Equine Metabool Syndroom (EMS) Paard

Wat is het Equine Metabool Syndroom bij paarden?

De term Equine Metabool Syndroom, ook wel EMS genoemd, wordt sinds 2002 gebruikt. EMS staat voor het hogere risico op hoefbevangenheid bij een insuline ontregeling bij paarden. De oorzaak is nog onbekend, wel wordt steeds meer onderzoek gedaan. Hoefbevangenheid en overgewicht zijn beiden problemen die gezien worden bij EMS.

Wat zijn de symptomen van EMS?

Bij het Equine Metabool Syndroom worden deze symptomen bij het paard gezien:

  • Meer vetweefsel over het gehele lichaam van het paard. Dit is met name te zien bij de staartaanzet, langs de manenkam en achter de schouder.
  • Zichtbare of sluimerende hoefbevangenheid.
  • Insulinewaarde verstoring. De insuline productie stijgt of blijft lang hoog door een te hoge bloedsuikerspiegel.

Wat is de oorzaak van EMS?

Overgewicht wordt wel gezien als een oorzaak van EMS. Het bewijs ontbreekt nog. Overgewicht is sowieso een groot gezondheidsprobleem bij paarden. Een te veel aan vetweefsel kan er voor zorgen dat de hormoonhuishouding verstoord raakt en dat er ongewenste ontstekingsmediatoren in het lichaam terechtkomen. Dit beïnvloedt de insulinewaardes op een negatieve manier en zo zou er meer kans zijn op hoefbevangenheid.

Hoe ontstaat overgewicht?

Te veel voeren + te weinig beweging = overgewicht. Zo simpel is het bij paard en mens. Normaal bouwen paarden door te grazen in het voorjaar en de zomer vetreserves op voor de winter. Echter tegenwoordig worden paarden in de winter ook ruim gevoerd. Het recept voor overgewicht. Vooral bij Shetlanders en koudbloeden is dit een bekend verschijnsel.

Wat is het verband tussen overgewicht en EMS?

Meer vet langs de manenkam is het kenmerk van EMS. Dit gebied wordt dan dik, hard en is lastig te bewegen. Deze vet toename wordt vaak gelinkt aan een insuline ontregeling. Of dit aan de orde is, is te testen met de Body Condition Score, maar ook de Cresty Neck Score wordt hier wel voor gebruikt. Een score van 3 of hoger laat zien dat het paard EMS zou kunnen hebben.

Hoe test ik op EMS bij mijn paard?

U kunt dus met de BCS of de CNS testen of uw paard mogelijk meer kans heeft op EMS. Daarbij is het van belang de omstandigheden waaronder uw paard leeft te kennen. Wat is het voedingspatroon, het bewegingsschema en de medische historie. Het al dan niet aanwezig zijn van hoefbevangenheid is vaak moeilijk te onderkennen. uw dierenarts kan uitsluitsel geven door lichamelijk en bloedonderzoek van uw paard.

Is EMS te behandelen?

Ja, wanneer uw paard EMS heeft en overgewicht dan is behandelen zeker mogelijk. Door het dieet van uw paard aan te passen gaan de vetreserves af nemen en en wordt de insuline beter gereguleerd en neemt het risico op hoefbevangenheid zienderogen af. Daarbij past u het bewegingsschema aan en eventueel de huisvesting en het management. Doe dit in overleg met uw dierenarts. Zo minimaliseert u de effecten van EMS op uw paard.

Wat is het verschil tussen PPID en EMS?

PPID is Pituitary Pars Intermedia Dysfunction, ook wel ziekte van Cushing genoemd. Deze aandoening komt vooral bij paarden ouder dan 15 jaar voor waarbij sprake is van een verstoring in de hormoonafgifte in de hypofyse van het paard. Ook PPID kan hoefbevangenheid geven net zoals EMS., ook vetophopingen komen bij beide voor en de mindere gevoeligheid voor insuline is een overeenkomst.

Toch zijn er verschillen. Zo zien we EMS vooral bij paarden jonger dan 15 jaar en is er bij EMS geen sprake van spierverlies. Bij EMS is het drinken en plassen normaal, bij PPID plast en drinkt het paard meer dan normaal. De vacht van het paard blijft bij EMS normaal, bij PPID zien we een lange krullerige vacht ontstaan.

Nutraxin bij EMS

Wanneer er sprake is van EMS bij uw paard dan kunt u het beste in overleg met uw dierenarts een aanpak bespreken. Het trainingsschema en het rantsoen zal onder de loep worden genomen en worden aangepast. tegenwoordig heeft uw dierenarts Nutraxin beschikbaar ter ondersteuning van die aanpak. Nutraxin is een voedingssupplement dat speciaal is ontwikkeld voor paarden met EMS.

Beperken risico hoefbevangenheid

Nutraxin bevat belangrijke vitaminen, mineralen, sporenelementen en aminozuren. Daarnaast bevat het kortketen fructo-oligosacchariden (scFOS) waarvan wetenschappelijk is aangetoond dat het de insulinegevoeligheid van paarden met obesitas verbetert. Dit beperkt het risico op hoefbevangenheid. 

Vragen?

Robin-Holle-Dierenarts-Dierapotheker.nl

Neem gerust contact met ons op, email: info@dierapotheker.nl


Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl

Corona virus en huisdieren, de veelgestelde vragen

Kan het Coronavirus, COVID19, huisdieren ziek maken?

Er is op dit moment vrijwel geen bewijs dat huisdieren ziek kunnen zijn van COVID-19, of dat zij dit virus verspreiden. Uitgezonderd één kat in België waarbij het nieuwe Corona virus is aangetoond op 27 maart 2020 en het vermoeden bestaat dat de kat door zijn baasje besmet is.

Moet ik contact met huisdieren of andere dieren vermijden als ik besmet ben met COVID-19?

