Toxoplasma gondii is een protozo (een eencellig micro-organisme) die bij katten voorkomt en het zenuwstelsel en de spieren kan aantasten. Katten worden vooral besmet door het eten van rauw vlees en prooidieren. Besmette katten scheiden de oöcysten (een soort eitjes) uit in de ontlasting gedurende 2-3 weken. In de omgeving duurt het 2-3 dagen voordat ze besmettelijk zijn voor andere dieren of mensen. Ze blijven wel jarenlang besmettelijk!
Toxoplasmose komt vooral voor bij jonge katten. Op 1-jarige leeftijd heeft zo’n 60% van de Nederlandse katten toxoplasmose opgelopen. Na een besmetting is een kat meestal levenslang immuun.
Wat zijn de symptomen?
Meestal zien we bij de kat geen ziekteverschijnselen. Sommige katten krijgen diarree. Verder kan een longontsteking ontstaan, waarbij de kat benauwd wordt. Ook kan sprake zijn van koorts, verminderde eetlust, buikpijn en oogontstekingen. Bij jonge katten worden wel eens zenuwverschijnselen gezien, waarbij de achterpoten minder goed functioneren.
Hoe stellen we de diagnose?
Met bloedonderzoek kunnen antistoffen tegen Toxoplasma worden aangetoond. Bij aanwezigheid van antistoffen weten we alleen dat de kat ergens in zijn leven Toxoplasma heeft opgelopen. We kunnen dus niet met zekerheid zeggen of de symptomen door Toxoplasma worden veroorzaakt. Onderzoek van weefsel (bijvoorbeeld een spierbiopt) is nodig om dit aan te kunnen tonen. Ook een goede reactie op de therapie versterkt het vermoeden van een actieve infectie.
Waaruit bestaat de behandeling?
Toxoplasma kan worden behandeld met verschillende soorten antibioticum die vaak wekenlang gegeven moeten worden. Tegen de pijn worden vaak pijnstillers of ontstekingsremmers gegeven. Afhankelijk van de symptomen kunnen nog verdere ondersteunende maatregelen worden getroffen.
Wat is de prognose?
Wanneer de hersenen zijn aangetast, is de kans op herstel klein. Een vroegtijdige diagnose en behandeling zijn essentieel.
Gevaarlijk voor zwangere vrouwen!
Gedurende één keer in hun leven scheiden katten gedurende een aantal weken Toxoplasma eieren uit. Mensen kunnen in aanraking komen met Toxoplasma via kattenpoep, via aarde die door kattenpoep is verontreinigd of door het eten van rauw of onvoldoende gaar vlees. Mensen merken meestal weinig van een infectie met Toxoplasma, alleen wanneer je tijdens je zwangerschap voor het eerst met de parasiet in aanraking komt, kan de baby geïnfecteerd worden. Deze infectie geeft met name grote problemen in de eerste 3 maanden van de zwangerschap. Afwijkingen aan met name de hersenen en de ogen kunnen ontstaan en het kan leiden tot een miskraam. In de laatste 6 maanden van de zwangerschap is de kans op schade aan het kind kleiner, maar nog steeds aanwezig!
Wanneer je als mens éénmaal geïnfecteerd raakt met Toxoplasmose, blijft de infectie ‘latent’ aanwezig. Zolang je gezondheid goed is, zal je in het algemeen hier niets van merken. Met behulp van bloedonderzoek kan gekeken worden of er antistoffen in het bloed zitten, en je dus de infectie al doorgemaakt hebt. Heb je dat nog niet, dan is het erg belangrijk op te passen wanneer je zwanger bent! Toxoplasmose is niet besmettelijk van mens op mens.
Dus om een infectie met Toxoplasmose te voorkomen, wanneer je zwanger bent:
- verhit vlees tot het gaar is. Eet geen rauw vlees!
- vermijd contact met tuinaarde en zand in de zandbak. Draag desnoods handschoenen. Was groenten altijd zorgvuldig.
- verschoon de kattenbak niet zelf of doe dit dagelijks, want de eitjes zijn pas na 2-3 dagen gevaarlijk.
Vragen?
Neem gerust contact met ons op:
info@dierapotheker.nl
Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice:
www.dierapotheker.nl 
