Bokvoet, ook wel steltvoet of grasvoet genoemd, is een vorm/standafwijking van het onderbeen van het veulen (bijna altijd in één of twee voorbenen). Standafwijkingen bij het veulen kunnen aangeboren of verkregen zijn. Sommige veulens worden geboren met een zeer steile stand van de hoef, als gevolg van samentrekken van de buigpezen aan de achterkant van het been.
Oorzaak bokvoet
Behandeling in de eerste drie levensdagen met oxytetracycline (een antibioticum dat als bijwerking het relaxeren van het peesweefsel heeft) levert in zo’n geval doorgaans goed resultaat. Een bokvoet bij het veulen treedt echter pas op latere leeftijd op (vanaf één maand leeftijd) en is dus verkregen. Er worden verschillende oorzaken aangedragen voor het ontstaan van een bokvoet. Er wordt onderscheid gemaakt tussen pijn in de ondervoet en een ‘mismatch’ tussen de groeisnelheid van de botten en van de pezen. Pijn in de ondervoet kan verschillende oorzaken hebben. Wanneer het veulen pijn in de ondervoet heeft, zal het het been gaan ontlasten, zullen de verzenen (achterkan van de hoef) van de grond gehouden worden, en groeit de hiel door te weinig belasting te hoog. Een mismatch in groeisnelheid van bot en pees kan ertoe leiden dat het bot te snel groeit ten opzichte van de diepe buigpees, waardoor de ondervoet in het hoefgewricht steeds verder buigt.
Prognose bokvoet veulen
Er worden twee gradaties van bokvoet onderscheiden. Bij een graad 1 bokvoet komt de hoefwand niet verder dan verticaal, bij graad 2 komt de hoefwand over de verticaal. De prognose van een graad 1 bokvoet is beter dan van graad 2. Dit heeft te maken met de langdurigheid van het bestaan van de standafwijking en de daarmee samenhangende veranderingen in gewrichten, gewrichtskapsels en pezen.
Conservatieve behandeling bokvoet
Behandeling van een boekvoet kan ofwel conservatief ofwel chirurgisch plaatsvinden. Welke methode wordt toegepast, hangt af van de ernst/graad van de bokvoet en eventueel uitblijvend succes bij toepassing van de conservatieve methode. De conservatieve aanpak bestaat eruit in samenwerking met de smid de verzenen (hiel) van de voet te laten zakken en de teen te verlengen (met een plakschoentje of met een vormbare pasta die naderhand uithardt). Op deze manier wordt het veulen bij belasting van de ondervoet gedwongen meer op de hiel van de voet te gaan lopen. Hiermee doet het veulen eigen fysiotherapie ten behoeve van het oprekken van de diepe buigpees aan de achterzijde van het been. Pijnmedicatie kan hierop een aanvulling zijn.
Bokvoet bij aankomst kliniek 
Bokvoet van hetzelfde veulen één dag na de operatie 
Samenwerking met de hoefsmid:
De verzenen zijn ingekort en de teen is verlengd met een uithardende pasta
Chirurgische behandeling bokvoet
De chirurgische behandeling bestaat eruit een pees (distaal checkligament), welke van de diepe buigpees naar de tussenpees loopt, door te snijden (distaal checkligament desmotomie). Hiermee wordt ervoor gezorgd dat de diepe buigpees minder onder spanning komt te staan, zodat er minder hard aan het hoefbeen wordt getrokken. Na de operatie kan het nodig zijn de verzenen in te korten en de teen te verlengen (als bij conservatieve therapie). Wanneer een bokvoet niet tijdig wordt geconstateerd en wordt behandeld, kan dit leiden tot blijvende standafwijking met gevolgen voor de pezen, gewrichten, het gewrichtskapsel en de botten in de ondervoet. Ook de hoef en hoefwand kunnen aangetast geraken. Het is dus van groot belang dat de standafwijking tijdig wordt onderkend en dat er tijdig gepaste actie wordt ondernomen. Bij twijfel, raadpleeg altijd uw dierenarts. Wij staan klaar voor u en uw paard, pony, ezel en uiteraard uw veulen!
Vragen?
Neem gerust contact met ons op, email: info@dierapotheker.nl
Marijn Buijtendorp, dierenarts paard
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl
Foto 1: Op deze röntgenfoto zie u een hond met beiderzijds subluxatie van de heupen. Wanneer dit niet behandeld wordt, kan het beeld van foto 2 ontstaan.
Foto 2: Op deze röntgenfoto ziet u een ver gevorderd stadium van heupdysplasie, waarbij door subluxaties al veel arthrosevorming is opgetreden. Omdat kop en kom niet mooi op elkaar aansluiten, schiet de heup vaak uit de kom (luxatie).