Hoewel er vrijwel geen meldingen zijn van huisdieren of andere dieren die ziek zijn door COVID-19, is het raadzaam dat mensen die ziek zijn door COVID-19 het contact met dieren beperken totdat er meer informatie over het virus bekend is.
Als u ziek bent door COVID-19, vermijd dan zo veel mogelijk rechtstreeks contact met uw huisdier. Laat indien mogelijk iemand anders voor uw dieren zorgen als u ziek bent. Als u toch voor uw huisdier moet zorgen, of in de buurt van dieren bent, was dan uw handen voor en na het contact met huisdieren en draag een mondkapje.

Wat moet ik doen als mijn huisdier een onverklaarbare ziekte ontwikkelt en in de buurt was van een persoon met een COVID-19 infectie?

We weten nog niet of huisdieren besmet kunnen raken of ziek kunnen worden door COVID- 19.
Als uw huisdier een onverklaarbare ziekte ontwikkelt en in contact is geweest met een persoon die besmet is met COVID-19, neem dan contact op met uw dierenarts. Als u met uw huisdier naar uw dierenarts of een dierenkliniek gaat, laat dan van tevoren weten dat u een ziek huisdier meeneemt, dat in contact is geweest met een persoon die besmet is met COVID-19. Hierdoor kan de dierenarts/kliniek rekening houden met een eventuele isolatie (quarantaine).

bron: KNMVD Kan mijn huisdier het Corona virus krijgen?

Wat te doen als een huisdier in contact is geweest met mensen die besmet zijn met het coronavirus?

Alhoewel de COVID-19 uitbraak lijkt te zijn voortgekomen uit een dierlijke bron, verspreidt het virus zich nu van persoon naar persoon. Dit gebeurt voornamelijk via ademhalingsdruppeltjes die worden geproduceerd wanneer een besmette persoon hoest of niest. Belangrijk is dat er geen bewijs is dat gezelschapsdieren, waaronder huisdieren zoals honden en katten, ziek kunnen worden van COVID-19 of het virus kunnen verspreiden.

Zouden dierenartsen honden moeten vaccineren tegen het coronavirus?

Voor dieren zijn er wereldwijd enkele vaccins beschikbaar tegen coronavirussen die een infectie in het maagdarmkanaal veroorzaken. Deze vaccins hebben GEEN licentie voor bescherming tegen luchtweginfecties. Dierenartsen dienen dergelijke vaccins NIET te gebruiken.
Er is absoluut geen bewijs dat honden vaccineren met commercieel beschikbare coronavaccins beschermt tegen de infectie door COVID-19. De darm- en luchtwegvirussen zijn duidelijk verschillende varianten van het coronavirus. Er zijn momenteel geen vaccins beschikbaar voor luchtweg coronavirusinfectie bij honden.

bron: WSAVA Vaccinatierichtlijnen Groep

Hoe zit het met de melding dat een hond ‘besmet’ zou zijn met COVID-19 in Hong Kong?

Op 28 februari 2020 werd bekend dat de hond van een besmette patiënt in Hong Kong ‘zwak positief’ uit testen op COVID-19 kwam. De SAR Landbouw, Visserij in Hong Kong
and Conservation Department (AFCD) heeft laten weten dat de hond, die geen ziekteverschijnselen heeft, in quarantaine is geplaatst. Verdere monsters worden verzameld om te bevestigen of de hond daadwerkelijk is besmet met het virus, of dat het testresultaat is veroorzaakt door een besmetting vanuit de omgeving. De website van de AFCD verklaart verder dat ‘er geen bewijs is dat gezelschapsdieren kunnen worden besmet met COVID-19-virus of dat zij een bron van infectie zijn voor mensen’. Wel is er inmiddels op 27 maart 2020 een besmetting met het nieuwe Corona virus geconstateerd bij een kat in België. De kat is waarschijnlijk besmet geraakt door zijn baasje.


In gebieden waar gevallen van COVID-19 bij mensen bekend zijn, is het advies voor eigenaren van huisdieren om de informatie te blijven volgen en goede hygiëne in acht te nemen (handen wassen voor en na contact met huisdieren, dragen van een mondkapje bij ziekte).

bron: WSAVA Nieuw Corona virus en huisdieren

Meer weten over het Corona virus bij hond en kat?

Lees hier verder over het Corona virus bij hond en kat

Vragen?

Robin-Holle-Dierenarts-Dierapotheker.nl

Neem gerust contact met ons op, email: info@dierapotheker.nl

Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl

Corona virus bij hond en kat

Update 19 november 2020:

Geen bewijs dat huisdieren Corona verspreiden

Covid-19 is een omgekeerde zoönose, waarbij in de zeldzame gevallen dat de ziekte werd aangetroffen bij huisdieren het virus werd overgedragen aan huisdieren door de mens. Met het virus besmette dieren vertoonden in de gevonden gevallen slechts milde symptomen en er zijn geen aanwijzingen gevonden dat het virus van een gezelschapsdier opnieuw naar mensen kan overspringen.

Nertsen besmet door de mens

De uitbraken op nertsenboerderijen in Nederland en de USA waren naar alle waarschijnlijkheid het gevolg van een overdracht van het virus vanuit de mens. Experimenteel onderzoek aan de Colorado State University toonde aan dat katten na infectie geen symptomen hadden, maar voor een korte periode het virus uitscheidden, het virus konden overdragen aan andere katten en een sterke antilichaamrespons vertoonden. Honden hadden geen symptomen, scheidden geen levend virus uit en vertoonden ook een sterke antilichaamproductie.

Er is geen reden om aan te nemen dat al bestaande Coronavirusvaccins huisdieren zullen kunnen beschermen tegen Sars-CoV-2.

