Het komt regelmatig voor dat eigenaren een vlooienmiddel voor de hond, ook aan hun kat geven. Ook al is dit goedbedoeld, het kan vervelende gevolgen hebben. Pipetten voor de hond bevatten namelijk wel eens de stof permethrin of amitraz. De hond kan hier prima tegen, maar de kat absoluut niet! De stof werkt in op het zenuwstelsel. Honden kunnen deze stof in hun lichaam snel afbreken, waardoor het niet giftig is. De lever van katten werkt echter net een beetje anders. Ze missen een bepaald enzym (glucuronosyltransferase) in de lever. Hierdoor wordt het niet goed afgebroken en stapelt de giftige stof zich op.
Wat zijn de verschijnselen?
We zien vooral neurologische verschijnselen, zoals: spiertrillingen, krampen, wijde pupillen, epileptische aanvallen en bewustzijnsverlies. Ook kunnen we kwijlen, braken en een verhoogde lichaamstemperatuur zien. De kat kan zelfs sterven. De ernst van de verschijnselen hangt af van de opgenomen hoeveelheid.
Hoe stellen we de diagnose?
Afhankelijk van uw verhaal en de verschijnselen, kunnen we een vermoeden uitspreken van een vergiftiging. Met bloedonderzoek kunnen we beoordelen of er schade is opgetreden aan de organen.
Waaruit bestaat de therapie?
Verdere opname van de stof dient te worden voorkomen door de kat grondig te wassen met water en zeep. Er wordt infuus gegeven om de stof zo snel mogelijk uit het lichaam te krijgen en de kat te ondersteunen. Bij ernstige vergiftiging kan een speciale vetoplossing (lipidenemulsie) gegeven worden. Afhankelijk van de ernst zien we vaak dat een kat na 1-3 dagen weer opknapt. Wanneer sprake is van epileptische aanvallen, wordt vaak medicatie gegeven om deze te onderdrukken.
Wat is de prognose?
De prognose is afhankelijk van de ernst en de snelheid waarmee een behandeling wordt ingesteld. Helaas zal zo’n 10 tot 40% van de katten sterven. Geef dus nooit een vlooienmiddel dat bedoeld is voor honden, aan uw kat!
Bij veel mensen staan wel eens lelies in huis, op zichzelf of in een mooi boeket. Het is echter oppassen geblazen als er een kat in huis is, want ze zijn erg giftig voor katten! Alle delen van de lelie zijn giftig, dus zowel de bloem, meeldraden/stuifmeel, de blaadjes en de stengel. Zelfs het bloemenwater kan giftig zijn! Zelfs een klein stukje van een blad kan al dodelijk zijn. En wanneer een kat vlak langs de lelie loopt en zo stuifmeel in zijn vacht krijgt, kan de kat door het schoonlikken van zijn vacht al een giftige dosis binnenkrijgen!
Wat zijn de symptomen?
De giftige stof in lelies veroorzaakt ernstige nierschade. De nieren kunnen zelfs helemaal stoppen met functioneren, waardoor de afvalstoffen niet meer worden afgevoerd en geen urine meer geproduceerd wordt. Als dit niet gauw behandeld wordt, is het dodelijk. Verschijnselen van een vergiftiging zijn bijvoorbeeld kwijlen, braken, minder/niet eten en sloomheid.
Hoe stellen we de diagnose?
Dit gaat op basis van een vermoeden. Neem direct contact op met de dierenarts indien u denkt dat uw kat in contact is geweest met lelies. Hoe eerder we maatregelen nemen, hoe beter.
Waaruit bestaat de therapie?
We zullen proberen om de kat te laten braken, indien het nog maar kort geleden is dat deze van de lelie gegeten heeft. Daarnaast wordt een therapie ingesteld met medicijnen en infuus om de verdere opname van de gifstof te beperken. Wanneer de behandeling wordt gestart vóórdat er nierfalen is opgetreden, is de prognose goed. Wanneer er al nierschade aanwezig is, dan is de prognose veel slechter.
Wat kunt u zelf doen?
Haal geen lelies in huis (of tuin) als u een kat heeft! Voorkomen is in dit geval écht beter dan genezen. Ziet u stuifmeel in de vacht? Was de kat dan zo snel mogelijk, om oplikken te voorkomen.
Bij warm weer komt er meer Botulisme voor. Wat is dat ook al weer Botulisme?
Enkele feiten over Botulisme op een rij
Botulisme komt zelden voor bij de hond en nog minder bij de kat. Paard en koe zijn gevoeliger en ook de mens kan botulisme oplopen.
Botulisme wordt veroorzaakt door een zenuwgif van de Clostridium bacterie. Dit gif blokkeert de signaaloverdracht van zenuw naar spier waardoor het dier verlamd raakt. Botox behandelingen bij de mens zijn ook op basis van dit gif.
De bacterie komt normaal voor in de darm van watervogels en vissen. Bij stijging van de temperatuur en dood van de vogel of vis gaan deze bacteriën zich enorm vermenigvuldigen en vormen zo de bron voor Botulisme bij andere dieren.
De Botulisme bacterie gedijt het best in stilstaand ondiep water met een temperatuur boven de 20 graden Celsius.
Besmetting van de hond komt door het eten van besmette kadavers (dode vogel of vis) en door de opname van besmet water. Let op: de gifstoffen kunnen maandenlang in de kadavers aanwezig blijven.
Binnen 3 dagen na opname van de Botulisme gifstoffen zijn de symptomen zichtbaar: zwakte, braken, diarree, stijf lopen, verlamming, uitdroging, moeilijk ademen en overlijden. Er is geen koorts.
De diagnose Botulisme bij uw hond wordt gesteld door de dierenarts aan de hand van de symptomen (spierzwakte, verlamming, afwezigheid reflexen, geen koorts) en aan dat wat de hond kort daarvoor heeft meegemaakt. De opname van kadavers en zwemmen is een belangrijke.
Kort na de opname van kadavers kan de dierenarts de hond laten braken, de maag spoelen en Norit geven. Dat kan mogelijk erger voorkomen.
Een hond met symptomen van Botulisme moet verpleegd worden totdat de hond weer zelf kan eten en drinken.
De meeste honden met Botulisme herstellen binnen enkele weken volledig.
Tip: laat uw hond niet zwemmen in ondiep, stilstaand water. Zeker niet als het warm is. Let op kadavers van watervogels en vissen en waarschuw uw gemeente. Deze kadavers moeten zo snel mogelijk worden opgeruimd.
Of een hond een banaan mag eten? Ja zeker, dat kan kan geen kwaad.
Welk groente en welk fruit mag een hond eten?
In groente en fruit zitten belangrijke voedingsstoffen. Bijvoorbeeld vitamines, mineralen en vetzuren. Honden zijn alleen niet in staat om de plantencellen af te breken van groenten. Wel wanneer de groente eerst gekookt is. Een hond mag vele soorten groente en fruit eten. maar let wel: alles met mate!
Dit mag een hond wel eten:
Groente Alfalfa, andijvie, sla, asperges, aardappel gekookt, bospeen, biet, bleekselderij, bloemkool, boerenkool, chinese kool, courgette, fenegriek, groene kool, gember, koolraap, koolrabi, knolselderij, komkommer, lamsoor, postelein, peterselie, paksoi, paardenbloem, pastinaak, pompoen, peultjes, rode kool, radijs, spruiten, snijbiet, sperziebonen, schorseneren, taugé, tuinkers, venkel, waterkers, witlof, wortels, zeekraal, zoete bataat. Let wel op met de koolsoorten, deze zijn niet goed voor de schildklier en geven vaak winderigheid bij de hond
Ratten- en muizengiffen worden ook wel rodenticiden genoemd. Het werkingsmechanisme van deze middelen berust vaak op een verstoring van de bloedstolling. Bekende stoffen zijn bijvoorbeeld coumarine, indanedione, brodifacoum, bromadiolone, difenacum en warfarine. Er is vaak maar erg weinig van deze middelen nodig om problemen te veroorzaken en ze kunnen ook erg lang blijven werken, soms wel maanden.Deze middelen worden ook wel ‘Vitamine K antagonisten’ genoemd. Ze veroorzaken een tekort aan actief Vitamine K in het lichaam. Dit vitamine is nodig voor een goede werking van meerdere stollingsfactoren. Door het tekort hieraan, zal de bloedstolling niet goed verlopen en ontstaan bloedingen.
