Tetanus wordt veroorzaakt door een bacterie genaamd Clostridium Tetani. Deze produceert een neurotoxine welke ervoor zorgt dat de spieren volledig kunnen verkrampen. Alle zoogdieren zijn gevoelig voor deze bacterie, maar de gevoeligheid verschilt evenwel. Zo zijn het paard, schaap en geit zeer gevoelig. Honden en katten zijn veel minder gevoelig en daar komt tetanus dan ook vrij weinig bij voor.
Bodem is het tetanus reservoir
Een dier met tetanus vormt geen infectiebron voor andere dieren of voor de mens. Het belangrijkste reservoir is de bodem. De infectie treedt dus vooral op bij dieren met een vuile (steek)wonden of eventueel langs de navel bij pasgeboren veulens.
Wat zijn de symptomen?
Gemiddeld genomen zien we symptomen optreden 2 tot 10 dagen na infectie. Typisch voor tetanus is de steeds toenemende stijfheid van de spieren. Vaak begint dit ter hoogte van de kauwspieren, waarna een verdere uitbreiding plaatsvindt. Ook het verschijnen van het derde ooglid (wit vlies thv. binnenste ooghoek) wordt vaak opgemerkt. Sterfte kan optreden door spasmen van ademhalingsspieren.
Waaruit bestaat de therapie?
Een goede wondverzorging en verwijderen van necrotische delen is belangrijk. Daarnaast is een antibioticum-therapie en het toedienen van antitoxines noodzakelijk. Er is één specifieke behandeling bij tetanus en dat is de toediening van een tetanus antitoxine. Dit tetanusserum kan het nog niet gebonden toxine in het bloed neutraliseren met antilichamen, maar het kan er niet voor zorgen dat dat de binding van het toxine met de zenuwuiteinden ongedaan wordt gemaakt. Verder dient ervoor gezorgd te worden dat de dieren niet geëxciteerd geraken door ze licht te sederen. Excitatie kan namelijk spasmen uitlokken. Ook is het belangrijk dat de dieren steeds kunnen blijven eten en drinken.
Hoe kan tetanus worden voorkomen?
Vaccinatie biedt een goede bescherming. Vaak is deze vaccinatie gecombineerd met de jaarlijkse Influenza vaccinatie en gelden dezelfde opmerkingen ivm. drachtige merries en hetzelfde vaccinatieschema.
Bij pasgeboren veulens afkomstig van een niet gevaccineerde merrie kan het toedienen van antitoxines aangewezen zijn.
Indien uw paard dus een wond opgelopen heeft, is het steeds belangrijk te weten of de vaccinaties in orde zijn.
Vragen?
Neem gerust contact met ons op,
Drs. Maarten van Dijck
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl