Wat is het?
Het kniegewricht is eigenlijk een scharniergewricht dat slechts in één richting beweegt, voorwaarts en achterwaarts. Hoewel het gewricht door veel banden wordt ondersteund, worden de bewegingen vooral bepaald door twee sterke bindweefselbanden in het gewricht: de voorste en achterste kruisband. Zij vormen de belangrijkste verbinding tussen het boven- en onderbeen.
Kruisbandletsel ontstaat door een sterke draaibeweging in het scharniergewricht. Het wordt gezien bij honden die op volle snelheid een plotselinge draaibeweging maken. Hierdoor ontstaat een korte, zeer sterke overbelasting van het kniegewricht en de voorste kruisband, waarbij deze gedeeltelijk of geheel kan scheuren. Ook kan kruisbandletsel makkelijker ontstaan bij de dikkere hond, als hij/zij struikelt of zich verstapt.
De chronische vorm van kruisbandletsel zien we als de kruisband verzwakt is als gevolg van leeftijd of ziekte. De kruisband kan dan overrekt zijn of gedeeltelijk gescheurd. De kreupelheid kan dan licht en wisselend zijn. De situatie verslechtert echter in de tijd.
Wat zijn de symptomen?
Het klinisch beeld is vaak al heel duidelijk. Het verhaal gaat meestal zo dat de hond tijdens een spel plotseling kreupel wordt, één achterpoot optrekt en deze niet meer belast of de poot zover optrekt dat deze net de grond raakt, zonder er gewicht op te zetten.
Hoe stellen we de diagnose?
Tijdens het lichamelijk onderzoek wordt getracht het ‘schuiflade fenomeen’ op te wekken. Hierbij wordt onderzocht hoe ver het onderbeen naar voren te schuiven is t.o.v. het bovenbeen. Dit lukt meestal goed zonder de hond te verdoven, maar als het erg pijnlijk is of er is twijfel aan de betrouwbaarheid van de test, wordt er alsnog een roesje gegeven. De spieren ontspannen zich dan beter en kan de test nogmaals herhaald worden. Dikwijls worden er ook röntgenfoto’s van de normale en beschadigde knie gemaakt. Soms is de meniscus ook beschadigd. De meniscus is een maanvormige kraakbeenschijf die als stootkussen en glijoppervlak in de knie werkt.
Waaruit bestaat de behandeling?
Soms verdwijnt de kreupelheid na langdurige immobilisatie van het gewricht. We zien dan na verloop van tijd artrose in het gewricht optreden, waardoor de hond een chronisch probleem heeft gekregen en hij/zij verder moet leven met pijnstillers.
Meestal is echter een operatie noodzakelijk. Het doel van de operatie is om het gewricht weer stabiel te maken. Dit is belangrijk want door de instabiliteit van het gewricht ontstaat artrose en kan snel de binnenste meniscus kapot gaan. Bovendien is een afgescheurde kruisband zeer pijnlijk. Wij gebruiken bij voorkeur de TTA of de MMT techniek. Bij kleine honden passen we de imbricatietechniek toe met eventueel een kunststof bandje.
Bij de TTA of MMT techniek wordt een ‘kooi’ geplaatst in een deel van het scheenbeen. Hierdoor neemt de knieschijfband de functie van de voorste kruisband over. Het verschil tussen de MMT en TTA techniek is dat er bij de laatste techniek nog een extra steunplaat gezet wordt.
Bij de imbricatietechniek wordt het gewrichtskapsel van de knie strakker gemaakt en wordt getracht de knie zo wat stabiliteit te geven. 3-4 dagen na de operatie wordt het verband verwijderd en de wond geïnspecteerd. Tien dagen na de operatie worden de hechtingen verwijderd.
Na de operatie wil de hond al gauw de knie weer belasten. Het is echter heel belangrijk dat de hond de eerste zes weken na de operatie zoveel mogelijk rust houdt. Daarna kan geleidelijk, in overleg met de dierenarts en bij voorkeur in samenwerking met een fysiotherapeut, de beweging opgebouwd worden. Wij werken samen met dierfysiotherapeute Marion van Hoof.
Hoe belangrijk is het gewicht van de hond?
Zoals al eerder vermeld, kan overgewicht mede oorzaak zijn, doordat de kruisbanden verzwakken. Ook na operatie is het belangrijk het gewicht van de hond te normaliseren. Al het extra gewicht vormt immers alleen maar een extra belasting voor de gewrichten. Onze gespecialiseerde paraveterinairen kunnen u daarbij adviseren.
Daphne Toebes en Gerard de Muinck, dierenartsen gezelschapsdieren
Mocht u nog vragen hebben na het lezen van deze informatie, neem dan gerust contact met ons op.
De kruisbandoperatie in beeld
Er zijn 2 technieken die wij veel gebruiken, te weten de MMT techniek en die met het nylonbandje met imbricatie.
1. De MMT techniek
De hond ligt op de operatietafel. Alle bewakingsapparatuur, om de ademhaling en hartslag van de hond te controleren, is aangesloten. De hond is afgedekt met steriele doeken.
Er is een huidsnede gemaakt, het knie gewricht wordt geïnspecteerd. Met een speciale zaag wordt een fragment van de tibia ofwel scheenbeen gezaagd.
Een metalen ‘kooi’ wordt tussen het scheenbeen en het fragment geplaatst. Daarnaast wordt er cerclage ofwel metaaldraad aangebracht om de constructie extra stevigheid te geven.
De kooi wordt vastgezet met schroeven.
Al het weefsel wordt weer netjes naar elkaar gebracht met oplosbare hechtingen.
Röntgenfoto’s van de knie na de operatie. De kooi met schroeven en het cerclage zijn duidelijk zichtbaar.
2. Het nylonbandje met imbricatie
De hond ligt op de operatietafel. Alle bewakingsapparatuur wordt aangesloten.
De hond ligt afgedekt met steriele doeken. Alleen het pootje dat geopereerd moet worden is zichtbaar.
Er wordt een snede gemaakt ter hoogte van de knie.
Als u goed kijkt ziet u het kunststof bandje lopen, dit is achter de fabel (een klein botje in het kniegewricht) gehaakt.
Het bandje wordt verder aangebracht en vastgemaakt met een metalen busje. Zo wordt de stabiliteit verkregen. Nu kan het gewrichtskapsel gehecht worden.
Ook de huid wordt natuurlijk netjes gesloten met hechtingen.
Vragen?
Neem gerust contact met ons op, bel 077-3982169 of email: dierenarts@daphorst.com
Drs. Daphne Boet
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl
Foto 1: Op deze röntgenfoto zie u een hond met beiderzijds subluxatie van de heupen. Wanneer dit niet behandeld wordt, kan het beeld van foto 2 ontstaan.
Foto 2: Op deze röntgenfoto ziet u een ver gevorderd stadium van heupdysplasie, waarbij door subluxaties al veel arthrosevorming is opgetreden. Omdat kop en kom niet mooi op elkaar aansluiten, schiet de heup vaak uit de kom (luxatie).