In deze video ziet u de praktische tips om een besmetting van uw paard met vervelende ziektekiemen op een wedstrijd zoveel mogelijk te voorkomen.
Hoe voorkom ik dat mijn paard wordt besmet op wedstrijden?
Veulen spenen
Ieder veulen neemt een keer afscheid van zijn moeder. That is life. Dat moment van afscheid nemen is best belastend voor het veulen. Ook voor het leven op eigen paardenbenen daarna. We staan hier stil bij hoe een veulen het beste kan worden gescheiden van zijn moeder.
Wat is de beste leeftijd om een veulen te spenen?
In de natuur komen wilde veulens heel geleidelijk los van hun moeder. Dat begint zo’n beetje wanneer zij 8 tot 9 maanden jong zijn. Dat lukt ons nu niet, het spenen gebeurt om praktische redenen vaak eerder. De meest voorkomende speenleeftijd nu is 4 tot 6 maanden. Toch geldt nog steeds die natuurregel: des te later spenen des te beter. Zowel merrie als veulen zijn dan in de beste conditie om een dergelijk stressvol moment rimpelloos te laten verlopen.
Is het beter een veulen geleidelijk te spenen of ineens?
Op het moment van spenen maakt een veulen, en ook de merrie op een haar manier, wel heel veel mee. Geen moedermelk meer, een geheel nieuwe omgeving, ander voer, andere paarden om zich heen, andere stalgewoontes en vooral moederlief is plots weg voor altijd…
Ja, dan is het wel zo logisch om het spenen zo geleidelijk te laten verlopen. Vooral het afscheid nemen van moeders wordt dan geleidelijk opgebouwd, wel zo prettig. Het veulen wordt dan eerst maar kort van haar moeder weggehaald en dan op bouwend steeds langer.
Veulen weg bij haar moeder of moeders weg bij haar veulen?
Ons advies is om het veulen in zijn vertrouwde omgeving te laten en de merrie weg te halen. Per slot van rekening is deze verandering in het nog prille leventje van het veulen het grootst. En voor moeders is een bijkomend voordeel van een geleidelijke scheiding dat er minder kans is op een uierontsteking, die vaak pijnlijk kan zijn. Laat de merrie dan ook veel bewegen tijdens het spenen, volop weidegang is geboden. En zorg er voor dat het veulen al volop brokjes en hooi eet op het eerste moment van scheiden van haar moeder. En o ja, uw veulen zal de eerste niet zijn die het water drinken uit een automatische drinkbak op de juiste hoogte niet tot zijn beschikking heeft.
Moet mijn veulen vriendjes hebben?
Yes, het is wel zo leuk wanneer uw veulen voor het spenen al een leeftijdsgenoot kent. Dat mogen er ook zeker meer zijn, hoe meer paardenzielen, hoe meer vreugd. Veulens die samen met leeftijdgenootjes dartelen in de wei zorgt voor een prima sociale en fysieke ontwikkeling. Wanneer deze veulens dan gelijktijdig en samen gespeend worden dan zullen zij ook in de wei lekker samen door bewegen en zo optimaal opgroeien tot een volwassen paard. Samen is ook voor paarden de factor voor plezier en de beste prestaties.
Onze tips voor het spenen van uw veulen
Mogelijk wel handig, vanuit onze paardenkliniek deze “speentips voor uw veulen”:
- Speen geleidelijk.
- Haal de merrie steeds wat langer weg bij het veulen.
- Voer uw veulen voor en na het spenen dezelfde brokjes en hooi.
- Laat uw veulen voor spenen al volop drinken uit dezelfde waterbak als na spenen.
- Speen zo laat mogelijk, geldt zeker voor vroege veulens. Dit kan stereotype gedrag later voorkomen.
- Zet een kleuterjuf, een sociaal aangename merrie, in bij een stel gespeende veulens.
Geniet van uw veulen voor en na spenen
Zo mooi, de geboorte van een veulen. Een paar lange stelten die er vrijwel altijd uit zijn zonder dat u er bij bent. En dan staat zo’n onmogelijk moedersnat lichaam ook nog binnen de kortste tijd op eigen benen te wankelen. Lurkt binnen de kortste keren volop aan het uier en een paar uur daarna rent het door de wei achter haar moeder aan. Zou eeuwig moeten duren. Maar de natuur is anders ingericht, merrie en veulen nemen op enig moment afscheid. Laat dit zo fijn mogelijk verlopen voor beiden.
Vragen?
Neem gerust contact met ons op: info@dierapotheker.nl
Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl
Spier supplementen helpen uw paard
Om de paarden goed te laten presteren is het belangrijk dat hun spieren in topvorm zijn. De spieren zorgen immers voor de voortbeweging van je paard, het goed functioneren van de spieren is dus van essentieel belang.
Spieren, eiwitten en aminozuren
Bijna de helft van het totale lichaamsgewicht van een paard bestaat uit spiermassa. Deze spieren zijn opgebouwd uit kleine spierbundels, bestaande uit vele spiervezels. Deze spiervezels worden gevoed via eiwitten, welke in alle levende cellen aanwezig zijn. Om de spieren van uw paard te beschermen, extra kracht te geven en te laten herstellen zijn eiwitten dus een belangrijk onderdeel van het rantsoen van uw paard.
Maar hoe voert u nu eiwitten, welke en hoeveel? Allereerst is het belangrijk om te weten dat eiwitten bestaan uit diverse essentiële en niet-essentiële aminozuren, die aan elkaar gekoppeld worden om eiwitten te vormen. De niet-essentiële aminozuren kan een gezond paard zelf aanmaken. Voor paarden geldt dat zij daarnaast ook 10 essentiële aminozuren nodig hebben, die een paard dus niet zelf kan aanmaken, maar wel van waarde zijn voor spieren, huid, haar, pezen, ligamenten en hoeven.
Deze 10 aminozuren kunt u als paardeneigenaar dus zelf toevoegen aan het rantsoen, dit kan door brokken, ruwvoer en/of supplementen toe te dienen. Bij jonge, opgroeiende paarden, sportpaarden, oudere paarden of herstellende paarden is het belangrijk de juiste verhoudingen aminozuren toe te dienen, een supplement met specifieke dosering kan hierbij een uitkomst bieden, zodat u zeker weet dat uw paard alle benodigde bouwstoffen voor spieren binnenkrijgt.
De 10 essentiële aminozuren voor het paard zijn:
- DL-Methodine
- L-Arginine
- L-Fenylalanine
- L-Histidine
- L-Isoleucine
- Leucine
- L-Lysine
- L-Threonine
- L-Valine
- Tryptofaan
L-Arginine wordt beschouwd als een semi-essentieel aminozuur; het lichaam produceert het normaal gesproken in normale hoeveelheden, maar suppletie kan nodig zijn bij slechte voeding, herstel, opgroeiende paarden, drachtige merries of intensieve training. Het is een voorloper van stikstofmonoxide in het lichaam en helpt bij vaatverwijding (ontspanning van bloedvaten). L-arginine is ook nodig om creatinine aan te maken, wat een essentiële energiebron is voor spiercontracties.
Tryptofaan is minder essentieel voor de spieren, het kan het uithoudingsvermogen verminderen. Maar Tryptofaan is wel belangrijk als voorloper van serotonine, een belangrijk hormoon voor stemming, stress, rust en eetlust. Afhankelijk van gedrag, training en voeding van je paard kun je ervoor kiezen om wel of geen extra Tryptofaan toe te voegen.
Gebruik een trainingsschema voor uw paard
Naast het voeren van de juiste hoeveelheden en soorten eiwitten, en dus essentiële aminozuren, is het ook van belang de spieren van uw paard, door middel van de juiste training, te ondersteunen, ontwikkelen en beschermen. Een trainingsschema kan een goed hulpmiddel zijn om na een periode van rust weer langzaam de spieren op te bouwen en overbelasting te voorkomen. Een dergelijk trainingsschema bestaat uit een goede warming-up en de juiste cooling-down. Het afwisselen van zwaardere en lichtere oefeningen en het inlassen van pauzes tijdens de training.
Herstelperiode om afvalstoffen af te voeren
Ook het inlassen van een herstelperiode, door vrije dagen in het trainingsschema in te bouwen, is belangrijk voor de spieren van uw paard. Immers treedt er na intensieve training vaak oxidatieve stress op, wat spierschade kan brengen aan weefsels en cellen.
Het toedienen van de juiste antioxidanten tijdens de herstelperiode, kan helpen bij het neutraliseren van deze vrije radicalen (afvalstoffen die vrijkomen bij het verbruik van brandstof). Antioxidanten versnellen het proces van afvalstoffen afbraak en afvoer, waardoor een paard sneller kan herstellen. Om lever en nieren te ontlasten met de afvoer van afvalstoffen is er de mogelijkheid om een lever- en nieren ondersteunend en -beschermend supplement toe te voegen aan het dieet van uw paard.
Masseren geeft verlichting
Om de spieren in conditie te houden is het raadzaam om ze, naast verzorging van binnenuit, ook te verzorgen met een gel. Het masseren van de spieren stimuleert het weefselherstel en geeft een betere doorbloeding. Daarnaast is het verlichtend voor vermoeide, overbelaste spieren en geeft het extra ontspanning aan verkrampte spieren.
Zorg dragen voor de paardenspieren is de beste beloning!
Om uw paard te belonen na intensieve training, wedstrijden, buitenritten en bij herstel is het dus raadzaam om extra zorg te dragen voor zijn spieren.
Zo gaat uw viervoeter met een goed gevoel de stal in of weide op na een training, zal hij minder hinder ondervinden van spierongemakken en worden spieren sterker tijdens trainen, wat de prestaties ten goede komt en uw paard met plezier de door u gevraagde oefening zal uitvoeren.
Omdat we geven om de prestaties én het welzijn van jouw paard…
Uw paard is een atleet. Hij moet voldoende en sterke spieren hebben om de gevraagde oefeningen te kunnen uitvoeren. Voedingssupplementen en externe behandelingen kunnen hier een bijdrage aan leveren.
Audevard heeft een uitgebreid assortiment voor spierontwikkeling en -ondersteuning bij paarden tijdens sport & herstel, bestaande uit:
1. Myostem Mass: Spierkracht en ontwikkeling
2. Myostem Protec: Spieruithoudingsvermogen en herstel
3. Ekyrenal+: Verzachtende spiergel voor én na het sporten
4. Ekylaxyl: Spierenergie en eliminatie na inspanning
Hieronder een korte uitleg van de ingrediënten en toepassingen;
1. Myostem Mass
Dé eiwit shake voor paarden die zorgt voor spierkracht en spierontwikkeling. Myostem Mass is zeer geschikt voor opgroeiende veulens, paarden in training, oudere paarden en herstellende paarden. Het levert een berekende en geconcentreerde hoeveelheid essentiële aminozuren, met maar liefst 62% aan eiwit uit onder andere aardappel welke meer aminozuren bevat dan bijvoorbeeld wei.
In combinatie met Fenegriek voor de smaakacceptatie en prebiotica om de spijsvertering te bevorderen is Myostem Mass een gezond alternatief voor spierontwikkeling, met enkel een geringe hoeveelheid melasse voor energie en smaakacceptatie als toegevoegde suiker.
Een eiwitsupplement is een voor de hand liggend hulpmiddel bij het optimaliseren van het sportrantsoen voor het atletische paard, maar ook voor geriatrische paarden die hun conditie verliezen of bij een paard dat herstelt van een ziekte en daardoor meer eiwitten verbruikt.
Myostem Mass heeft een zeer hogere eiwitconcentratie en bevat een complete lijst aan essentiële aminozuren in hoge concentraties en met de juiste, gegarandeerde verhouding Lysine
De toegevoegde Bio-Mos optimaliseert de inname en verteerbaarheid van de aminozuren en verbeterd de darmgezondheid, ideaal voor paarden die herstellen en een immuniteit boost nodig hebben.
2. Myostem Protec
Biedt bescherming, energie en herstel aan spieren die dat nodig hebben. Denk aan spieren die intensief worden getraind, en de mogelijk schadelijke effecten die intensieve training kan hebben op de spierbehoefte maar ook spieraandoeningen als maandagziekte en andere spiermyopathieën.
Myostem Protec is een voedingssupplement met antioxidanten, ontwikkeld om oxidatieve stress te verminderen die gepaard gaat met intensieve training (verzuring van de spieren). Het kan de hoeveelheid skeletspierbeschadiging die optreedt (én ook de opbouw van melkzuur) verminderen, wat resulteert in verbeterd herstel na het sporten.
