Astma is een veelvoorkomend probleem bij het paard. Astma leidt vaak tot verminderd presteren en kan de kwaliteit van leven van het paard verminderen. Longaandoeningen die niet worden veroorzaakt door een infectie met bacteriën, virussen of schimmels, maar waarbij wel een chronische ontsteking in de longen optreedt, hadden vroeger een eigen naam zoals IAD, COPD, Stofallergie, RAO, hooiallergie, dampig en stofallergie. In 2016 zijn al deze aandoeningen ondergebracht onde r de verzamelnaam Equine Astma. U vindt hier een antwoord op de meest gestelde vragen over Equine astma, ofwel astma bij het paard.
Wat is astma bij het paard?
Astma komt relatief veel voor bij paarden. Door het inademen van stofdeeltjes kan een overgevoeligheidsreactie ontstaan die zich uit in een chronische ontsteking, astma. Hat stalklimaat is hierbij van groot belang. Vaak verslechtert de gezondheid van paarden met astma in de wintermaanden omdat zijn dan op stal staan en de daar rondzwevende stofdeeltjes inademen. Maar ook deeltjes in de buitenlucht kunnen astma veroorzaken. Wat er nu bij astma precies gebeurt in de longen van het paard, dat weten we niet. Wel is bekend dat de deeltjes een ontstekingsreactie veroorzaken die slijmvorming en een vernauwing van de luchtweg vertakkingen (bronchiën) geeft. Zo kan het longweefsel ook blijvende schade oplopen. De gevoeligheid hiervoor verschilt per paard.
Wat zie je aan een paard met astma?
Een paard met een lichte vorm van astma kan een ontstekingsreactie in de longen hebben zonder dat u iets aan het paard ziet of merkt. Ook kan er heldere tot dikke of pussige neusuitvloeiing zijn. Langer dan 3 weken hoesten komt ook voor. Hierdoor zal het paard minder presteren en vertraagd herstellen na inspanning.
Bij de ernstige vorm van astma zal het paard moeite hebben met ademen. Hierdoor zien we vaak neusvleugelen, meer buikbeweging bij het ademen, hoestaanvallen, dikke of pussige neusuitvloeiing, een opgetrokken buik en verminderde eetlust. Paarden met ernstige astma verliezen vaak gewicht en maken abnormale longgeluiden en zijn sloom.
Hoe weet ik of mijn paard astma heeft?
Astma bij uw paard kan door de dierenarts worden vastgesteld. De ziektegeschiedenis en het klinisch onderzoek is daarbij van belang. Daarbij kan de dierenarts in de longen van uw paard gaan kijken door middel van endoscopie. Het slijmvlies wordt dan beoordeeld en ook het eventueel aanwezige slijm. Door een longspoeling uit te voeren kan slijm uit de long worden beoordeeld onder de microscoop. Dit wordt wel BAL, broncho-alveolaire spoeling genoemd. Ook kan een longfunctieonderzoek worden uitgevoerd. Bij dit onderzoek met speciale apparatuur wordt de luchtweerstand bepaald door het meten van de luchtstroom en de longdruk. Paarden met astma hebben vaak vernauwde bronchiën en dat zorgt voor een grotere luchtweerstand.
Hoe wordt een paard met astma behandeld?
Overgevoeligheid voor stofdeeltjes is kenmerkend voor paarden met astma. De behandeling van paarden met astma richt zich op het wegnemen van deze oorzaak, het remmen van de ontstekingsreactie en het verbeteren van de luchtstroom, o.a. door de bronchiën te laten verwijden.
Wat moet ik wel doen wanneer mijn paard astma heeft?
- Houdt uw paard zoveel mogelijk buiten (geldt niet bij weide astma)
- Voer hooi vanaf de grond en niet uit een hooinet
- Voer paardenkuil en geen hooi of week/stoom het hooi
- Leg op de bodem van de stal een rubber mat, karton, houtkrullen, hennep, vlas, zaagsel, een zo stofvrij mogelijke bodembedekking
- Sproei de bak voor het rijden
- Ventileer optimaal
Wat moet ik niet doen wanneer mijn paard astma heeft?
- Ruwvoer geven uit een ruif of hooinet
- Schimmelig of droog hooi voeren
- Hooi/stro op een open zolder of in de buurt van de paarden opslaan
- Stal opstrooien, uitmesten, vegen of uitblazen wanneer uw paard op stal staat.
- Activiteiten, zoals poetsen, uitvoeren wanneer uw paard op stal staat
Wat is de toekomst van mijn paard met astma?
Een paard met astma blijft gevoelig voor stofdeeltjes die de ontsteking veroorzaken. Overleg regelmatig met uw dierenarts voor de aanpak op dat moment van uw paard. Uw dierenarts kan zo nodig ontstekingsremmers, dan wel luchtweg verwijders toedienen. Ook aangepaste beweging is een optie.
Nieuw is de Aservo EquiHaler, die uw dierenarts kan voorschrijven wanneer een gemakkelijke toediening van medicatie van belang is. Deze inhalator kan voorzichtig in het neusgat van uw paard worden gestoken waardoor uw paard de gewenste medicatie kan inademen. Pas de omgeving van uw paard zo goed mogelijk aan en voer verstandig en stofvrij. Meestal is het dan zo dat uw paard weer als een gezond paard kan functioneren.
Vragen?
Neem gerust contact met ons op, email: info@dierapotheker.nl
Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl
