auto al binnen 10 minuten met 10°C! Vooral honden kunnen niet zweten en raken dus moeilijk hun warmte kwijt. Ze raken al snel oververhit met vaak fatale afloop.
In veel landen, waaronder Nederland, geldt het achterlaten van een huisdier in de auto zelfs als een misdrijf.
En als we het dan toch over temperatuur hebben; staat u er weleens bij stil hoe heet het asfalt kan worden? Bij een buitentemperatuur van 25°C heeft asfalt een temperatuur van 52°C. En bij een buitentemperatuur van 30°C loopt dit op tot 62°C! Heet genoeg om een eitje op te bakken en dus heet genoeg om de voetzooltjes van uw huisdier ernstig te verbranden.
Vliegtuig
Vliegtuigmaatschappijen hebben allemaal hun eigen regels voor het vervoer van dieren in het vliegtuig. Over het algemeen geldt dat alleen kleinere dieren in de cabine mogen worden vervoerd in een reistas of kennel. De meeste maatschappijen hanteren een maximaal gewicht van 10 kg incl. tas of kennel. De prijs varieert, maar is meestal een vaste prijs ongeacht de vluchtduur tot een maximum van €50,- Niet alle diersoorten mogen mee in de cabine. Dit geldt bijvoorbeeld voor knaagdieren. Vraag dit na bij de maatschappij waar u mee vliegt.
Grotere dieren worden vervoerd in een speciaal geventileerd deel van het bagageruim. U moet zelf zorgen voor een kennel en die moet voldoen aan de wettelijke eisen van de IATA. Let er op dat de kennel groot genoeg is. Uw huisdier moet met gemak rechtop kunnen staan en zich kunnen draaien. De afmetingen van de kennel zijn aan een maximum gebonden en deze verschillen per maatschappij. Ook voor vervoer in het bagageruim geldt vaak een vaste prijs tot ca. €80,-. Houd er rekening mee dat als u moet overstappen er extra kosten in rekening worden gebracht.
De meeste maatschappijen vervoeren geen rassen die als vechthond bekend staan of honden die de uiterlijke kenmerken hebben van een vechthond.
Daarnaast worden er nog de volgende eisen gesteld:
Het dier mag niet jonger dan 10 weken zijn.
Het dier moet in goede gezondheid zijn.
Het dier moet beschikken over een geldig Europees dierenpaspoort.
Het dier moet alle benodigde inentingen hebben gehad.
Het huisdier moet gechipt zijn met een elektronisch identificatiesysteem.
Luchtvaartmaatschappijen hanteren allemaal hun eigen regels en passen deze zeer streng toe. Deze regels kunnen afhankelijk van de reisbestemming ook weer anders zijn, omdat vliegvelden of landen aanvullende maatregelen eisen. Check deze dus ruim van tevoren. Houd ook rekening met een langere inchecktijd op het vliegveld, zeker als uw huisdier via het ruim reist. Reserveer ook tijdig het ticket voor uw huisdier omdat alle maatschappijen slechts een beperkt aantal huisdieren per vlucht vervoeren.
Reistips:
Laat uw huisdier ruim voor de vlucht al aan de kennel wennen.
Zorg dat alle reisdocumenten in orde zijn.
Laat uw huisdier vlak voor vertrek nog uit.
Geef uw huisdier binnen 2 uur voor vertrek niets meer te eten of te drinken.
Gebruik geen kalmerende middelen. Het dier kan dan vooral in het ruim onderkoeld raken. En als het middel al voor het eind van de vlucht is uitgewerkt, raakt het dier helemaal in paniek.
Wat neem ik mee?
Europees Paspoort met een door de dierenarts ondertekende gezondheidsverklaring (Engelstalig). Deze moet tussen de 8 en 2 dagen voor de reis zijn gedateerd.
Vaccinatieschema.
Vaccinatiebewijs tegen hondsdolheid (minimaal 21 dagen voor de reis).
Registratie en inschrijvingsbewijs chipnummer.
Medicijnen.
Gegevens van uw dierenarts.
Eigen mand/deken.
Eigen voer en eigen eet- en drinkbak.
Riem en halsband met label met uw vakantieadres en telefoonnummer.
Als u met uw huisdier de grens overgaat is het verstandig te checken welke eisen in het vakantieland van uw keuze gesteld worden. Als u met de auto reist, controleer dan de eisen van elk doorreis-land.
Landen passen de regels streng toe. Als u niet voldoet aan de toelatingseisen wordt uw huisdier tegengehouden bij de grens. In sommige gevallen wordt het dier teruggestuurd of in quarantaine geplaatst. Als dit niet mogelijk is kan ook worden overgegaan tot euthanasie.
Elk dier dat binnen de EU de grens overgaat moet beschikken over een geldig Europees Dierenpaspoort. Vanaf 1 januari 2015 zijn er nieuwe EU Dierenpaspoorten. Het oude paspoort is niet meer geldig.
Dit paspoort wordt uitgegeven door de dierenarts en moet de volgende informatie bevatten:
Gegevens eigenaar.
Omschrijving van het dier (ras, kleur e.d.).
Gegevens id-chip.
In het Engels opgestelde gezondheidsverklaring, ondertekend door de dierenarts.
Datum en type rabiës-vaccinatie (minimaal 21 dagen voor de reis).
Test op rabiës.
Bewijs van tekenbehandeling.
Bewijs van overige vaccinaties.
Voor sommige landen ook een bewijs van wormenbehandeling.
Omdat de genoemde behandelingen door de dierenarts moeten worden ingevuld in het paspoort, geldt dat deze ook door de dierenarts moeten zijn uitgevoerd en dat u dat dus niet zelf kunt doen.
Huisdieren mee vanaf 15 weken leeftijd
Het reizen met dieren die jonger zijn dan 3 maanden is in veel landen niet mogelijk omdat ze nog niet ingeënt kunnen worden tegen rabiës. Bovendien geldt voor de rabiësvaccinatie daar bovenop nog een wachttijd van 21 dagen. Dus kunnen de dieren pas mee als ze 15 weken oud zijn. Sommige landen laten dit wel toe als u een (Engelstalige) verklaring kunt overleggen dat ze niet in contact zijn geweest met dieren besmet met rabiës.
Zonder speciale vergunning mag u niet meer dan 5 dieren mee over de grens nemen. Daarnaast gelden in veel Europese landen nog aanvullende regels.
Parasieten in het buitenland
Vooral in de meer zuidelijke gelegen en oostelijke Europese landen komen parasieten voor die ernstige en soms zelfs dodelijke ziekten kunnen overbrengen. Voorkomen is beter dan genezen. En deze parasieten zijn ook goed preventief te bestrijden. Wij raden u daarom ook dringend aan uw huisdier ruim voor vertrek te behandelen. Zie ook het uitgebreide artikel Parasietenbestrijding bij uw huisdier en Leishmania.
Mijn huisdier blijft thuis
Oppas in huis
Veel dieren en vooral katten natuurlijk, blijven het liefste in hun eigen vertrouwde omgeving met een oppas in huis. Mogelijk dat u dit kunt regelen met familie of vrienden. Anders zijn er ook verschillende mogelijkheden van dierenoppascentrales. Voordeel is dat ook uw huis niet leeg staat tijdens de vakantie. Neem ruim de tijd om de oppas en het huisdier aan elkaar te laten wennen en te kijken of het wel klikt. Als u een oppas in huis heeft, laat dan goede instructies achter zoals informatie over uitlaat- en voertijden, eventuele medische informatie, favoriete speeltjes, telefoonnummers van dierenarts en uzelf en het id-chipnummer met het registratiebewijs van de databank. Zorg ook dat van alle dierenbenodigdheden (medicijnen, voer, stro, kattenbakkorrel, poepzakjes, enz) genoeg voorraad in huis is.
Uit logeren
Hebt u liever geen vreemde in huis tijdens uw vakantie, dan kunt u gebruik maken van de diensten van een dierenpension. Denk er wel aan dat de goede pensions in het hoogseizoen al lang van te voren zijn volgeboekt en dat het dus zaak is hier ruim van tevoren een plekje te reserveren.
Ga er zelf eerst eens langs om te beoordelen of u uw huisdier er met een gerust hart achterlaat. Bekijk de verblijven van de dieren en de speelruimte. Hoe vaak/hoe lang worden de dieren uitgelaten, hoe gaat men om met de hygiëne, kunt u uw eigen voer meenemen, beschikt men over een bewijs van vakbekwaamheid, worden honden en katten apart gehuisvest, welke dierenarts komt in het pension? Allemaal vragen die u aan de orde kunt stellen.
Het pension stelt ook eisen aan uw huisdier:
Het dier moet beschikken over een dierenpaspoort.
Honden moet ingeënt zijn tegen parvo en hondenziekte.
Katten moeten ingeënt zijn tegen kattenziekte en niesziekte.
Veel dierenpensions eisen ook een inenting tegen kennelhoest.
De inentingen moeten zijn afgetekend in het dierenpaspoort.
Vraag ruim van tevoren na of het pension van uw keuze nog aanvullende eisen stelt. Het is verstandig om de dieren bij thuiskomst te behandelen tegen wormen en vlooien (hond / kat). Als er veel dieren bij elkaar zitten is de kans op besmetting zeer reëel.
Prettige vakantie
Een vakantie met huisdieren is eigenlijk niet eens zo veel regelwerk, het is vooral een kwestie van op tijd beginnen. Maar een goede voorbereiding kan veel ellende voorkomen. Wij wensen u een prettige vakantie! Heeft u wat aan onze tips gehad? Laat het ons even weten hieronder in de reacties.
Leishmania komt vaker voor. Tot voor enkele jaren kwam de ziekte Leishmania vooral voor in Zuid-Europese landen en andere exotische oorden. In Nederland werd de ziekte eigenlijk zelden gezien. Maar onze honden gaan steeds vaker mee op vakantie en ook worden regelmatig asielhonden uit Zuid-Europa mee terug genomen naar Nederland. Dat is de reden dat we de ziekte Leishmania ook steeds vaker zien binnen onze praktijk. In heel Europa zijn naar schatting inmiddels 2,5 miljoen honden besmet met deze parasiet.
Wat is Leishmania?
Leishmania is een ernstige ziekte die wordt veroorzaakt door een ééncellige parasiet. Deze parasiet wordt overgebracht door een beet van een bepaald type zandvlieg. De ziekte komt in geringe mate voor bij mensen, katten en vossen maar wordt vooral gezien bij honden. Alleen deze zandvlieg kan de ziekte overbrengen. Een met Leishmania besmette hond kan de ziekte niet overbrengen op mensen, katten of op andere honden.
Slechts een klein percentage zandvliegen is besmet met Leishmania, maar omdat in de risico gebieden al een groot aantal honden besmet is, is de ziekte moeilijk uit te roeien. Een besmette zandvlieg brengt de ziekte over op een gezonde hond en een besmette hond brengt de ziekte weer over op een gezonde zandvlieg. Zo wordt de ziekte in stand gehouden.
Waar komt Leishmania voor?
Leishmania is wereldwijd verspreid en komt voor op alle continenten, behalve op Australië en de Zuidpool. In Europa beperkt het zich vooralsnog voornamelijk tot de landen rond de Middellandse Zee. Maar de zandvlieg die de ziekte overbrengt, wordt door klimaatveranderingen steeds noordelijker gesignaleerd. Maar op dit moment kunnen honden in Nederland dus nog niet besmet raken met Leishmania. Hoewel de naam anders doet vermoeden komt de zandvlieg vooral voor in parken, tuinen en bossen en dus niet op het zandstrand. De zandvlieg wordt pas actief na de schemering.
Symptomen Leishmania
Het ziektebeeld van Leishmania kan enorm variëren; van geen enkel symptoom tot ernstig ziek en zelfs met dodelijke afloop. Ook kunnen de symptomen na drie maanden na de besmetting optreden maar ook pas jaren later tot zelfs na zeven jaar. De afweer van de hond bepaalt in grote mate het verloop van de ziekte. Een verzwakte hond zal snel na de beet ziek worden.
Symptomen Leishmania:
Lusteloos/veel slapen
Koorts
Gewichtsverlies
Vergrootte lymfklieren
Diarree
Oogontstekingen
Huidproblemen
Kale plekken en korsten op de kop
Bloedneus
Bloed in de urine
Nierziekten
Parasiet blijft aanwezig
Met een medische behandeling zijn de klachten redelijk te bestrijden, maar de hond raakt de parasiet nooit meer kwijt. Bij de meeste honden komen de klachten weer terug en dan moet er opnieuw behandeld worden. Uiteindelijk overlijdt een deel van de honden aan de gevolgen van Leishmania.
Diagnose Leishmania
De Leishmania-parasiet kan zich overal in het lichaam nestelen en alle organen en weefsels aantasten. Dit geeft een enorm gevarieerd ziektebeeld. En omdat daarnaast de symptomen meestal niet direct na de buitenlandse reis zichtbaar zijn, is de diagnose niet altijd makkelijk te stellen. Uiteindelijke vaststelling gebeurt via bloed- of weefselonderzoek.
Als u via de officiële kanalen een hond adopteert uit een risicogebied is deze meestal wel getest op Leishmania. Vraag hier altijd naar als u een hond adopteert uit een risicogebied. Er zijn verschillende manieren om een hond te testen op Leishmania.
Via een PCR-test (weefselonderzoek) kan de aanwezigheid van de Leishmania parasiet met zekerheid worden aangetoond. Maar dit betekent niet altijd dat de hond ook de ziekte Leishmania zal ontwikkelen.
Een onderzoek op antilichamen (bloedonderzoek) van de parasiet geeft minder zekerheid. Een negatieve testuitslag biedt geen garantie dat uw hond niet besmet is. Het kan zijn dat de hond op dat moment geen infectie doormaakt maar de parasiet wel bij zich draagt en (soms veel) later de ziekte alsnog ontwikkelt.
Behandeling Leishmania
Leishmania wordt behandeld met medicijnen. Er zijn verschillende mogelijkheden:
Milteforan. Een drankje dat gedurende 4 weken dagelijks moet worden ingenomen.
Allopurinol. Tabletten die gedurende 6 tot 8 maanden 3x maal daags moeten worden ingenomen.
Glucantime. Injecties die gedurende 1 tot 2 maanden dagelijks gegeven moeten worden.
Omdat Leishmania voor zeer verschillende ziektebeelden kan zorgen is daarnaast voor die specifieke klachten meestal een aanvullende behandeling nodig. Als de hond bijvoorbeeld ook veel eiwit in de urine heeft, kan dat leiden tot nierfalen en is hier een gerichte aanpak voor nodig. De eventuele aanvullende behandelingen zijn dus afhankelijk van het verdere ziektebeeld.
Bij een adequate behandeling verdwijnen de klachten meestal volledig, mits er geen restschade is ontstaan. Houd er wel rekening mee dat de hond de Leishmaniaparasiet nooit meer kwijt raakt en de kans dus groot is dat de klachten later weer terugkomen.
Wij adviseren om een hond met een Leishmania besmetting levenslang onder controle van een dierenarts te houden. Denk daarbij aan een halfjaarlijkse of jaarlijkse controle om een eventuele terugkeer van de infectie op tijd te kunnen vaststellen.
Preventie Leishmania
Voorkomen is beter dan genezen. Omdat Leishmania ernstige en meestal ook blijvende gevolgen heeft adviseren wij een preventieve behandeling als u uw hond meeneemt naar één van de risicogebieden. Het voorkomen van Leishmania vraagt om een gecombineerde aanpak, omdat geen enkele maatregel besmetting helemaal uitsluit:
Vaccinatie
Sinds een aantal jaren is er een vaccin (CaniLeish) tegen Leishmania op de markt. Het vaccin kan gegeven worden aan honden vanaf 6 maanden. Als het vaccin de eerste keer wordt gegeven zijn 3 vaccinaties nodig met een tussenpozen van exact 3 weken. Vier weken na de laatste vaccinatie is de hond beschermd. Begin hiermee dus op tijd. Daarna dient dit jaarlijks te worden herhaald met 1 vaccinatie. Het vaccin kan alleen worden toegediend aan Leishmania-negatieve honden. De vaccinatie sluit besmetting niet uit maar verkleint de kans dat de ziekte tot ontwikkeling komt aanzienlijk.
