Wat is artrose?
Artrose is een pijnlijke gewrichtsaandoening en komt bij honden regelmatig voor. Bij een gezond gewricht zijn de bot-uiteinden bekleed met glad kraakbeen dat zorgt voor een soepele scharnierende werking van het gewricht. Bij artrose wordt het kraakbaan afgebroken en daarvoor in de plaats kan er extra bindweefsel en been gevormd worden. Hierdoor kan het gewricht minder goed bewegen en kunnen er ontstekingen in het gewricht ontstaan. Artrose kan in alle gewrichten optreden maar zien we het vaakst in de schouders, knieën, ellebogen en heupgewrichten. Artrose veroorzaakt pijn bij bewegen.
Oorzaken artrose
Artrose is een ouderdomsverschijnsel. Naarmate de leeftijd vordert, wordt beschadigd kraakbeen minder goed hersteld. Met als gevolg artrose.
Maar uit onderzoek blijkt dat 20% van de honden ouder dan één jaar, al last heeft van artrose. Er zijn dus ook andere oorzaken dan alleen de leeftijd:
- Bij jonge honden kan artrose ontstaan omdat de gewrichten van de hond als pup te zwaar zijn belast, bijvoorbeeld door te lange wandelingen. Beperk daarom de wandelingen met een pup. Een goede stelregel is: wandel niet meer minuten dan het aantal weken dat de pup oud is. Met een pup van 12 weken wandelt u dus maximaal 12 minuten per keer. Met deze regel kunt u het risico op artrose op jonge leeftijd, sterk verminderen.
- Bij jonge honden kan er ook sprake zijn van een aangeboren afwijking, zoals bijvoorbeeld heup- of elleboogdysplasie. Dit is een pijnlijke aandoening waarbij de gewrichtskop niet goed in de gewrichtskom past en hierdoor kan artrose ontstaan. Bij sommige rassen komt dit vaak voor. Informeer hiernaar als u een pup gaat aanschaffen en controleer bij de fokker of de ouderdieren HD-vrij zijn.
- Een grote risicofactor is overgewicht. Bij overgewicht worden de gewrichten bij elke stap extra zwaar belast. Niet alleen is de kans op artrose bij overgewicht veel groter, het ziekteproces verloopt ook veel sneller omdat het kraakbeen veel sneller wordt afgebroken.
- Grote hondenrassen zoals bijvoorbeeld de Deense Dog, Bordeaux Dog en Benner Senner hebben een verhoogd risico. De gewrichten van deze grote honden worden zwaarder belast.
- Ook een beschadiging van het gewricht door een breuk of kneuzing kan artrose veroorzaken.
Symptomen van artrose
Een eerste symptoom van artrose is de zogenoemde “startstijfheid”. Als de hond opstaat heeft hij moeite met op gang komen, is hij stijf en beweegt hij moeilijk. Bij een verdere ontwikkeling van de artrose krijgt de hond steeds meer bewegingsproblemen en pijnklachten en gaat hij ook mank lopen. Vaak is het aangetaste gewricht ook pijnlijk bij aanraking. Als uw hond deze symptomen vertoont en bovendien in een van de hier boven genoemde risicogroepen valt, adviseren wij contact op te nemen met uw dierenarts. Vaak wordt ook gedacht dat dit een ouderdomsverschijnsel is waar weinig tegen te doen is. Maar met de juiste behandeling kan de verdere ontwikkeling van de artrose sterk worden vertraagd en kunnen de pijnklachten grotendeels verdwijnen.
Diagnose van artrose
De hond wordt eerst klinisch onderzocht waarbij wordt gekeken naar de beweeglijkheid van de gewrichten en pijnklachten. De definitieve diagnose wordt gesteld aan de hand van röntgenfoto’s. Daarbij wordt ook duidelijk of er een andere onderliggende oorzaak is van de artrose zoals bijvoorbeeld een botbreuk of heup- of elleboogdysplasie. Deze röntgenfoto’s worden meestal gemaakt onder een lichte narcose.
Behandeling van artrose
Artrose is niet te genezen. De beschadiging van de gewrichten is onherstelbaar. Maar met verschillende therapieën of een combinatie hiervan is het wel goed te behandelen en kunnen we verdere slijtage afremmen, de mobiliteit verbeteren en de pijn bestrijden, waardoor de kwaliteit van leven voor uw hond weer enorm kan toenemen. Het behandelplan is afhankelijk van de aard van de klachten, de leeftijd van de hond, het ras en uw eigen situatie. Omdat artrose een chronische ziekte is met vaak wisselende klachten kan het zijn dat het behandelplan in de loop van het traject meerdere malen moet worden aangepast.
Het behandelplan bestaat uit verschillende onderdelen:
Afvallen
Als uw hond last heeft van artrose en daarbij ook te zwaar is, is dat het eerste wat aangepakt moet worden. Door overgewicht worden de gewrichten extra zwaar belast en heeft uw hond meer pijnklachten. Bovendien versnelt het overgewicht de afbraak van het kraakbeen. Uit onderzoek blijkt dat honden met artrose die een goed gewicht hebben, minder medicijnen nodig hebben. Afvallen is daarom één van de belangrijkste onderdelen van de artrose-behandeling.