Wat zijn de symptomen?
Na inname van rattengif zien we in eerste instantie vaak nog niets. Soms zien we braken en sloomheid. Pas als de stollingsfactoren op zijn, zullen de effecten van de verminderde bloedstolling zichtbaar worden. Dit kan soms pas na enige dagen zijn. De symptomen bestaan uit bloedingen, blauwe plekken en uiteindelijk desoriëntatie en convulsies (toevallen).
Hoe stellen we de diagnose?
Bij (vermoedelijke) inname van rattengif meten we na 2 en 4 dagen de bloedstolling met bloedonderzoek. Dit bloed sturen wij op naar een veterinair laboratorium. In veel gevallen hebben we de volgende dag de uitslag. Indien de bloedstolling afwijkend (te lang) is, zullen we de behandeling starten.
Waaruit bestaat de behandeling?
Indien u vermoedt dat uw hond rattengif heeft gegeten, is het verstandig om zo snel mogelijk de dierenarts te bellen. Middels een injectie zullen we de hond laten braken. Als dit binnen 1 uur na opname gebeurt, is de kans groot dat een (groot) deel van het gif weer wordt uitgebraakt. Daarna kan meerdere keren per dag Norit gegeven worden. Dit kan het beste met een suspensie gebeuren, want tabletten werken onvoldoende!Wanneer bloedingen aanwezig zijn of wanneer bloedonderzoek afwijkend is, zal therapie met Vitamine K1 gestart worden. Dit kan in eerste instantie met een injectie. Daarna worden tabletten of vloeistof voorgeschreven die gedurende langere tijd (vaak 4 weken) gegeven moeten worden. Na stoppen van de medicatie, is het verstandig de bloedstolling weer te controleren, om te kijken of deze genormaliseerd is. Bij ernstige gevallen (bloedingen) is soms een bloedtransfusie nodig.
Hoe kan een vergiftiging voorkomen worden?
Dit is misschien een open deur, maar voorkom dat uw hond bij muizen- of rattengif kan. Het preventief ingeven van Vitamine K1 is niet zinvol, omdat problemen pas na enige tijd optreden en het een latere diagnose belemmert.
Paracetamol wordt door mensen veel gebruikt als pijnstiller. Wanneer de hond of kat niet lekker is, is het verleidelijk hem of haar ook wat paracetamol te geven. Doe dat niet!Bij mensen is paracetamol een relatief veilig middel. Het lichaam van de mens en dat van onze honden en katten werkt echter niet hetzelfde! Bij honden en katten kan paracetamol vergiftigingsverschijnselen geven met in het ergste geval, overlijden.
Paracetamol kan dodelijk zijn
Bij de kat is 75 mg/kg al dodelijk, dat wil zeggen dat ½ paracetamol tablet van 500 mg al dodelijk kan zijn voor een kat. Bij een dosering van 20 mg/kg kunnen al vergiftigingsverschijnselen ontstaan, dat betekent bij minder dan een kwart tabletje! Verschijnselen die gezien kunnen worden zijn: braken, benauwdheid, depressie en niet willen eten. Uiteindelijk kan er zeer ernstige leverschade ontstaan en kunnen er problemen met de rode bloedcellen, die het zuurstof transporteren door het lichaam, ontstaan.Honden reageren minder heftig op paracetamol. Bij honden is 250 mg/ kg dodelijk, maar er is sprake van een zeer grote variatie tussen individuen. Bij een dosering van 100-150 mg/ kg kunnen al vergiftigingsverschijnselen ontstaan. Een dosering die wel gebruikt wordt voor honden is 15 mg/kg, maximaal 3 maal daags. Omdat paracetamol een zeer korte werkzame periode heeft bij honden, maximaal 1,5 uur, is het gebruik van weinig nut en kunnen er alleen grote problemen ontstaan wanneer per ongeluk te veel wordt gegeven. Het is aan te raden alleen pijnstillers te gebruiken die worden voorgeschreven na een bezoek aan de dierenarts.
Mijn dierenarts heeft paracetamol voorgeschreven
Het kan zijn dat uw dierenarts paracetamol voor uw hond heeft voorgeschreven. Dit kan het geval zijn wanneer de reguliere pijnstillers (de geregistreerde diergeneesmiddelen) niet gebruikt kunnen worden. Bijvoorbeeld bij ernstig nierfalen en dracht. Bij katten zal dit nooit het geval zijn, aangezien katten nooit paracetamol mogen innemen.
Toch paracetamol opgenomen?
Kortom, geef geen paracetamol aan uw huisdier. Raadpleeg altijd een dierenarts als uw hond of kat wel paracetamol binnen heeft gekregen. Als het minder dan 2-4 uur geleden is dat uw hond of kat paracetamol binnen heeft gekregen, dan is het belangrijk het dier te laten braken of de maag te laten spoelen. Geef nooit een lepel zout om een dier te laten braken, want dit kan grote schade aan de organen geven. Ga bij een dierenarts langs. Die zal u ook advies kunnen geven wat nog meer te doen.
Wie kent ze niet, van die kleine viervoeters waarvan het buikje bijna de grond raakt. In gedachten zie je dan voor je dat het baasje zijn huisdier af en toe lekker verwent en een dikke bonbon toestopt. Maar veel baasjes weten niet dat ze hun geliefde huisdier hierdoor kunnen verliezen. Want behalve dat overgewicht natuurlijk heel ongezond is, is chocolade giftig voor honden. En ook nu in de Sinterklaastijd lopen honden extra risico. Er zijn weer volop chocolade letters en chocolade beestjes. Lekker, en dat vinden de meeste honden ook. Het is ook niet denkbeeldig dat uw hond, ‘s nachts na het bezoek van de Sint, het schoentje bij de kachel leegrooft. Maar dit kan dus slecht aflopen.
Theobromine is gif voor de hond
In chocolade zit namelijk de stof theobromine en die is voor honden zeer giftig. Bij een lichte vergiftiging, gaat de hond 6 tot 12 uur na opname van de chocolade meer drinken en krijgt hij last van braken en diarree. De hond kan onrustig worden, gaan hijgen en zijn hartslag kan versnellen. Bij een ernstige vergiftiging krijgt de hond krampen en raakt in coma in sommige gevallen zelfs met de dood tot gevolg.
Chocolade kan fataal worden voor de hond
In pure chocolade is de concentratie theobromine hoger dan in melk- of witte chocolade. Puur is dus giftiger. Maar hoeveel kan de hond nu eten voor er problemen komen? Bij een hond van 10 kilogram is 12,5 gram chocolade (bijvoorbeeld 1 reepje merci) al voldoende voor een lichte vergiftiging. Een hoeveelheid van 40 gram pure chocolade kan voor een hond van 10 kilogram al fataal zijn. Kunt u nagaan wat het effect is als uw hond inderdaad ’s nachts een hele chocolade letter oppeuzelt.
Let op de kinderschoentjes
Geef uw hond dus gezonde verwensnacks en zet met chocola gevulde schoentjes buiten bereik van uw huisdier. Mocht uw hond nu toch onverhoopt (teveel) chocolade hebben gegeten dan kunt u het beste contact opnemen met de dierenarts.
Elke dag fruit. Lekker en gezond toch? Voor mensen geldt dat zeker, maar voor onze huisdieren ligt dat anders. Het geven van druiven aan je hond is niet zo onschuldig als het lijkt. In verschillende soorten fruit, groente en andere voedingsmiddelen die wij eten zitten stoffen die giftig of schadelijk zijn voor onze hond. Pas voortaan dus op met wat onze viervoeter voorgeschoteld krijgt. Want wie wil zijn hond nou niet gezond houden?
Beter niet op het hondenmenu
Tegenwoordig kun je ook als mens al bijna niets meer eten zonder de kans te lopen ziek te worden of de meest enge aandoeningen te krijgen. De oplossing is om gevarieerd te eten. Waarom is het dan zo erg als we onze hond een paar druifjes geven? Variatie kan toch geen kwaad? De lijst met mogelijk schadelijke en giftige voedingsmiddelen voor honden is lang. De wetenschap gaat steeds verder vooruit en onze kennis neemt toe. De meeste mensen weten wel dat chocolade giftig is voor honden. Wij hebben voor u uitgezocht welke andere bekende voedingsmiddelen u beter niet op het menu van uw hond kunt zetten.