Dit product is de gemakkelijke alles-in-één oplossing om te helpen bij het bestrijden van terugkerende problemen, door zowel aerobe als anaërobe ondersteuning te bieden.
Het bevat SOD geconcentreerd uit meloensap, een rijke en pure bron welke oxidatieve stress vermindert.
Daarnaast is er als natuurlijke antioxidanten Selenium en Vitamine E toegevoegd. Lysine is er als beperkend essentieel aminozuur terwijl Magnesium, gemobiliseerd door de SOD, zorgt voor de spierfunctie en -gezondheid.
De antioxiderende eigenschappen van het meloenconcentraat en het vermogen om magnesium te mobiliseren, zorgt voor een betere weerstand tegen vermoeidheid en sneller herstel. Hoewel regelmatige fysieke training normaal gesproken gunstig is voor vermoeidheid en herstel, zal oxidatieve stress waarschijnlijk leiden tot een slechte aanpassing aan de inspanning en een verminderde effectiviteit van de training. Daarom is suppletie met antioxidanten voor sportpaarden een interessante manier om oxidatieve stress en de bijwerkingen ervan tegen te gaan.
3. Ekyrenal+
Ekyrenal+ draagt bij aan herstel na intensieve training. Voedingsondersteuning is nodig tijdens herstelperiodes om paarden te helpen hun energie op te bouwen na de productie van grote hoeveelheden organisch afval na inspanning (van de spieren) die een impact hebben op de lever en de nieren.
Het extract van mariadistel en paardenbloem biedt ondersteunende effecten op de lever en toegevoegde sorbitol levert energie door langzaam door het lichaam te worden gemetaboliseerd.
4. Ekylaxyl
Ekylaxyl is een op Arnica Mexicana geformuleerde gel om spieren en pezen te ontspannen. Deze gel kan voor of na inspanning gebruikt worden. Ekylaxyl is een essentieel product in de poetskist van elk sportpaard, het bevat geen dopingingrediënten. Advies is om tegen de haren in te masseren. Deze gel is gemakkelijk aan te brengen, niet vet, plakt niet en bijkomend voordeel is dat uw handen na gebruik droog en schoon blijven.
Naast het gebruik van Ekylaxyl voor spierontspanning kunt u het ook inzetten na trauma aan zacht weefsel waarbij geen wond zichtbaar is, denk aan blauwe plekken, kneuzingen, kleine verrekkingen, verstuikingen en (zadel)drukplekken.
De combinatie van Arnica, hyperoxygenated vetzuren en Achillea millefolium heeft een positief effect op het spierstelsel voor of na inspanning.
Overleg altijd met uw dierenarts.
bron: dierenarts drs. Hanneke Noij, Audevard
Vragen?
Neem gerust contact met ons op, email: info@dierapotheker.nl
Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl
Coole paardentips bij mooi weer
Wees voorbereid op de hitte en voorkom stress
De mooie dagen brengen ons een klimaat dat geschikt is voor wandelingen en meer buitenactiviteiten met uw paard. Toch kan het in de zomer met hevige hitte soms flink zweten zijn voor uw paard.
Zorg dus voor onderstaande 5 punten om deze zomerse temperaturen goed door te komen:
- Pas de activiteit met uw paard aan
- Beheers de insecten rondom uw paard
- Vermijd stof bij uw paard
- Bescherm uw paard tegen warmte en directe zon
- Zorg goed voor de hoeven van uw paard
Het paard is een zogenaamde homeotherme soort, dus het moet een constante lichaamstemperatuur behouden. Wanneer het te warm is, heeft het paard twee manieren om zijn temperatuur te verlagen; transpiratie en uitzetting van de bloedvaten.
Een paard kan binnen een uur 15 liter water verliezen
Aangezien de zomer het heetste seizoen van het jaar is kan de waterbehoefte van uw paard veranderen. Normaal drinkt uw paard tussen de 20 en 40 liter per dag, bij hevige hitte kan dit zelfs oplopen naar 70 liter, zorg er dus voor dat er altijd voldoende vers drinkwater beschikbaar is.
Binnen 1 uur kan het paard tot ongeveer 15 liter water verliezen wanneer het erg warm is, ongeveer 30% van dit zweet zal verdampen, de rest stoomt op de huid van uw paard. Als uw paard dan niet genoeg drinkt, zal deze transpiratie leiden tot aanzienlijk veel vocht- en mineralenverlies, wat kan leiden tot uitdroging en onbalans in elektrolyten.
Voorkom deze problemen en pas het trainen met uw paard aan tijdens hitte. Om het verlies van vocht te beperken is het raadzaam uw paard tijdens de frisse uren (’s morgens vroeg of aan het einde van de dag) te trainen.
Voldoende vers drinkwater
Zorg verder voor voldoende beschikbaar drinkwater en in geval van veel transpiratie kunt u verliezen van transpiratie compenseren met elektrolyten door de voeding of in het water. Deze extra elektrolyten zijn minerale zouten die onmisbaar zijn voor de werking van het organisme.
Vetidral kan uw paard helpen aan de benodigde compensatie. Het brengt elektrolyten in dezelfde verhouding als zweet inclusief prebiotica om de verliezen te compenseren en het herstel en de absorptie van elektrolyten te stimuleren. Vetidral bestaat in de vorm van poeder, vloeibaar of pasta aangepast voor alle situaties.
Waterrijk voedsel helpt
Wanneer de temperaturen stijgen kan ook waterrijk voedsel dehydratie beperken; gras, wortels, meloen, appels…
Heeft uw paard moeite met drinken? Aarzel dan niet om siroop of zout toe te voegen aan het drinkwater om het drinken en dus hydrateren te bemoedigen.
Weg met die vervelende insecten
Helaas bevorderen deze zomertemperaturen ook meer insecten rondom uw paard. Vliegen zijn overal en irriteren u en uw paard! Het is noodzakelijk om de aanwezigheid van vliegen rond het paard te beperken omdat ze onder andere aan de oorsprong liggen van zomerdermatitis, de overdracht veroorzaken van bepaalde virussen (bijvoorbeeld voor sarcoïden) of hun larven een ontsteking kunnen veroorzaken. Zorg dus voor een goede anti-vliegenspray en behandel de insectenbeten dagelijks om pijn en jeuk te bestrijden. Ook het gebruik van een anti-vliegendeken kan een uitkomst bieden.
Geruisloos insecten weren bij uw paard
De Flymax range bestaat uit twee fijne gebruiksproducten om insecten te weren. De Flymax Nano is een geruisloze spray die lekker ruikt en niet plakt. Flymax Derm is een beschermende huidmelk welke verzacht bij insectenbeten -steken en zomereczeem. Bij sommige paarden gaat het zomerseizoen gepaard met terugkerende huidreacties aan de staartwortel of aan de inplant van de manen, meestal veroorzaakt door kleine muggenbeten; culicoiden. Flymax Derm is ontwikkeld om de huid te verzorgen bij dergelijke insectenbeten of na verbranding door de zon.
Let extra goed op uw senior paard
De zomerperiode en de warmte kunnen het evenwicht van uw oudere paard verstoren. Het gras wordt geel en verliest zijn voedingswaarde ook bodems worden harder. Dit seizoen is daarom moeilijker voor oudere paarden. Om de soepelheid van de gewrichten en de behoefte van uw senior paard te ondersteunen kan de juiste voeding interessant zijn.
Bonutron Senior kan uw oudere paard hierbij helpen, het biedt een mix van 9 vitaminen, 4 sporenelementen en 3 aminozuren waardoor het rantsoen evenwichtig wordt. Bovendien kunnen de toegevoegde plantenextracten als Witte Wilg, Chrysanthellum Americanum en Moerasspirea (Filipendula ulmaria) het oudere paard ondersteunen bij locomotie ongemakken die leiden tot pijn en stijfheid in gewrichten, benen en hoeven.
Vloeibare Psyllium kuur
Daarnaast maakt de Yea Sacc in Bonutron Senior het mogelijk om de darmflora van uw paard te ondersteunen en de spijsvertering te optimaliseren. U kunt de spijsvertering van uw paard ook optimaliseren en een goede motiliteit bevorderen met Ekymash Booster. Deze vloeibare ‘Psyllium-kuur’ voor max. 10 dagen biedt net dat beetje extra voor een comfortabele spijsvertering na inspanning, herstel of stress.
De complete formule aangevuld met onder andere tijm, pepermuntextract, citroenmelisse, prebiotica, electrolyten en magnesium, kan baten bij verstoppingen, onvoldoende motiliteit in darmen, spoelen van de darmen, (zand)kolieken, na koliekoperaties, als herstel na kolieken. Kan worden gebruikt voor paarden die weer overgaan op voer na periode van vasten. De vloeibare formule zorgt voor gemakkelijke toediening; gemengd met slobber, rechtstreeks in het drinkwater of in de mond van het paard.
Geef ook de hoeven aandacht
Tijdens de zomerperiode staan de meeste paarden meer buiten in de weide dan in andere seizoenen, een weideverblijf kan leiden tot een verslechtering van het hoorn van de hoef. Ook bij droog weer hebben de hoeven van uw paard extra aandacht nodig. Het hydrateren van de hoeven is hierbij erg belangrijk.
Om de hoef goed te verzorgen is de komst van een hoefsmid noodzakelijk maar ook van binnenuit met voeding kunt u de hoeven ondersteunen. De juiste hoef biotine kan uw paard helpen. Hoof Biotine van Audevard brengt een mix van micronutriënten zoals biotine en planten die voorzien in de toenemende behoefte van de hoef, wanneer het hoorn in slechte staat, breekbaar of vervormd is. Daarnaast ondersteunt Hoof Biotine ook de circulatiebehoefte van de hoef met name dankzij de toegevoegde Chrysantellum en Gincko Biloba.
Aarzel niet om bij twijfel tijdens deze hete zomerdagen uw dierenarts extra advies te vragen.
bron: dierenarts drs. Hanneke Noij, Audevard
Vragen?
Neem gerust contact met ons op, email: info@dierapotheker.nl
Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl
Astma, COPD en dampigheid bij het paard
Astma is een veelvoorkomend probleem bij het paard. Astma leidt vaak tot verminderd presteren en kan de kwaliteit van leven van het paard verminderen. Longaandoeningen die niet worden veroorzaakt door een infectie met bacteriën, virussen of schimmels, maar waarbij wel een chronische ontsteking in de longen optreedt, hadden vroeger een eigen naam zoals IAD, COPD, Stofallergie, RAO, hooiallergie, dampig en stofallergie. In 2016 zijn al deze aandoeningen ondergebracht onde r de verzamelnaam Equine Astma. U vindt hier een antwoord op de meest gestelde vragen over Equine astma, ofwel astma bij het paard.
Wat is astma bij het paard?
Astma komt relatief veel voor bij paarden. Door het inademen van stofdeeltjes kan een overgevoeligheidsreactie ontstaan die zich uit in een chronische ontsteking, astma. Hat stalklimaat is hierbij van groot belang. Vaak verslechtert de gezondheid van paarden met astma in de wintermaanden omdat zijn dan op stal staan en de daar rondzwevende stofdeeltjes inademen. Maar ook deeltjes in de buitenlucht kunnen astma veroorzaken. Wat er nu bij astma precies gebeurt in de longen van het paard, dat weten we niet. Wel is bekend dat de deeltjes een ontstekingsreactie veroorzaken die slijmvorming en een vernauwing van de luchtweg vertakkingen (bronchiën) geeft. Zo kan het longweefsel ook blijvende schade oplopen. De gevoeligheid hiervoor verschilt per paard.
Wat zie je aan een paard met astma?
Een paard met een lichte vorm van astma kan een ontstekingsreactie in de longen hebben zonder dat u iets aan het paard ziet of merkt. Ook kan er heldere tot dikke of pussige neusuitvloeiing zijn. Langer dan 3 weken hoesten komt ook voor. Hierdoor zal het paard minder presteren en vertraagd herstellen na inspanning.
Bij de ernstige vorm van astma zal het paard moeite hebben met ademen. Hierdoor zien we vaak neusvleugelen, meer buikbeweging bij het ademen, hoestaanvallen, dikke of pussige neusuitvloeiing, een opgetrokken buik en verminderde eetlust. Paarden met ernstige astma verliezen vaak gewicht en maken abnormale longgeluiden en zijn sloom.
Hoe weet ik of mijn paard astma heeft?
Astma bij uw paard kan door de dierenarts worden vastgesteld. De ziektegeschiedenis en het klinisch onderzoek is daarbij van belang. Daarbij kan de dierenarts in de longen van uw paard gaan kijken door middel van endoscopie. Het slijmvlies wordt dan beoordeeld en ook het eventueel aanwezige slijm. Door een longspoeling uit te voeren kan slijm uit de long worden beoordeeld onder de microscoop. Dit wordt wel BAL, broncho-alveolaire spoeling genoemd. Ook kan een longfunctieonderzoek worden uitgevoerd. Bij dit onderzoek met speciale apparatuur wordt de luchtweerstand bepaald door het meten van de luchtstroom en de longdruk. Paarden met astma hebben vaak vernauwde bronchiën en dat zorgt voor een grotere luchtweerstand.
Hoe wordt een paard met astma behandeld?
Overgevoeligheid voor stofdeeltjes is kenmerkend voor paarden met astma. De behandeling van paarden met astma richt zich op het wegnemen van deze oorzaak, het remmen van de ontstekingsreactie en het verbeteren van de luchtstroom, o.a. door de bronchiën te laten verwijden.
Wat moet ik wel doen wanneer mijn paard astma heeft?
- Houdt uw paard zoveel mogelijk buiten (geldt niet bij weide astma)
- Voer hooi vanaf de grond en niet uit een hooinet
- Voer paardenkuil en geen hooi of week/stoom het hooi
- Leg op de bodem van de stal een rubber mat, karton, houtkrullen, hennep, vlas, zaagsel, een zo stofvrij mogelijke bodembedekking
- Sproei de bak voor het rijden
- Ventileer optimaal
Wat moet ik niet doen wanneer mijn paard astma heeft?
- Ruwvoer geven uit een ruif of hooinet
- Schimmelig of droog hooi voeren
- Hooi/stro op een open zolder of in de buurt van de paarden opslaan
- Stal opstrooien, uitmesten, vegen of uitblazen wanneer uw paard op stal staat.
- Activiteiten, zoals poetsen, uitvoeren wanneer uw paard op stal staat
Wat is de toekomst van mijn paard met astma?
Een paard met astma blijft gevoelig voor stofdeeltjes die de ontsteking veroorzaken. Overleg regelmatig met uw dierenarts voor de aanpak op dat moment van uw paard. Uw dierenarts kan zo nodig ontstekingsremmers, dan wel luchtweg verwijders toedienen. Ook aangepaste beweging is een optie.
Nieuw is de Aservo EquiHaler, die uw dierenarts kan voorschrijven wanneer een gemakkelijke toediening van medicatie van belang is. Deze inhalator kan voorzichtig in het neusgat van uw paard worden gestoken waardoor uw paard de gewenste medicatie kan inademen. Pas de omgeving van uw paard zo goed mogelijk aan en voer verstandig en stofvrij. Meestal is het dan zo dat uw paard weer als een gezond paard kan functioneren.
Vragen?
Neem gerust contact met ons op, email: info@dierapotheker.nl
Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl
Bokvoet bij het veulen
Bokvoet, ook wel steltvoet of grasvoet genoemd, is een vorm/standafwijking van het onderbeen van het veulen (bijna altijd in één of twee voorbenen). Standafwijkingen bij het veulen kunnen aangeboren of verkregen zijn. Sommige veulens worden geboren met een zeer steile stand van de hoef, als gevolg van samentrekken van de buigpezen aan de achterkant van het been.
Oorzaak bokvoet
Behandeling in de eerste drie levensdagen met oxytetracycline (een antibioticum dat als bijwerking het relaxeren van het peesweefsel heeft) levert in zo’n geval doorgaans goed resultaat. Een bokvoet bij het veulen treedt echter pas op latere leeftijd op (vanaf één maand leeftijd) en is dus verkregen. Er worden verschillende oorzaken aangedragen voor het ontstaan van een bokvoet. Er wordt onderscheid gemaakt tussen pijn in de ondervoet en een ‘mismatch’ tussen de groeisnelheid van de botten en van de pezen. Pijn in de ondervoet kan verschillende oorzaken hebben. Wanneer het veulen pijn in de ondervoet heeft, zal het het been gaan ontlasten, zullen de verzenen (achterkan van de hoef) van de grond gehouden worden, en groeit de hiel door te weinig belasting te hoog. Een mismatch in groeisnelheid van bot en pees kan ertoe leiden dat het bot te snel groeit ten opzichte van de diepe buigpees, waardoor de ondervoet in het hoefgewricht steeds verder buigt.
Prognose bokvoet veulen
Er worden twee gradaties van bokvoet onderscheiden. Bij een graad 1 bokvoet komt de hoefwand niet verder dan verticaal, bij graad 2 komt de hoefwand over de verticaal. De prognose van een graad 1 bokvoet is beter dan van graad 2. Dit heeft te maken met de langdurigheid van het bestaan van de standafwijking en de daarmee samenhangende veranderingen in gewrichten, gewrichtskapsels en pezen.
Conservatieve behandeling bokvoet
Behandeling van een boekvoet kan ofwel conservatief ofwel chirurgisch plaatsvinden. Welke methode wordt toegepast, hangt af van de ernst/graad van de bokvoet en eventueel uitblijvend succes bij toepassing van de conservatieve methode. De conservatieve aanpak bestaat eruit in samenwerking met de smid de verzenen (hiel) van de voet te laten zakken en de teen te verlengen (met een plakschoentje of met een vormbare pasta die naderhand uithardt). Op deze manier wordt het veulen bij belasting van de ondervoet gedwongen meer op de hiel van de voet te gaan lopen. Hiermee doet het veulen eigen fysiotherapie ten behoeve van het oprekken van de diepe buigpees aan de achterzijde van het been. Pijnmedicatie kan hierop een aanvulling zijn.
Bokvoet bij aankomst kliniek 
Bokvoet van hetzelfde veulen één dag na de operatie 
Samenwerking met de hoefsmid:
De verzenen zijn ingekort en de teen is verlengd met een uithardende pasta
Chirurgische behandeling bokvoet
De chirurgische behandeling bestaat eruit een pees (distaal checkligament), welke van de diepe buigpees naar de tussenpees loopt, door te snijden (distaal checkligament desmotomie). Hiermee wordt ervoor gezorgd dat de diepe buigpees minder onder spanning komt te staan, zodat er minder hard aan het hoefbeen wordt getrokken. Na de operatie kan het nodig zijn de verzenen in te korten en de teen te verlengen (als bij conservatieve therapie). Wanneer een bokvoet niet tijdig wordt geconstateerd en wordt behandeld, kan dit leiden tot blijvende standafwijking met gevolgen voor de pezen, gewrichten, het gewrichtskapsel en de botten in de ondervoet. Ook de hoef en hoefwand kunnen aangetast geraken. Het is dus van groot belang dat de standafwijking tijdig wordt onderkend en dat er tijdig gepaste actie wordt ondernomen. Bij twijfel, raadpleeg altijd uw dierenarts. Wij staan klaar voor u en uw paard, pony, ezel en uiteraard uw veulen!
Vragen?
Neem gerust contact met ons op, email: info@dierapotheker.nl
Marijn Buijtendorp, dierenarts paard
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl
Groepsgewijze keelverlamming bij paarden
In Nederland en in het buitenland wordt de laatste jaren een nieuw ziektebeeld bij paarden gezien. Dit ziektebeeld wordt wel omschreven als “groepsgewijze keelverlamming”. Het komt voor op paardenbedrijven bij in groepen gehouden paarden.
Acute benauwdheid en sterfte bij paarden
Het ziektebeeld groepsgewijze keelverlamming kenmerkt zich door acute aanvallen van ernstige benauwdheid met snurken en schuim met bloed uit mond en neus. Daarbij sterft een aantal paarden acuut. Een ernstig ziektebeeld dus dat vooral wordt gezien bij jonge (opfok) paarden die in een groep gehouden worden maar ook wel bij oudere paarden. Het enige dat tot nu toe in sommige gevallen lijkt te helpen is het toedienen van Dexamethason (0.06 mg/kg lichaamsgewicht) door de dierenarts.
Scopie van de keel
Wanneer de keel van paarden bekeken wordt door de dierenarts middels scopie dan wordt een éénzijdige of beiderzijdse verlamming van de stembanden gezien. De ernst hiervan wisselt, maar ook een complete keelverlamming komt voor. Ook bij paarden die geen acute symptomen laten zien worden dergelijke stemband afwijkingen waargenomen. Het voorkomen van cornage is daarbij verhoogd. Ook wordt wel gezien dat de paarden dan wankel, ataxisch worden.
Werkgroep Gezondheidsdienst en faculteit Diergeneeskunde
Inmiddels bestaat er een werkgroep vanuit de faculteit Diergeneeskunde en de Gezondheidsdienst in Deventer. Deze werkgroep onderzoekt dit ziektebeeld en wil de oorzaak hiervan weten. Wanneer de oorzaak bekend is kan een advies worden opgesteld om deze aandoening te voorkomen. Voor nu is er een vragenlijst voor dierenartsen beschikbaar + een sectieprotocol. Dierenartsen kunnen dit bij verdachte paarden inzetten en contact opnemen met dr. Kees van Maanen of met prof. dr. Marianne Sloet. De gegevens worden anoniem verwerkt.
bron: faculteit Diergeneeskunde Utrecht
Vragen?
Neem gerust contact met ons op, email: info@dierapotheker.nl
Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl
Equine Metabool Syndroom (EMS) Paard
Wat is het Equine Metabool Syndroom bij paarden?
De term Equine Metabool Syndroom, ook wel EMS genoemd, wordt sinds 2002 gebruikt. EMS staat voor het hogere risico op hoefbevangenheid bij een insuline ontregeling bij paarden. De oorzaak is nog onbekend, wel wordt steeds meer onderzoek gedaan. Hoefbevangenheid en overgewicht zijn beiden problemen die gezien worden bij EMS.
Wat zijn de symptomen van EMS?
Bij het Equine Metabool Syndroom worden deze symptomen bij het paard gezien:
- Meer vetweefsel over het gehele lichaam van het paard. Dit is met name te zien bij de staartaanzet, langs de manenkam en achter de schouder.
- Zichtbare of sluimerende hoefbevangenheid.
- Insulinewaarde verstoring. De insuline productie stijgt of blijft lang hoog door een te hoge bloedsuikerspiegel.
Wat is de oorzaak van EMS?
Overgewicht wordt wel gezien als een oorzaak van EMS. Het bewijs ontbreekt nog. Overgewicht is sowieso een groot gezondheidsprobleem bij paarden. Een te veel aan vetweefsel kan er voor zorgen dat de hormoonhuishouding verstoord raakt en dat er ongewenste ontstekingsmediatoren in het lichaam terechtkomen. Dit beïnvloedt de insulinewaardes op een negatieve manier en zo zou er meer kans zijn op hoefbevangenheid.
Hoe ontstaat overgewicht?
Te veel voeren + te weinig beweging = overgewicht. Zo simpel is het bij paard en mens. Normaal bouwen paarden door te grazen in het voorjaar en de zomer vetreserves op voor de winter. Echter tegenwoordig worden paarden in de winter ook ruim gevoerd. Het recept voor overgewicht. Vooral bij Shetlanders en koudbloeden is dit een bekend verschijnsel.
Wat is het verband tussen overgewicht en EMS?
Meer vet langs de manenkam is het kenmerk van EMS. Dit gebied wordt dan dik, hard en is lastig te bewegen. Deze vet toename wordt vaak gelinkt aan een insuline ontregeling. Of dit aan de orde is, is te testen met de Body Condition Score, maar ook de Cresty Neck Score wordt hier wel voor gebruikt. Een score van 3 of hoger laat zien dat het paard EMS zou kunnen hebben.
Hoe test ik op EMS bij mijn paard?
U kunt dus met de BCS of de CNS testen of uw paard mogelijk meer kans heeft op EMS. Daarbij is het van belang de omstandigheden waaronder uw paard leeft te kennen. Wat is het voedingspatroon, het bewegingsschema en de medische historie. Het al dan niet aanwezig zijn van hoefbevangenheid is vaak moeilijk te onderkennen. uw dierenarts kan uitsluitsel geven door lichamelijk en bloedonderzoek van uw paard.
Is EMS te behandelen?
Ja, wanneer uw paard EMS heeft en overgewicht dan is behandelen zeker mogelijk. Door het dieet van uw paard aan te passen gaan de vetreserves af nemen en en wordt de insuline beter gereguleerd en neemt het risico op hoefbevangenheid zienderogen af. Daarbij past u het bewegingsschema aan en eventueel de huisvesting en het management. Doe dit in overleg met uw dierenarts. Zo minimaliseert u de effecten van EMS op uw paard.
Wat is het verschil tussen PPID en EMS?
PPID is Pituitary Pars Intermedia Dysfunction, ook wel ziekte van Cushing genoemd. Deze aandoening komt vooral bij paarden ouder dan 15 jaar voor waarbij sprake is van een verstoring in de hormoonafgifte in de hypofyse van het paard. Ook PPID kan hoefbevangenheid geven net zoals EMS., ook vetophopingen komen bij beide voor en de mindere gevoeligheid voor insuline is een overeenkomst.
Toch zijn er verschillen. Zo zien we EMS vooral bij paarden jonger dan 15 jaar en is er bij EMS geen sprake van spierverlies. Bij EMS is het drinken en plassen normaal, bij PPID plast en drinkt het paard meer dan normaal. De vacht van het paard blijft bij EMS normaal, bij PPID zien we een lange krullerige vacht ontstaan.
Nutraxin bij EMS
Wanneer er sprake is van EMS bij uw paard dan kunt u het beste in overleg met uw dierenarts een aanpak bespreken. Het trainingsschema en het rantsoen zal onder de loep worden genomen en worden aangepast. tegenwoordig heeft uw dierenarts Nutraxin beschikbaar ter ondersteuning van die aanpak. Nutraxin is een voedingssupplement dat speciaal is ontwikkeld voor paarden met EMS.
Beperken risico hoefbevangenheid
Nutraxin bevat belangrijke vitaminen, mineralen, sporenelementen en aminozuren. Daarnaast bevat het kortketen fructo-oligosacchariden (scFOS) waarvan wetenschappelijk is aangetoond dat het de insulinegevoeligheid van paarden met obesitas verbetert. Dit beperkt het risico op hoefbevangenheid.
Vragen?
Neem gerust contact met ons op, email: info@dierapotheker.nl
Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl
Mok en andere huidproblemen bij het onderbeen paard
Iedere paardeneigenaar kent het wel mok. Maar wat is mok eigenlijk? En wat kunt u er aan doen? Zijn er behandel mogelijkheden? We zetten de antwoorden op een rijtje. In het eerste gedeelte leest u dat wat u moet weten over mok, in het tweede gedeelte gaan we wat nader in op een aantal onderliggende oorzaken (voor de allesweters).
Mok is een verzamelnaam
Mok is een verzamelnaam voor huidproblemen aan de onderbenen van het paard. De aandoening mok komt vaak voor en is niet altijd even gemakkelijk te genezen. Inmiddels is er veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar mok. Het stellen van de diagnose blijkt nog niet zo eenvoudig, daar is veel kennis van zaken voor nodig.
Huidontsteking van de onderbenen van het paard
Mok, een huidontsteking (dermatitis) van de onderbenen, begint meestal in de kootholte en kan zich op verschillende manieren laten zien.
- Lichte vorm: de kootholte is rood en pijnlijk en er zijn korstjes. Vaak is een bacteriële ontsteking aanwezig.
- Ernstige vorm: de ontsteking breidt zich verder uit over het been en in de diepte in de huid: er ontstaat een pijnlijke pusvormige huidontsteking. De aanwezige bacteriën blijken vaak normale huidbacteriën.
Waardoor wordt mok veroorzaakt?
Er zijn een aantal factoren waardoor mok zich kan voordoen:
- Vocht en vuil
- Kort scheren
- Veel wassen, zeker met zeep
Deze factoren veroorzaken vaak problemen omdat de normale huidvetten en huidbacteriën worden verwijderd. Dit moet dus altijd voorkomen worden.
Behandeling van mok bij paard & pony
In een vroeg stadium kan mok behandeld worden met een ontsmettende shampoo (chloorhexidine 2%, povidonjodium shampoo) een keratolytische zalf (salicylzuur vaseline 2%), een onstmettende zalf (Betadine) of een antibioticumhoudende zalf (ter beoordeling dierenarts). Eventueel kan een zalf met coritcosteroïden worden ingezet om een vicieuze cirkel te doorbreken. Momenteel is er echter geen antibioticumcorticosteroïdhoudende zalf geregistreerd voor paarden.
Prognose mok is goed
Bij een dergelijke behandeling met zalf is het advies om nooit langer dan zeven dagen achter elkaar te behandelen.. Wanneer er dan onvoldoende genezing is, dan kan de dierenarts overgaan tot een zogenaamde systemische behandeling met antibiotica. Dit betekent dat uw paard antibiotica per injectie dan wel via de mond gaat krijgen. In het algemeen is de prognose van mok goed wanneer de factoren die het veroorzaken worden weggenomen. Er zijn wel paarden en ponies die gevoeliger zijn, daar zien we mok dan ook vaker terug komen.
Andere huidaandoeningen onderbeen paard
Er zijn een aantal huidaandoeningen van de onderbeen van het paard die ook wel onder het begrip Mok worden geschaard. Dat zijn:
- Zonnebrand en eczema solare
- Chorioptes, een mijt
- Congenitaal Progressief Lymphoedeem
- Immuungemedieerde aandoeningen
We zullen deze hieronder zo helder mogelijk nader toelichten.
Zonnebrand en eczema solare bij het paard
Er zijn 3 vormen van zonnebrand bij het paard:
- Gewone (=directe) zonnebrand
- Primaire of directe fototoxiciteit = eczema solare door direct fototoxische stoffen
- Secundaire of hepatogene fototoxiciteit = eczema solare door indirect fototoxische stoffen
Gewone zonnebrand zien we vaak rond de snoet van het paard waar dan ongepigmenteerde niet- of dun behaarde huid is verbrand. De oorzaak hiervan is dat het paard planten heeft gegeten, bijvoorbeeld het Sint-Janskruid, of chemische stoffen heeft opgenomen, zoals fenothiazine, die de gevoeligheid van de huid voor zonnebrand verhogen.
Bij secundaire fototoxiciteit worden er giftige stoffen (zoals bijvoorbeeld Jakobskruiskruid) voor de lever opgenomen die een beschadiging van de lever geven. Hierdoor wordt de huid gevoeliger voor zonlicht en voor zonnebrand.
Zonnebrandcrème helpt paarden
De prognose van directe zonnebrand is goed. Vaak kunnen paarden met een goede zonnebrandcrème gewoon weer buiten lopen. Bij eczema solare moet contact met UV-licht worden voorkomen. De prognose van primaire fototoxiciteit is goed als de planten of stoffen die het veroorzaken niet meer worden opgenomen. Het kan wel even duren voordat de beschadigingen die zijn ontstaan door de zonnebrand weer weg zijn (tot enkele weken). Vaak zie je daarna nog littekens. De prognose van secundaire fototoxiciteit is meestal slecht omdat de lever zo vergaand beschadigd is dat herstel vrijwel niet meer kan optreden.
De mijt Chorioptes bij paarden
Friezen en koudbloeden, rassen met veel behang, zijn gevoelig voor een besmetting met de mijt Chorioptes. Chorioptes kan een huidontsteking veroorzaken met jeuk (schuren en stampen), haaruitval en korstvorming. Bepaalde paarden kunnen dragers worden van deze mijt en zo andere paarden besmetten. Daarom is het raadzaam bij een dergelijke besmetting de drager paarden op te sporen. Uw dierenarts kan dat doen door een huidafkrabsel onder de microscoop te bekijken.
Behandeling Chorioptes
De beste therapie voor Choriptes bij een paard is wassen met een mijtdodend middel. Helaas zijn er voor het paard in Nederland geen middelen geregistreerd voor de behandeling van schurft. Overleg met uw dierenarts wat wel kan. Via de cascaderegeling zijn er namelijk middelen voor andere diersoorten beschikbaar die effectief zijn en vaak leiden tot een goede genezing. Gebruik in ieder geval nooit TacTic (Amitraz) aangezien dit een gif is voor paarden. In Engeland worden goede rsultaten geclaimd met de behandeling met 1% seleniumsulfide shampoo (3-5x wassen met 5 dagen tussentijd).
Congenitaal Progressief Lymphoedeem
Een hele mondvol, Congenitaal Progressief Lymphoedeem, het komt vooral voor bij paarden die daar genetisch gevoelig voor zijn. Bij paarden met dit probleem is er een afwijkend elastine in de huid en lymfevaten. De eerste symptomen van deze aandoening worden gezien bij paarden die 2 tot 4 jaar oud zijn. De achterbenen zijn meestal ernstiger aangetast dan de voorbenen. Na scheren zijn de afwijkingen heel duidelijk te zien. Er is geen tehrapie die geneest. remmen van de voortgang van deze aandoening is het hoogst haalbare. Een levenslange intensieve behandeling is het devies. Fokken met aangetaste paarden wordt afgeraden.
Immuungemedieerde aandoeningen bij het paard
Verschillende immuun gedefinieerde aandoeningen kunnen huidproblemen van de onderbenen geven. Bijvoorbeeld gelokaliseerde sarcoïdose en onderbeenvasculitis. De sarcoïdose kenmerkt zich door een zeer schilferige, dun behaarde huid op één of meer plekken op het paard. meestal op de benen. De aangetaste huid is niet pijnlijk en jeukt niet. De diagnose kan de dierenarts stellen door een huidafkrabsel te nemen. Behandeling met corticosteroïden door de dierenarts kan soms bijdragen aan herstel, soms verdwijnt deze aandoening spontaan. De onderbeenvasculitis wordt meestal bij één of enkele volwassen paarden in een koppel gezien. Pijnlijke, goed afgegrensde afstervende plekken met korsten pop de benen van het paard zijn kenmerkend. In tegenstelling tot mok zijn bij deze aandoening met name de buiten- en binnenzijde van de pijp en de koot aangetast en dus niet de kootholte. Later kunnen er een soort wratten ontstaan. De aandoening komt voor bij paarden in de wei. Binnen halen en behandelen met corticosteroïden kan binnen 2 weken tot verbetering leiden, echter hardnekkige Coronitis gevallen met gezwollen hoefranden komen ook voor.
Mok een containerbegrip
Conclusie van dit hele verhaal is dat mok dus een soort containerbegrip is voor veel huidaandoeningen aan de onderbenen van paard en pony. Voorkom vocht en vuil in de kootholte, scheer de haren daar niet kort en was de kootholte niet met zeep. En ontstaat er toch wat mok behandel dan direct. Zo maakt u korte metten met mok.
Bron: Artikel “Wat is Mok eigenlijk” door Prof. dr. marianne Sloet – Universiteitskliniek voor Paarden, Utrecht
Vragen?
Neem gerust contact met ons op, email: info@dierapotheker.nl
Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl
Checklist geboorte veulen
De eerste veulens worden alweer geboren en velen van u zullen in spanning zijn voor de komst van uw veulen. Van belang is dat u een paar dingen maar beter van te voren kan weten.
Let u op het volgende?!
Voor de geboorte van het veulen
Vaccineer en ontworm de merrie 4-6 weken voor de uitgerekende datum.
Was de achterhand en de uier van de merrie met een milde zeep/shampoo om de graad van bacteriële besmetting te verminderen. De kans op opname van potentieel ziekteverwekkende organismen door het veulen wordt hierdoor sterk gereduceerd.
Tijdens de geboorte van het veulen
De geboorte is op te delen in drie fases:
- Fase 1: De merrie wordt onrustig, kan gaan zweten en lijkt koliekerig. Deze fase kan tot enkele uren duren.
- Fase 2: Uitdrijving van het veulen: vanaf het moment dat de vliezen breken duurt het 15-30 minuten tot het veulen geboren is. Wanneer deze fase langer duurt of geen progressie zichtbaar is, neem dan contact op.
- Fase 3: Afkomen van de nageboorte. De nageboorte dient binnen drie uur af te komen.
Na de geboorte van het veulen
Laat de navelstreng zo lang mogelijk (minimaal 30 minuten) intact om overdracht van bloed van placenta naar veulen te laten plaatsvinden.
- Ontsmet de navel van het veulen met betadine.
- Houdt het veulen goed in de gaten.
- Wanneer u zeker wilt zijn over de opname van voldoende antilichamen door het veulen, is het bij ons, Vetlab Horst, mogelijk dit, via bloedonderzoek, te laten controleren. Veulen en merrie worden dan bovendien aan een snelle en grondige controle onderworpen.
- U kunt hier de complete checklist geboorte veulen van de Universiteitskliniek voor Paarden downloaden.
Vragen?
Mail ons op info@dierapotheker.nl
Drs. Marijn Buijtendorp, dierenarts paard, dierenartsenpraktijk Horst