Bron: webinar van de WSAVA september 2020

Update 22 mei 2020:

Inmiddels zijn bij een hond en enkele katten in Nederland Covid19 besmettingen vastgesteld. Waarschijnlijk zijn deze dieren besmet door de eigenaar. Katten, vooral jonge katten, kunnen flink ziek worden van het Covid19 virus. Ook nertsen op 2 nertsenfarms blijken Corona besmet en onlangs is gebleken dat een medewerker van een Nederlands nertsenbedrijf Covid19 heeft opgelopen vanuit de nertsen. Momenteel loopt een uitgebreid onderzoek op de Nederlandse nertsenbedrijven. Ook op varkensbedrijven loopt onderzoek, alhoewel er geen aanleiding is om te denken dat varkens bij de Covid19 pandemie een rol spelen.

Advies omgang met gezelschapsdieren ongewijzigd

Houdt uw hond, kat en konijn zo veel mogelijk binnen wanneer er mensen in het huishouden zijn met Covid19-achtige klachten en uw dier ziek is. Vraag bij twijfel of ernstige klachten uw dierenarts om advies. Het is mogelijk om gezelschapsdieren op het virus te testen. Dit is alleen nodig bij dieren afkomstig uit een huishouden waar COVID-19 is vastgesteld en die verschijnselen van COVID-19 vertonen.

Onderzoek mogelijke rol kat bij Covid19

We weten nog veel niet van het Covid19 virus. Daarom is het belangrijk om gericht onderzoek te doen. Zo wordt er nu gekeken naar de mogelijke rol die katten spelen bij de Corona virusoverdracht. Dit onderzoek wordt verricht door een samenwerkingsverband met onderzoeksgroepen verenigd in het Netherlands Centre for One Health (Faculteit Diergeneeskunde, Wageningen Bioveterinary Research, Erasmus Universiteit Rotterdam en onderzoekscentra in de humane gezondheidszorg).

Update 10 april 2020:

Huisdieren kunnen Corona Covid19 vrijwel niet krijgen

Huisdierenhebben geen antilichamen tegen het Covid-19 virus. Dit wijst recent onderzoek van duizenden bloedmosters van honden en katten uit. Echter op 27 maart 2020 is in België een kat besmet geraakt met het nieuwe Corona virus. De kat is getest en daarbij is het Covid19 virus aangetoond. Zo zijn er ook 2 honden positief bevonden in Hong-Kong. en een enkele kat meer. Ook is bij een tijger is inmiddels Covid19 gevonden. Onderzoek heeft aangetoond dat katten en fretten iets gevoeliger zouden kunnen zijn voor dit virus. Naar aanleiding hiervan adviseert het RIVM aan mensen die ziek zijn of klachten hebben, contact met huisdieren te vermijden. Dus niet aaien of knuffelen en ook hier die 1.5 meter afstand houden. Daarbij is regelmatig handen wassen met water en zeep verstandig. Verder is het niet nodig u hier ongerust over te maken.

IDEXX Laboratories heeft laten weten dat zij tot nu toe geen huisdieren positief hebben getest op SARS-CoV-2. Deze coronavirusstam veroorzaakt COVID-19, een besmettelijke aandoening van de luchtwegen bij mensen. IDEXX heeft duizenden monsters van honden en katten geëvalueerd tijdens de validatie van een nieuwe veterinaire test voor het COVID-19 virus. Deze nieuwe testresultaten komen overeen met de huidige inzichten van deskundigen dat COVID-19 primair van mens tot mens wordt overgedragen en ondersteunen het advies om huisdieren niet op COVID-19 te testen.

Lees hier meer over het onderzoek van duizenden bloedmonsters op Covid-19 van huisdieren

Corona bij huisdieren

Een veelgestelde vraag in onze dierenklinieken is of honden en katten ziek kunnen worden van een Corona virus. Het antwoord op deze vraag is: ja. Het antwoord op de vraag of honden en katten ook ziek kunnen worden van het “nieuwe Corona virus” is: nee. Hoe zit dat?

Het onschuldige Corona virus

Het Corona virus komt wereldwijd al heel lang veel voor. Corona virus is een verzamelnaam voor een hele groep virussen die allemaal uitsteeksels met een bolletje er op hebben, een kroontje (corona). Meestal geven deze virussen bij de mens geen of milde ziekte verschijnselen zoals een verkoudheid.

Het gevaarlijke Corona virus

Maar het Corona virus kan soms muteren en dan wel gevaarlijker worden. Dit is bijvoorbeeld aan de orde bij het Sars, Mers en nu het Corona virus (2019-nCoV) dat is uitgebroken in het Chinese Wuhan. Vooral de luchtwegen en longen kunnen hierdoor ernstig aangetast worden en je kunt er aan dood gaan. Opmerkelijk is dat bij zo’n mutatie een virus kan overgaan van de ene naar de andere diersoort.

Schubdier mogelijke overbrenger Corona besmettingen

Schubdier, nu verdacht als mogelijke bron van de Corona besmettingen.
Schubdier brengt Corona over op mens

In dit geval is het Corona virus in Wuhan overgebracht naar de mens door waarschijnlijk het schubdier, een “tussengastheer”; het nieuwe virus is dan ontstaan bij een ander dier, de vleermuis, en overgegaan op het schubdier en heeft via het schubdier vervolgens de mens bereikt. Vleermuizen zijn de bekende bron van Corona virussen.

Coronavirus besmettelijk voor kat en hond

Het nieuwe Corona virus uit Wuhan is niet besmettelijk voor kat en hond en andere dieren. Dit virus is alleen overdraagbaar van mens op mens, dus alleen mensen kunnen elkaar besmetten en elkaar ziek maken. Elk ziek mens besmet ruim 2 andere mensen en zo kan zonder ingrijpen een epidemie ontstaan onder de mensen. Dus niet onder de dieren. Er is dus geen enkele reden om honden en katten de deur uit te doen, zoals in Wuhan op gruwelijke wijze wel is gebeurd. Dieren hebben wel hun eigen Corona virussen waar ze ziek van kunnen worden. Zo kent de hond de canine Corona virussen en de kat de feline Corona virussen.

Een hond kent eigen Corona virussen

Eigen Corona virus bij hond en kat

De hond kan worden besmet met het canine Corona virus. Dit virus kan darmproblemen geven zoals braken en diarree en een verminderde eetlust. Bij de kat kan het feline Corona virus voorkomen. Ze kunnen hier ziek van worden en in het ergste geval kan dan FIP, feline infectieuze peritonitis, optreden. De kat vertoont dan evenwichtsproblemen, koorts en heeft vaak een bolle buik.

Corona bij hond, kat en tijger vastgesteld

Het Corona virus is begin maart 2020 2x vastgesteld bij een hond. Dit betreft o.a. een keeshond in Hong Kong. De hond zelf heeft geen ziekteverschijnselen. Zijn baasje is een Corona patiënt. Dit wil niet zeggen dat de hond het virus op de mens kan overdragen. Op 27 maart 2020 is het nieuwe Corona virus ook vastgesteld bij een kat in België. Inmiddels blijkt ook een tijger besmet en een enkele kat meer. Deze dieren vertonen vrijwel geen ziekteverschijnselen.
Momenteel is er geen bewijs dat huisdieren het Corona virus op de mens kunnen overdragen, overdracht van mens op mens is wel bewezen. Dit wordt bevestigd door de Wereldgezondheidsorganisatie.

Antwoorden op de meest gestelde vragen over Corona en huisdieren

U vindt hier de antwoorden op de meest gestelde vragen over Corona en huisdieren
Wat te doen met uw huisdier wanneer u zelf ziek wordt
Corona protocol bezoek dierenkliniek Horst

Vragen?

Robin-Holle-Dierenarts-Dierapotheker.nl

Neem gerust contact met ons op, email: info@dierapotheker.nl

Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl

Traanstreep verwijderen hond

Bij ieder oog, ook het hondenoog, is traanvocht aanwezig. Traanvocht is heel nuttig. Het zorgt er voor dat allerlei onrechtmatigheden, zoals vuil en stof, op een natuurlijke manier uit het oog worden verwijderd. Het traanvocht voert het vuil en stof af naar de ooghoek. Daar zien we dan ook nogal eens een korstlaagje ontstaan.

Korstlaagje ooghoek

Dit korstlaagje in de ooghoek kan voor problemen zorgen en kan dus ook beter op tijd verwijderd worden. Dat kan met een doekje op het behaarde deel van de binnenste ooghoek. Mag ook met één van uw vingers.

Traanstreep

Door een min of meer verstopte traanbuis of een verhoogde aanmaak van traanvocht kan een traanstreep ontstaan onder het oog. Normaal wordt het te veel aan traanvocht naar de neus (ja, daar) afgevoerd. Maar dat gebeurt nu dus niet en de tranen ziet u dan ook terug onder de ogen en op de wangen. Bij een hond met witte haren zie je dan heel vaak een bruinverkleuring, de zogenaamde traanstreep.

Behandeling traanstreep

Uw dierenarts kan uiteraard het beste de diagnose en aanpak voorstellen bij een traanvocht afwijking. Soms ligt de oorzaak hiervan bij een allergische reactie of erfelijke aanleg. Dan is het vooral zaak de huid onder de ogen goed schoon te houden. Wanneer dit regelmatig gebeurt dan kan de vorming van een traanstreep voorkomen worden en de vervelende gevolgen daarvan (huidirritaties).

Hoe kan ik een traanstreep voorkomen bij mijn hond?

Er zijn speciale reinigende producten voor de reiniging en verzorging van de huid rondom de ogen van uw hond. Bijvoorbeeld de Vetoquinol Eye Care oogdruppels. Ook is er een voedingsupplement, de Maxani Traanstreep, met een dergelijke werking van binnen uit. Dit product wordt ook aanbevolen voor honden en katten die weinig ruimte hebben tussen de neus en de ogen.

Vragen?

Neem gerust contact met ons op: info@dierapotheker.nl

Robin-Holle-Dierenarts-Dierapotheker.nl

Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl

Kale plek paard

Niet elke kale plek is een schimmelinfectie!

De huid is het grootste orgaan van het lichaam en heeft talrijke functies. Hij vormt een barrière tegen het binnendringen van pathogene (ziekteverwekkende) kiemen. De huid heeft echter ook een eigen bacteriële microflora die onder meer van belang is om het binnendringen door pathogene micro-organismen tegen te gaan. Door verweking van de huid (wassen, frictie van de huidplooien, lokale behandelingen en verhoogde luchtvochtigheid) en trauma (schrammen, schuurplekken, insectenbeten) slaan infecties gemakkelijker aan.

Wat is de oorzaak?

Huidaandoeningen hebben als groot voordeel dat ze zichtbaar zijn en dat de huid gemakkelijk toegankelijk is voor het nemen van monsters. Het nadeel is dat veel huidaandoeningen erg op elkaar kunnen lijken. Met combinatie van signalement, voorgeschiedenis en onderzoek moet de dierenarts bepalen of het paard te maken heeft met schimmels en gisten of virale, bacteriële, parasitaire, neoplastische (tumoreuse), allergische of immuungemedieerde huidaandoeningen, problemen met de pigmentatie, keratinisatie (verhoorning), aangeboren huidproblemen of dat de huidaandoeningen het gevolg zijn van omgevingsfactoren.

Diagnose huidaandoening

De diagnose kan soms bepaald worden op basis van het klinisch beeld.  Als dit niet gaat, dan is er aanvullend onderzoek nodig (huidafkrabsel, trichogram (microscopisch onderzoek van haren), de plakbandmethode, cytologisch (cel)onderzoek, onderzoek op huidschimmels, onderzoek op allergieën, bacteriologisch onderzoek en biopten).

Met een goede diagnose kan de dierenarts dan beslissen wat het juiste therapieplan voor het paard is. Let op! Sommige huidaandoeningen bij het paard zijn overdraagbaar naar de mens.

Bacteriële huidaandoening, behandelbaar met ontsmettingsmiddel, antibioticum
Bacteriële huidaandoening, behandelbaar met ontsmettingsmiddel, antibioticum
Allergische huidaandoening, behandelbaar met corticosteroïden
Allergische huidaandoening, behandelbaar met corticosteroïden
Schimmelinfectie, behandelbaar met antimycoticum (anti-schimmelmiddel
Schimmelinfectie, behandelbaar met antimycoticum (anti-schimmelmiddel
Virale infectie/tumor, behandelbaar met  Dermequin creme, cryotherapie, operatief, Cisplatine, BCG
Virale infectie/tumor, behandelbaar met Dermequin creme, cryotherapie, operatief, Cisplatine, BCG
Parasitaire infectie, behandelbaar met antiparasiticum
Parasitaire infectie, behandelbaar met antiparasiticum

Vragen?

U kunt ons bellen op tel. 077-398 21 69 of emailen naar dierenarts@daphorst.com.

Maarten van Dijck, dierenarts paard

Drs. Marijn Buijtendorp, dierenarts paard

Zandkoliek blijft een gevaar voor paarden

Wanneer paarden weinig gras hebben en zand eten, dan kan zandkoliek optreden.

Zand, zand, zand

Zand op je boterham, zand in je paard!? Ja echt! Wij als paardenartsen van DAP Horst hebben de afgelopen tijd (herfst) veel paarden gediagnostiseerd met koliek ten gevolge van de opname van grote hoeveelheden zand. In onderstaande tekst wordt ingegaan op de risicofactoren voor een verhoogde opname van zand, de verschijnselen van zandkoliek, de diagnostische mogelijkheden en de therapie dan wel het preventieve management.

Risicofactoren zandkoliek

Het type grond waarop een paard staat, vormt op zich ook geen risico. Wanneer paarden op een kale grond lopen is er geen verhoogd risico op opname van zand, echter wanneer er weinig gras (1-5cm lang) in een paddock staat, bestaat er een hoger risico op zandopname. Wanneer van de grond gevoerd wordt op een paddock zonder gras of met weinig gras, geeft dit een verhoogd risico. Paarden die op kleigrond staan, lopen het minste risico om zand op te nemen. Om zandopname te beperken kan er beter niet van de grond worden gevoerd, mits er lang gras op de weide staat.

Verschijnselen van zandkoliek

Er zijn vele redenen waardoor een paard koliek kan vertonen. Zandophoping in de dikke darm is daar één van. Van paarden die zand opnemen wordt gezegd dat zij in staat zijn 80% van de opgenomen hoeveelheid zand zelf uit te scheiden. De overige 20% blijft in de darm achter, kan ophopen en kan op den duur een impactie (verstopping) veroorzaken. Wanneer grote hoeveelheden zand ophopen, kan dit leiden tot ongemak bij het paard.

Paard rolt met ongemak door koliek

Het paard zal milde tot ernstige koliekverschijnselen gaan vertonen, oogt soms dof, verliest gewicht en presteert minder dan anders. Zand schuurt de maag, maar ook de darmwand! Door beweging van zand langs de darmmucosa (darmwand) ontstaat schade, ten gevolge waarvan de darmwand minder goed in staat zal zijn voedingsstoffen en water op te nemen. Hier ten gevolge van kan intermitterende (af en aan) diarree optreden. 

Hoe weet ik dat het zandkoliek is?

Om te bevestigen dat zand de oorzaak is van koliek bij een paard moeten eerst een heleboel andere oorzaken worden uitgesloten. Deels kan dit met het algemene en aanvullende onderzoek dat wij doen, wanneer we bij een paard met koliek komen. Om een vermoeden te krijgen of zand mogelijk een rol speelt (om een waarschijnlijkheidsdiagnose te stellen) kan de sedimentatie(handschoen)test gedaan worden, kan er een echo van de darmen worden gemaakt en/of kunnen er röntgenfoto’s van de buik van de patiënt worden gemaakt. De in de praktijk meest geëigende methode is het nemen van een mestmonster om daar vervolgens water bij te doen en te wachten tot eventueel zand in de mest is uitgezakt naar de vingers van de handschoen. Hierbij moet wel rekening gehouden worden met het feit dat zand intermitterend wordt uitgescheiden.  

Therapie

Wanneer een paard wordt aangeboden, waarbij wij de waarschijnlijkheidsdiagnose zandkoliek stellen, zullen wij als dierenarts er in eerste instantie alles aan doen om het uw paard zo comfortabel mogelijk te maken. Daarna is het management aan u! Het bijvoeren van psylliumzaden (vlozaad) heefthierbij een significant effect op de evacuatie van zand uit de darmen. Psyllium ondersteunt en stimuleert de darmmotoriek, daar waar de paraffineolie alleen bescherming van de darmwand biedt. Onderzoek heeft uitgewezen dat paarden die niet met psyllium en/of paraffineolie waren behandeld een zes keer kleinere kans hadden om te overleven.

Hoe voorkom ik zandkoliek bij mijn paard?

– Zorg dat een paard kan voldoen aan zijn of haar ruwvoerbehoefte. De ruwvoerbehoefte van een paard (in kilo’s droge stof) komt neer op 1% van het lichaamsgewicht. Aangezien gras, hooi, kuilvoer en alle andere (ruw)voeders ook voor een deel uit water bestaan, heeft een volwassen paard (600kg) ongeveer 7.5kg hooi, 9kg kuilgras of 35kg gras per dag nodig. Als vuistregel kan worden aangehouden dat een paard in de wei 0.16kg droge stof/uur/100kg lichaamsgewicht kan opnemen, wanneer het gras hoger is dan 5cm. Een volwassen paard moet op een volle weide dus ongeveer 6.5 uur grazen om aan de ruwvoerbehoefte te voldoen.

– Wanneer een paard op een schrale weide staat, is het beter het paard op de weide bij te voeren met ruwvoer dan op stal. Gedurende de lange periodes die een paard op de weide staat, zonder extra ruwvoer, zal het proberen te voldoen aan de ruwvoerbehoefte, waarvoor korte sprietjes gras uit de grond worden getrokken, waarbij ook wortels met zand worden opgenomen. 

Paard staat hooi te eten in schrale weide

– Om te voorkomen dat een weide verschraalt, waardoor de kans op zandopname toeneemt, kan strip grazing worden toegepast, waarbij iedere dag een klein stukje weide extra aan de paarden beschikbaar wordt gesteld. Door aan de andere kant een stukje kaalgegraasde weide af te zetten, krijgt het grasland hier de kans zich weer te herstellen.

– Voer niet van de grond! Om te voorkomen dat paarden te veel zand opnemen, wanneer zij krijgen bijgevoerd, dient het ruwvoer te worden aangeboden in een ton, ruif of hooinet. Door onder het hooi rubber matten te leggen, wordt voorkomen dat gemorst ruwvoer alsnog vol met zand komt te zitten.

– Hooipartijen kunnen, doordat de maaimachine te diep is ingesteld en er veel grond wordt meegemaaid, ook aanzienlijke hoeveelheden stof en grond bevatten. Wanneer dit aan het hooi te zien is, kan het hooi kort (20 minuten) worden geweekt, waardoor het zand uitzakt.   

De dierenarts staat voor u klaar

Hopelijk voorkomen de eerdergenoemde preventieve maatregelen dat uw paard uiteindelijk last zal krijgen van zandkoliek. Heeft u het vermoeden dat uw paard last heeft van (zand)koliek? Twijfel dan nooit contact met uw eigen dierenarts op te nemen. Zij staan u graag te woord en staan dag en nacht voor u en uw trouwe viervoeter klaar!

Vragen?

Heeft u vragen stel ze gerust: info@dierapotheker.nl

Griep bij hond en kat?

Verkouden hond of een hond met een giep infectie. Griep infectie komt niet voor bij de hond.

Bent u ook weleens geveld door een griepje? Zeker in de herfst en winter komt dit vaker voor. Hoe zit dat eigenlijk bij dieren? Kan mijn hond, kat of paard ook een griepje oplopen?

Kan ik mijn hond of kat aansteken?

Misschien dat u zich ook weleens afvraagt of u uw hond of kat kan aansteken met griep of verkoudheid? Of andersom dat u het krijgt van uw kat, hond of paard. Lees gauw verder dan weet u waarom het antwoord op deze vraag NEE is.

Wat is griep?

Griep is het gevolg van een infectie door het Influenza virus. Dat is gelijk voor mens en dier. Dit Influenza virus kent wereldwijd vele varianten die regelmatig wisselen qua voorkomen.

Influenza bij hond en kat

De kans dat uw hond of kat echt de griep krijgt is maar klein. In de USA is begin deze eeuw voor het eerst griep, Influenza bij de hond aangetoond. Dat was bij Greyhounds die werden gebruikt voor de hondenraces. Het betrof een besmetting met het Influenza H3N8 vrius (afkomstig van paarden). Ook in Engeland is dit virus wel vastgesteld bij honden. Op het vaste land van Europa zijn tot op heden geen besmettingen bij hond en kat bekend. Er is geen enting beschikbaar om griep bij hond en kat te voorkomen, maar dat is dus ook wel logisch, het komt eigenlijk niet voor.

Influenza bij het paard

Griep bij het paard is een zeer besmettelijke infectie van de luchtwegen. Dit is een veelvoorkomende infectie, ook in Nederland. Jaarlijks zijn er wereldwijd uitbraken van Influenza. Het virus wordt vooral door neus-neus contact overgedragen en door al het gereis met paarden wordt de verspreiding van het virus bevorderd. Gelukkig kunnen paarden worden ingeënt ter voorkoming van de gevolgen van een griep infectie. Hoe meer paarden er zijn gevaccineerd des te minder de kans op een griep infectie bij het paard.

Verkoudheid bij hond en kat

Uiteraard kunnen honden en katten en ook paarden wél verkouden worden. De symptomen van een verkoudheid lijken behoorlijk op die van een griep infectie, maar zijn vaak milder. Een verkouden dier hoest, kucht, proest en snottert er vaak op los. Net zoals wij dat ook doen. De oorzaak van een verkoudheid is een besmetting van de luchtwegen met een virus en heel soms met een bacterie. Het kennelhoestvirus bij de hond en het niesziektevirus bij de kat kunnen verkoudheidsverschijnselen geven.

Behandeling bij griep en verkoudheid

Een dier met griep of verkoudheid is dus eigenlijk altijd besmet met een virus. Een behandeling tegen virussen is niet echt mogelijk, maar ook vrijwel niet nodig. Zoals bekend helpen antibiotica alleen tegen bacteriën. Wel kunnen ondersteunende producten worden gegeven die wat verlichting geven.

Voorkomen van verkoudheid en griep

Griep is grotendeels te voorkomen door op tijd te vaccineren. Dat is dus alleen nodig bij het paard. Er zijn geen vaccins ter voorkoming van verkoudheid bij dieren. Ook niet bij de mens. Wel kunnen honden worden gevaccineerd tegen kennelhoest en katten tegen het niesziektevirus. Weet u, zeker daar waar dieren bij elkaar komen neemt de kans op bepaalde besmettingen aanzienlijk toe. Wat dat betreft zijn het net mensen.

Beste wat u voor uw dier kunt doen

Dagelijks de juiste voeding, volop water en beweging en oprechte aandacht, dat is wat uw dier vooral sterkt.

Vragen?

Neem gerust contact met ons op: info@dierapotheker.nl

Robin-Holle-Dierenarts-Dierapotheker.nl

Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl

Uitbraak dodelijke hondenziekte Noorwegen

Onbekende oorzaak dode honden in Noorwegen

Afgelopen dagen is er in het nieuws veel aandacht over een uitbraak van een dodelijke hondenziekte in Noorwegen. Volgens het Noorse Veterinaire Instituut is dit de laatste stand van zaken. Zij hebben bij vijf honden dezelfde bacteriën aangetroffen, de Clostridium perfringens en de Providencia alcalifaciens. Of deze bacteriën ook echt de oorzaak zijn van de dood van de honden, is nog niet te zeggen.

25 honden binnen 24 uur dood

Afgelopen dagen zijn in Noorwegen 25 honden binnen 24 uur overleden aan een ziekte die bloederige diarree en braken veroorzaakt. Meer dan 40 honden zijn ziek. Vooral rond Oslo, maar ook in overige delen van Noorwegen zoals Trondheim zijn honden overleden.  Het gaat hierbij om zowel jonge als oude honden.

De oorzaak van de ziekte is nog onbekend. Er zijn op dit moment geen aanwijzingen dat het gaat om vergiftiging of besmet voedsel. Bij vijf honden zijn er bepaalde bacteriën gevonden die mogelijk een rol spelen.  Meer onderzoek wordt op dit moment gedaan om de oorzaak te achterhalen.

Mijn hond heeft klachten van braken en diarree wat moet ik doen?

Neem contact met uw dierenarts op wanneer uw hond last heeft van braken of diarree. Wanneer u niet recent met uw hond in Noorwegen bent geweest is het niet waarschijnlijk dat uw hond deze ziekte heeft, toch kan met name bij oudere en jonge honden heftig braken en diarree snel tot problemen leiden.

Ik ga met mijn hond naar Noorwegen, wat moet ik doen?

Wanneer u binnenkort met uw hond naar Noorwegen gaat, zorg dan dat hij volledig gevaccineerd is en u aan alle wettelijke eisen voldoet om de grens te passeren. In Noorwegen zelf gelden de volgende adviezen om besmetting te voorkomen:  

  • Beperk nauw contact met andere honden.
  • Laat uw hond niet snuffelen aan ontlasting of andere honden tijdens het uitlaten.
  • Vermijd dat de hond veel snuffelt in de greppel waar andere honden zijn geweest.
  • Ga naar de dierenarts bij bloederige of hevige diarree, braken of een snel verslechterende algehele toestand van uw dier. Bel de dierenarts voordat u uw hond meeneemt naar de kliniek.
  • Vermijd grote bijeenkomsten voor honden zoals hondenshows en evenementen.

Waar kan ik de ontwikkelingen volgen?

Het Noorse Veterinair Instituut werkt actief samen met de Noorse Autoriteit voor voedselveiligheid, NMBU Veterinary College, dierenartsen en anderen om verbanden te vinden in de gevallen van deze myterieuze hondenziekte die tot zieke en dode honden hebben geleid. 

U kunt hier de ontwikkelingen volgen:
*Dit is wat we nu weten:
https://www.vetinst.no/dyr/smadyr/akutt-hundesykdom-september-2019-dette-vet-vi
(gebruik Google translate)

Robin-Holle-Dierenarts-Dierapotheker.nl

Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl

Meer over Providencia alcalifaciens

Eikenprocessierups gevaar voor hond en paard

De eikenprocessierups zorgt voor steeds meer overlast bij mens en dier. Met name honden en paarden kunnen veel last hebben van de brandharen van deze behaarde rups.

Eén miljoen brandharen per rups

Het risico voor de gezondheid van paard en hond wordt veroorzaakt door de brandharen van de eikenprocessierups. Deze brandharen ontwikkelen zich ieder jaar in april/mei op de rups. De rups vervelt 4 tot 6 keer voordat ze verpopt en vanaf het 3e vervellingsstadium komen er naast de witte haren op de rug van de rups ook deze karakteristieke brandharen. Een volgroeide rups kan wel 1 miljoen brandharen hebben. De vervellende rupsen vormen tegen de stammen en dikke takken van de eik de typische nesten. Deze nesten bestaan uit vervellingshuiden, uitwerpselen en een dicht spinsel van haren, waaronder ook de brandharen. Vanuit deze nesten gaan de rupsen via spinseldraden naar de top van de eikenboom voor voedsel. Dit is de typische processie die vooral ’s avonds en ’s nachts zich voltrekt. In juli zijn de rupsen volgroeid, dan verpoppen ze ook en vliegen uit als vlinder.

Waar zitten de rupsen?

De rups houdt van warmte en zit dan ook vooral op de zuidkant van de stam van de eikenboom. We zien de rups vooral op zomereiken langs wegen in stad en dorp, op de erfbeplanting van campings en in een bosrijke omgeving van landgoederen. In bosgebieden veel minder omdat hier natuurlijke vijanden van de rups voorkomen. De rups eet volop eikenbladeren. Wanneer de eikenbladeren opgesoupeerd zijn dan kan het ook voorkomen dat de rups zich nestelt in andere bomen, zoals bijvoorbeeld in berk en beuk.

Gevaar van de brandhaar

De brandharen zijn voor de processierups een actief verdedigingsmechanisme. Zij hebben de vorm van een pijl met weerhaakjes en worden door de rups afgeschoten bij ongewenst contact. De brandharen kunnen ook verspreid worden door de wind, door trilling van het langskomende verkeer en door het wegbranden en zuigen van de nesten in de eikenboom.