Zandvlieg bestrijding
Met een zandvlieg-werend middel verkleint u de kans dat de hond gebeten wordt.
Dit is verkrijgbaar in de vorm van een band of pipetten. De band van Scalibor beschermt tevens tegen vlooien, teken, en hartwormen. De pipetten van Advantix bieden tevens bescherming tegen vlooien en teken. Deze middelen zijn giftig voor katten!
De zandvlieg is vooral actief tussen 20.00 ’s avonds en 05.00 uur ‘s morgens. Het is raadzaam om uw hond gedurende die uren zoveel mogelijk binnen te houden.
Aan beide kanten van de anus zitten 2 klieren, de anaalklieren. Iedere hond heeft die en de 2 anaalklieren hebben een opening in de anus. In de anaalklieren zit een vloeistof, die sterk ruikt en waterdun kan zijn maar ook zo stevig als stopverf. De kleur van de vloeistof kan variëren van lichtgeel, bruin tot bijna zwart.
Waarom heeft een hond anaalklieren?
De anaalklieren worden normaal gesproken geleegd wanneer de hond poept. Tijdens het poepen krijgt de keutel de kenmerkende geur mee van de hond. En die geur heeft een signaal functie voor andere honden. Een hond markeert hiermee wat hij wil. Het legen van de anaalklieren kan ook los van het poepen gebeuren. De hond doet het dan ter waarschuwing en bij stress situaties.
Sleetje rijden
Er kan te veel vloeistof aanwezig blijven in de anaalklieren wanneer deze zich onvoldoende ledigen. Er ontstaat dan druk en dat geeft ongemak bij de hond. Jeuk en irritatie zijn het gevolg en omdat de hond er met zijn poten en bek niet goed bij kan gaat hij vaak “sleetje rijden”. Daarbij schuurt hij zittend over de grond. Ook zal hij proberen te likken en bijten aan het gebied rondom zijn anus.
Waarom ledigen de anaalklieren zich onvoldoende?
Het komt vaak voor dat de anaalklieren te veel vloeistof bevatten. Dit kan meerdere oorzaken hebben.
Door een anatomische afwijking van de anaalklier en het afvoerkanaal.
Bij langdurige diarree raakt de normale lediging gestoord.
Wanneer de afvoerkanalen te nauw zijn of worden.
Wanneer de inhoud van de anaalklieren indikt.
Hoe behandel je overvulde anaalklieren?
Vrijwel altijd volstaat in eerste instantie het met de hand ledigen van de anaalklieren van de hond. Dit is een relatief eenvoudige handeling zoals u in dit filmpje van onze dierenarts kunt zien. U helpt de hond daarmee en meestal is het probleem dan over.
Glandex zorgt voor een harde hondendrol
Glandex kan helpen. Het zijn gewilde snoepjes voor de hond met lever of pindakaas smaak. Glandex zorgt ervoor dat de consistentie van de ontlasting (een harde hondendrol) voldoende is waardoor het helpt anaalklierproblemen te voorkomen.
Vezelrijk voer
Voer met vezels helpt uw hond om de anaalklieren gemakkelijker te ledigen tijdens het poepen. Bovendien heeft vezelrijke voeding meer voordelen.
Veel bacteriën rondom de anus
Wanneer de anaalklieren te vaak of langdurig overvuld zijn dan kunnen er ontstekingen ontstaan. Dat gaat in dit gebied rondom de anus vrij gemakkelijk door de aanwezigheid van een omvangrijke bacterieflora. Een anaalklierabces ontstaat wanneer de ontstoken inhoud zich ophoopt in de anaalklier en niet meer naar buiten kan.
Anaalklierontsteking
Een anaalklierontsteking geeft veel pijn en jeuk bij de hond. De hond zal vaak piepen, likken en bijten. De anaalklier heeft dan vaak een pussige, bloederige inhoud en is groter dan normaal. Alleen ledigen is dan niet voldoende, de anaalklier moet gespoeld worden en er zal eventueel aanvullende medicatie (pijnstilling) gegeven worden. Wanneer er een abces is dan kan dit vanzelf doorbreken, soms is operatief ingrijpen geboden.
Verwijderen anaalklieren
Wanneer de anaalklierovervulling heel vaak voorkomt dan is het een overweging om de anaalklieren te laten verwijderen. Dit is echter niet zonder risico. Daar waar geopereerd wordt zijn belangrijke bloedvaten en zenuwen aanwezig. Een berucht complicatie is dan ook incontinentie. Overleg dus goed met uw dierenarts wat het beste is voor uw hond.
In Nederland komen regelmatig uitbraken van kattenziekte voor. In de zomer van 2021 bijvoorbeeld zijn er tientallen katten gestorven door kattenziekte o.a. in de gemeente Dronten. En in 2024 in het dierenopvangcentrum in Uden zijn er meerdere katten overleden door kattenziekte. Hoe komen katten aan kattenziekte en vooral hoe komen ze er van af dan wel hoe voorkomen we deze ernstige ziekte?
Wat is kattenziekte?
Kattenziekte is de meest dodelijke virusziekte bij de kat. Kattenziekte wordt veroorzaakt door FPV, het feline panleukopenia virus. Dit Parvo virus kan maandenlang besmettelijk blijven en is bestand tegen vele schoonmaakmiddelen en extreme omstandigheden. Lees hier meer over kattenziekte.
Wat doet het kattenziekte virus bij de kat?
Het kattenziekte virus beschadigt de darmen van de kat. Deze beschadiging is dusdanig dat het lichaam van de kat geen vocht en voedingsstoffen meer kan opnemen. Behandelen heeft eigenlijk geen zin. De kat sterft door uitdroging.
Wat zijn de symptomen van kattenziekte?
De eerst symptomen van kattenziekte zijn
Slomer worden
Hoge koorts
Overgeven
Diarree
Acute sterfte
Wanneer een kat besmet wordt met het kattenziekte virus dan wordt de kat snel ziek en sterft meestal binnen 1 tot 2 dagen.
Hoe krijgen katten kattenziekte?
Katten kunnen kattenziekte oplopen door contact met andere katten die het virus bij zich dragen. Met name katten in catteries, opvanghuizen en asiels lopen risico. Kittens van 6 tot 8 weken jong lopen ook meer risico op kattenziekte. De hoeveelheid antistoffen in de moedermelk is vaak net te laag voor een goede bescherming. En vaccineren is op die leeftijd lastig omdat de hoeveelheid antistoffen daarvoor net te hoog kan zijn. Ook katten die altijd binnen zijn kunnen kattenziekte oplopen doordat mensen het virus mee naar binnen kunnen nemen. Het hardnekkige virus overleeft namelijk op schoenen, kleding, handen, andere dieren en op veel meer materialen.
Kan een kat genezen van kattenziekte?
Een kat kan vrijwel niet genezen van kattenziekte. Meer dan 90% van de katten met kattenziekte gaat binnen 48 uur dood. Wanneer de kat het wel overleeft dan kan de kat drager blijven van het virus en zo andere katten besmetten. Euthanasie is dan in overleg met de dierenarts de beste optie.
Kan ik mijn kat beschermen tegen kattenziekte?
U kunt kattenziekte bij uw kat heel goed voorkomen. Laat uw kat vaccineren, ook wel inenten genoemd.
Kitten: op 9 weken 1e enting – na 3-4 weken herhalen – na 1 jaar herhalen – vervolgens iedere 3 jaar
Volwassen kat: enting kattenziekte – na 1 jaar herhalen – vervolgens iedere 3 jaar.
Bij hoog besmettingsrisico (asiels) kitten extra vaccinatie op 16-20 weken leeftijd.
Vaccineren tegen kattenziekte is belangrijk voor uw eigen kat en ook voor alle katten in Nederland. Wanneer meer dan 70% van de Nederlandse katten is gevaccineerd dan worden kattenziekte uitbraken voorkomen. In Nederland is echter maar zo’n 30% van de katten ingeënt tegen kattenziekte.
Is kattenziekte besmettelijk voor de mens?
Het kattenziektevirus is niet besmettelijk voor de mens. Mensen kunnen dus geen kattenziekte oplopen.
Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl 