Druiven, krenten en rozijnen
Het eten van druiven, rozijnen en krenten kan leiden tot ernstig nierfalen. Een stukje krentenbrood kan al teveel zijn! Na inname gaat de hond vaak na enkele uren braken, gevolgd door diarree en verminderde eetlust. Ook sloomheid, buikpijn of algehele zwakte worden gezien. Na enkele dagen ontstaat nierfalen die een dodelijke afloop kan hebben.
Het is niet bekend wat de reden is dat druiven, krenten en rozijnen zo giftig zijn. Vergiftiging kan al optreden wanneer een hond 2 gram per kg lichaamsgewicht binnenkrijgt en misschien zelfs al eerder. Dit is een zeer kleine hoeveelheid! Neem dus altijd contact op met uw dierenarts wanneer u vermoed dat uw hond druiven, rozijnen of krenten heeft gegeten. Door de hond binnen 1 à 2 uur te laten braken (door de dierenarts!) en eventueel infuustherapie in te stellen kan veel ellende voorkomen worden.
Knoflook, ui, prei en bieslook
‘We geven altijd knoflook aan onze hond tegen de vlooien!’ Dit horen we regelmatig in de spreekkamer voorbij komen. Het is een van de meest frustrerende fabeltjes in de praktijk. In de eerste plaats omdat de werking van knoflook niet bewezen is en we regelmatig vlooien vinden bij honden die knoflook krijgen. Maar ook omdat knoflook giftig is. Dat geldt ook voor andere Allium soorten, zoals ui, prei en bieslook.Zowel na acute als na chronische blootstelling kunnen vergiftigingsverschijnselen ontstaan. Deze kunnen al na 24 uur optreden, maar worden vaker pas na een aantal dagen gezien. De verschijnselen worden veroorzaakt door afbraak van de rode bloedcellen in de bloedbaan. Dit kan leiden tot braken, buikpijn, diarree, verminderde eetlust, bleke of gele slijmvliezen, snelle ademhaling, sloomheid, zwakte en zelfs toevallen. Ook nu geldt dat veel ellende voorkomen kan worden door de hond op tijd laten braken en andere maatregelen om opname in het maagdarmkanaal af te remmen.
Bepaald enzym is minder aanwezig
Voor alle Allium soorten (ui, maar dus ook knoflook) geldt dat er sulfiden inzitten die oxidatieve schade kunnen geven aan bloedcellen. Dit geldt bij uien vanaf 5 gram per kg lichaamsgewicht en voor knoflook ligt dit (waarschijnlijk) hoger. Door het drogen/bewerken (en dus ook kleinmaken) van knoflook, gaan deze schadelijke sulfiden er niet uit en het blijft dus ‘giftig’. De reden waarom honden en katten hier niet zo goed tegen kunnen, is omdat ze een bepaald enzym in lagere mate bezitten en de rode bloedcellen gevoeliger zijn voor oxidatieve schade. Dat verklaart het verschil met de mens. In de voedingssupplementen met knoflook voor huisdieren ligt de hoeveelheid knoflook evenwel vaak onder de (waarschijnlijk) toxische waarde. Raadpleeg wel uw dierenarts voor u overgaat tot het verstrekken van een dergelijk supplement.
Overige voedingsmiddelen
Naast chocolade, druiven en knoflook zijn er nog meer voedingsmiddelen die giftig zijn voor honden, zoals macadamianoten, avocado, xylitol-bevattende voedingswaren (snoep, kauwgom, tandpasta) en appelpitjes. Raadpleeg altijd een dierenarts indien u vermoedt dat uw hond wat verkeerds heeft gegeten.
Weet u welke planten gevaarlijk zijn voor onze honden? De lijst met ‘giftige’ planten, bloemen, groente en fruit is ellenlang. Met meer dan 700 bekende giftige planten durven we toch nergens meer met onze viervoeters te lopen uit angst dat ze vergiftigd worden?
Welk effect?
Er wordt onderscheid gemaakt tussen planten die zorgen voor ‘systemische’ effecten en die zorgen voor lokale irritatie van het maagdarmkanaal of de huid. Bij systemische effecten kun je denken aan: verandering van ademhaling en hartslag, bloedarmoede, nier- en leverfalen, veranderde pupilgrootte, verminderde eetlust, sloomheid, zwakte, toevallen en andere hersenverschijnselen, coma en zelfs overlijden. Lokale irritatie van het maagdarmkanaal kan zich uiten in kwijlen, braken, diarree, buikpijn en geïrriteerde slijmvliezen in de bek.
Gras eten
Simpelweg voorkomen dat de hond van giftige planten eet, is niet altijd even eenvoudig. Uiteraard kunnen we er voor zorgen dat in en om het huis geen al te giftige planten staan. Beruchte soorten zijn bijvoorbeeld de azalea, rododendron, oleander, taxus, sago palm, Dieffenbachia, tulp, narcis, hyacint en Kalanchoë. Daarnaast is het belangrijk om tijdens het wandelen goed op te blijven letten. Sommige honden hebben er een handje van om lekker te staan grazen. Vaak is dit alleen gras, maar soms beginnen ze ook aan andere gewassen. Overigens betekent gras eten niet perse dat de hond misselijk is. Veel honden eten gras en we weten niet precies waarom. Mogelijk vinden ze de textuur of de smaak gewoon lekker.
Zorg voor afleiding
Voorkom het eten aan planten door voor afleiding te zorgen, de hond aangelijnd te houden of in lastigere gevallen een muilkorf om te doen. Verveling kan een aanleiding zijn voor de hond om op een plant te gaan kauwen. Zorg voor voldoende lichaamsbeweging, training en veilig kauwmateriaal. Is uw hond een echte planteneter? Ga dan na of de voeding die hij/zij krijgt wel volledig is. Een hond die alleen vers vlees of een zelfbereid dieet krijgt, kan mogelijk tekorten ontwikkelen. U kunt uw dierenarts om advies vragen.
Toch gif gegeten?
Heeft u het vermoeden dat uw hond van een giftige plant heeft gegeten? Bel dan uw dierenarts om te overleggen. Soms is het mogelijk om de hond te laten braken met een injectie. Dit kan het best zo snel mogelijk gebeuren, liefst binnen 1 uur. Ga niet zelf aan de slag met zout of andere huis-, tuin- en keukenmiddeltjes. Deze kunnen op zichzelf weer tot vergiftigingsverschijnselen leiden. In andere gevallen kunnen we ondersteunende maatregelen treffen zoals een infuus met vocht of medicatie om de verschijnselen tegen te gaan.De wereld zit vol gevaren. Het is onmogelijk om je hond tegen alles 100% te beschermen. Gelukkig kunnen we het risico wel verkleinen en zo onze hond vrolijk en gezond houden.
Milewski, L.M. & Khan, S.A. (2006) An overview of potentially life-threatening poisonous plants in dogs and cats. Journal of Veterinary Emergency and Critical Care 16 (1), pp 25-33
Chocoladeletters met Sinterklaas, chocolade kransjes met Kerst, Paaseitjes van chocolade, wie houdt er niet van? Het is niet alleen lekker, het geeft ook een soort geluksgevoel bij mensen.
Gif voor honden
Zo niet bij dieren en zeker niet bij honden. Honden kunnen chocolade niet verdragen. In chocolade zit namelijk Theobromine en dat is giftig voor honden. Als een hond van 15 kg meer dan 1400 milligram Theobromine binnen krijgt dan kunnen de vergiftigingsverschijnselen al op treden. Deze hoeveelheid Theobromine zit in een onsje pure chocolade en in een kleine kilo melkchocolade.
Hoeveel chocolade is giftig voor mijn hond?
Hier kunt u zien hoeveel en wanneer chocolade al giftig is voor uw hond:
Direct helpen
De vergiftiging houdt in dat de nieren en lever aangetast worden en er kan zelfs een acute hartstilstand optreden. Veelal worden de honden rusteloos, misselijk en nerveus en ze kunnen gaan trillen, hijgen en stijf lopen. Directe hulp van uw dierenarts is geboden.
Beiden gelukkig
Het is dus het allerbeste, zeker met de feestelijke Paas-, Sinterklaas- en Kerstdagen, om er goed op te letten dat uw hond niet in de buurt van welke chocolade dan ook kan komen. U lekker aan de chocolade en uw hond een eigen snack. Wel zo lekker en beiden gelukkig naar het nieuwe jaar.
Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl 