Afvallen is niet gemakkelijk en u moet er ook de tijd voor nemen. Bedenk dat één kilo afvallen voor een hond, vergelijkbaar is met 6 menselijke kilo’s. De meeste dierenartspraktijken hebben speciale gewichtsspreekuren voor controle en voedingsadvies. Informeer daar naar bij uw eigen dierenarts.
Gedoseerde beweging
De uitdrukking “rust roest”, gaat zeker op bij artrose. Het is belangrijk de hond en dus zijn gewrichten in beweging te houden. Maar vermijd
daarbij abrupte bewegingen en piekbelastingen. Dus geen wilde balspelletjes en lange wandelingen. De beste beweging voor een hond met artrose is rechtlijnig, dus wandelen aan de riem. En maak korte wandelingen. U kunt beter 5x per dag 10 minuten wandelen, dan 1 wandeling maken van 50 minuten.
En als het mogelijk is, neem dan een waterplas op in uw wandelroute. Een van de beste bewegingen voor de hond is zwemmen. De gewrichten worden in beweging gehouden zonder dat ze belast worden. En bovendien bouwt de hond weer extra spiermassa op. Om het leuk te maken kunt u in het water wel apporteer spelletjes met een bal spelen. Voorwaarde is dan natuurlijk wel dat het water diep genoeg is dat de hond moet zwemmen. Zoek wel een zwemlocatie waarbij uw hond gemakkelijk in en uit het water kan lopen.
Fysiotherapie
Door goede beweging krijgt de hond meer spiermassa. Sterke spieren zijn belangrijk in de behandeling van artrose omdat deze de gewrichten ontlasten. Daarvoor kan fysiotherapie ook een onderdeel zijn van de artrose behandeling. Een speciale dierfysiotherapeut kan u adviseren over een bewegingsschema voor uw hond en het bewegingsapparaat van uw hond behandelen. Sommige fysiotherapeuten maken ook gebruik van hydrotherapie. Daarbij loopt de hond op een loopband in een wat erbak, waarbij de gewricht
en weinig worden belast.
Aangepaste voeding
Voor honden met artrose zijn verschillende speciaalvoeren verkrijgbaar waarmee zeer goede resultaten worden bereikt:
-Met Hill’s Prescription Diet J/D wordt in de meeste gevallen binnen 3 weken al een verbetering in de mobiliteit gezien. Hill’s J/D is verkrijgbaar als brok en blikvoer.
Voor honden met artrose en overgewicht is er Hill’s Prescription Diet Metabolic Plus Mobility.
Dit voer heeft dezelfde goede eigenschappen op het gebied van mobiliteit en vermindert daarnaast het gewicht met gemiddeld 13% binnen 60 dagen. Als de hond eenmaal op het juiste gewicht is kunt u voor onderhoud Hill’s Metabolic + Mobility gebruiken.
-Ook Royal Canin heeft een speciaal voer voor honden met artrose met zeer goede ervaringen; Royal Canin Hond Mobility. Dit voer heeft een laag caloriegehalte waardoor uw hond makkelijker op het juiste gewicht blijft. Royal Canin Hond Mobility is ook verkrijgbaar als blik- en droogvoer.
Supplementen
Supplementen kunnen een waardevolle aanvulling zijn op het dieet van de hond. De meeste supplementen bevatten hoge doseringen van glucosamine en Omega-3 vetzuren. Veel gebruikte supplementen zijn Flexadin, Bioflexa, Doils Joint en Glucosamine van Dierapotheker.nl.
Medicijnen
In de meeste gevallen worden ook medicijnen voorgeschreven bij de behandeling van artrose. Denk daarbij aan ontstekingsremmende en pijnstillende middelen.
Operatie
Het door de artrose extra gevormde bot- en bindweefsel operatief verwijderen, is niet echt zinvol omdat dit vrij snel weer terugkomt. Wel kan het aangetaste gewricht (deels) worden vervangen door een kunstgewricht. Dit is een ingrijpende operatie met een revalidatieproces. Deze operatie wordt niet door elke hondenverzekering vergoed. Lees de voorwaarden of informeer hiernaar bij uw verzekeraar.
Bij artrose raden wij altijd aan te beginnen met afvallen, de juiste beweging, een speciaalvoer, supplementen en medicijnen. In veel gevallen worden hiermee al zulke goede resultaten bereikt dat een eventuele operatie niet nodig is of voor langere tijd kan worden uitgesteld.
Hulpmiddelen
Behalve het volgen van de hierboven genoemde therapieën kunt u de gewrichten van uw hond ook zoveel mogelijk ontlasten. Hiervoor zijn verschillende hulpmiddelen verkrijgbaar. Een orthopedisch hondenkussen bestaat uit traagschuim dat zich vormt naar het lichaam van de hond. Dit vermindert de druk op de gewrichten.
En als u uw hond regelmatig meeneemt in de auto, dan is een speciale loopplank aan te bevelen. U bespaart uw hond daarmee een pijnlijke sprong uit de auto waarbij zijn gewrichten zwaar worden belast.
Vele jaren plezier samen
Artrose was tot voor enkele jaren terug vaak een reden om een hond in te laten slapen. Tegenwoordig is dat met de hier genoemde therapieën meestal niet meer nodig en kunt u nog vele jaren plezier van elkaar hebben. Heeft u iets nieuws geleerd over (de behandeling van) artrose? Laat het ons weten in de reacties hieronder.
Vragen?
Neem gerust contact met ons op: info@dierapotheker.nl
Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl