Spoelwormen komen bij honden en katten vaak voor. Ongeveer 5% van de dieren is besmet. Bij de hond zien we vooral de hondenspoelworm, Toxocara canis. Bij de kat zien we de kattenspoelworm, Toxocara cati.
Hoe komt mijn dier aan spoelwormen?
Spoelwormen komen overal in de omgeving voor. Honden en katten nemen de besmettelijke eitjes op door bijvoorbeeld het likken aan hun vacht of poten. Uit die eieren komen larven die door de darmwand in het lichaam kunnen komen. Ze ‘reizen’ door het lichaam (larva migrans) en worden via de longen weer opgehoest en komen zo in de darm terecht. Daar ontwikkelen ze zich tot volwassen wormen die eitjes zullen leggen. Eén spoelworm kan wel 200.000 eitjes per dag produceren. De eitjes komen met de ontlasting in de omgeving terecht, waar ze jarenlang kunnen blijven leven en ze een volgend dier kunnen besmetten.
Bij de reis door het lichaam komen de wormlarfjes in verschillende organen terecht, waar ze in ‘rust’ (inhibitie) gaan. Daar kunnen ze levenslang blijven zitten. Tijdens de dracht kunnen de larven bij de hond al in de baarmoeder de pups besmetten. Bij kittens kan dat niet. Na de geboorte kunnen de wormlarven via de moedermelk overgaan op de pups en kittens.
Wordt mijn dier ziek van de wormen?
Tijdens de reis door het lichaam (larva migrans) kunnen de larven schade aan verschillende organen geven. Vooral jonge dieren zijn hiervoor gevoelig. Ze kunnnen gaan hoesten en een longontsteking krijgen. Ook kunnen ze braken, diarree en een dik ‘wormbuikje’ krijgen. Verder kunnen ze vermageren of minder goed groeien. Bij volwassen dieren zien we minder vaak klinische problemen.
Hoe weet ik of mijn dier wormen heeft?
Veel mensen denken dat je bij een wormbesmetting wormen in de ontlasting moet zien. Helaas zien we op het spreekuur nog erg vaak dieren die (bijna) nooit ontwormd worden omdat de eigenaar nog nooit wormen in de ontlasting heeft gezien. Helaas is dat geen garantie! Alleen bij een massale wormbesmetting zullen de wormen spontaan naar buiten komen. Ze kunnen in de ontlasting of in het braaksel te zien zijn. In de meeste gevallen gaat het echter alleen om de eitjes. Deze kunnen we met het blote oog niet zien. Eventueel kunt u een ontlastingsonderzoek laten uitvoeren om deze eitjes vast te stellen.
Wat kan ik zelf doen?
Na het geven van een ontwormingsmiddel is het belangrijk om goed op de ontlasting van uw dier te letten. Spoelwormen zien er uit als witte ronde sliertjes (soort ‘spaghetti’). Ziet u wormen in de ontlasting, dan betekent het dat uw dier last heeft van wormen en is het belangrijk om de ontworming na 2 weken te herhalen.
Wanneer moet mijn hond ontwormd worden?
Alle pups worden geboren met wormen en moeten daarom meerdere malen ontwormd worden. Dit gebeurt op 2, 4, 6 en 8 weken leeftijd. Daarna elke 2 maanden tot de leeftijd van een half jaar. Vanaf dat moment is het aan te bevelen alle honden 4x per jaar te behandelen. In sommige gevallen zelfs nog vaker. Wilt u dit liever niet? Laat dan een ontlastingsonderzoek uitvoeren om te bepalen of er wormen aanwezig zijn. Dan weet u zeker dat uw hond de juiste behandeling krijgt.
Het heeft geen zin om drachtige teven extra te ontwormen om wormbesmetting bij pups te voorkomen. De wormlarven zijn al in het lichaam van de teef aanwezig en worden niet gedood door de ontworming. Ontworm de teef steeds samen met de pups wanneer deze geboren zijn.
Wanneer moet mijn kat ontwormd worden?
Alle kittens krijgen spoelwormen met de melk en uit de omgeving en moeten daarom meerdere malen ontwormd worden. Dit gebeurt op 3, 5, 7 en 9 weken leeftijd. Daarna elke 2 maanden tot de leeftijd van een half jaar. Vanaf dat moment is het aan te bevelen alle katten 4x per jaar te behandelen. In sommige gevallen zelfs nog vaker. Wilt u uw kat liever niet ontwormen? Laat dan een ontlastingsonderzoek uitvoeren om te bepalen of er wormen aanwezig zijn. Dan weet u zeker dat uw kat de juiste behandeling krijgt.
Het heeft geen zin om drachtige poezen extra te ontwormen om wormbesmetting bij kittens te voorkomen. De wormlarven zijn al in het lichaam van de poes aanwezig en worden niet gedood door de ontworming. Ontworm de poes steeds samen met de kittens wanneer deze geboren zijn.
Mijn kat komt nooit buiten, waarom moet ik toch ontwormen?
Binnenkatten lopen een kleiner risico om besmet te worden met wormen dan katten die buiten vrij rondlopen. Toch kunnen ze wormen krijgen. Dit kan bijvoorbeeld doordat de wormeieren ongemerkt via schoenen of tassen mee naar binnen worden genomen. Ook door het vangen van muizen of wanneer een kat vlooien heeft kan uw kat een worminfectie krijgen. Ons advies is om binnenkatten minimaal 1-2x per jaar te ontwormen of de ontlasting te laten controleren bij de dierenarts.
Welk ontwormingsmiddel moet ik gebruiken?
Er zijn allerlei soorten ontwormingsmiddelen te verkrijgen. Er bestaan zowel tabletten, pasta’s, vloeistof en pipetjes die op de huid kunnen worden toegediend. Sommige middelen hoeven per behandeling maar 1 keer worden toegediend, andere bestaan uit een kuur van meerdere dagen. Laat u informeren door de dierenarts welk ontwormingsmiddel het meest geschikt is voor uw dier.
Wat is het risico voor de mens?
Spoelwormen (Toxocara) zijn een zoönose. Dat betekent dat ze besmettelijk zijn voor mensen. Na opname van de wormeitjes komen de larven uit en die ‘reizen’ dan door je lichaam (larva migrans). Vaak merk je niets van een besmetting, maar soms ontstaan ziekteverschijnselen als buikgriep, hoesten, spierpijn of algemeen ziek zijn. Een zeer ernstige vorm, die we vooral bij jonge kinderen kunnen zien, is de ‘larva migrans’ in het oog. Dit kan tot blindheid leiden!
Wees verstandig!
Regelmatig ontwormen is belangrijk om uw dier én uzelf gezond te houden.
Vragen?
Neem gerust contact met ons op: info@dierapotheker.nl
Drs. Robin Holle
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl
Anderen lazen ook ons artikel over wat vertelt de poep van mijn hond
en meer artikelen over wormen bij dieren