Brandharen kunnen tot wel 7 jaar actief blijven en zij dringen vrij eenvoudig binnen door de oppervlakkige lagen van de huid, ogen, keel en bovenste luchtwegen. Bij dieren, zoals hond en paard, speelt direct huidcontact geen rol vanwege de vacht. Inademing van lucht met brandharen en direct contact met de slijmvliezen (mond, keel, oog) wel. De meeste overlast van de brandharen komt voor in juni, juli en augustus, maar ook in andere maanden kan dit optreden door het voorkomen van oude nesten. Een hond kan een spinselnest in zijn bek nemen en paarden kunnen door grazen en hooi eten de brandharen tot zich nemen met alle gevolgen van dien.

Gezondheidsrisico brandharen

Na contact van een dier met de brandhaar kunnen er verschillende reacties optreden. Deze kunnen plaatselijk zijn bij de mond, ogen, keel en bovenste luchtwegen in de vorm van roodheid, zwelling, blaren, jeuk, ontstekingen, pijn, slikproblemen, speekselvloed, blindheid, kortademig. Maar ook algemene klachten kunnen optreden, zoals diarree, kokhalzen, braken, koorts, shock. Afhankelijk van de hoeveelheid opgenomen brandharen wisselt de ernst van de klachten. Juist bij honden en paarden zien we het vaakst problemen en dan ook vaak ernstige. Meest voorkomend zijn de ernstige beschadigingen aan de lippen en in de mond van hond en paard. Hierdoor zie je een forse speekselvloed en zelfs afsterven van de tong kan voorkomen. Dat zien we bij de mens eigenlijk nooit.

Behandeling brandhaar klachten

Bij de mens verdwijnen de symptomen na het brandhaar contact vaak snel. Bij dieren duurt dit veel langer. De reden is waarschijnlijk dat een dier al in contact is geweest met grote hoeveelheden brandharen voordat ze er echt ziek van worden. Inschakelen van een dierenarts is dan ook altijd noodzakelijk.

Het wegspoelen van de brandharen met overvloedig water is zeker bij klachten in de mond van het dier, aan te raden. Inzetbaar zijn de Puur Bombyx druppels en de Processierups gel. Degene die behandelt zal zelf afsluitbare kleding moeten dragen en handschoenen om problemen te voorkomen. Voor de behandeling van de symptomen worden door de dierenarts wel anti-histaminica en corticosteroïden gebruikt, eventueel in combinatie met antibiotica, pijnstillers en antibraak middelen. Dit is uiteraard geheel afhankelijk van de symptomen die het dier laat zien. Deze behandeling kan wel enkele dagen duren.

Wegzuigen nesten rupsen

In verschillende gemeenten worden de nesten weggezogen van de eikenbomen. Dit lijkt voor nu de meest effectieve methode.

Voorkom elk rups contact met uw dier

Het is dan ook zaak om ieder contact van uw dier met de rups te voorkomen. Dit geldt zeker voor paard en hond, een kat zal dit niet zo snel opzoeken. En let op, ook lege nesten kunnen veel brandharen bevatten.

Vragen?

Neem gerust contact met ons op: info@dierapotheker.nl

Robin-Holle-Dierenarts-Dierapotheker.nl

Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl

Tips bij oververhitting hond

Een zonnesteek ofwel hitteberoerte bij de hond is een ernstig probleem en wordt helaas vaak gezien op warme dagen. De lichaamstemperatuur van de hond is dan boven de 40-41℃ gekomen. Deze hoge temperatuur geeft schade aan de organen en ook in de hersenen kan het leiden tot blijvend letsel. Een hond met een hitteberoerte heeft zelfs bijna 60% kans op overlijden.

Heeft mijn hond een hitteberoerte?

Een hond met een hitteberoerte hijgt continu, heeft een snelle hartslag, de lichaamstemperatuur is >40℃, de wangslijmvliezen zijn droog en plakkerig en er zijn uitputtingsverschijnselen. Ook een dronkemansgang, plotseling blind worden, toevallen krijgen en zelfs in coma raken wordt wel gezien. Een hond met een hitteberoerte kan zijn lichaamstemperatuur zelf niet meer op normaal houden en heeft dus altijd hulp nodig.

Hoe voorkomt u oververhitting bij uw hond?

Laat uw hond uit op de koele momenten van de dag. Wandel korter.

Bescherm uw hond tegen zichzelf. Honden hebben vaak zelf niet door dat te veel inspanning op een warme dag problemen kan geven.

Een slanke hond met een goede conditie kan veel meer warmte hebben. Houdt uw hond slank en wandel regelmatig flink met hem op de niet warme dagen.

Zorg dat er altijd fris drinkwater beschikbaar is voor uw hond. Onbeperkt.
Een hond raakt warmte kwijt door te hijgen. Bij het hijgen verdampt er vocht. Door te hijgen heeft uw hond meer dorst dan normaal. Voorkom dus uitdroging.

Zorg dat er een frisse plek in de schaduw is voor uw hond. Liefst goed geventileerd.

Laat uw hond op warme dagen nooit in de auto achter. Gewoon niet en nooit doen.

Toch een oververhitte hond?

Neem contact op met uw dierenarts. Oververhitting geeft schade aan de organen en kan tot de dood lijden. Vraag advies.

Geef uw hond fris en volop drinkwater.

Neem de temperatuur op van uw hond. Steek met een druppeltje sla-olie de thermometer in de anus van uw hond. De normale lichaamstemperatuur van de hond is tussen de 38 en 39 graden Celsius.

Maak uw hond nat met koel water. Zet hem dan voor een ventilator of gebruik een föhn op de koude stand. Of ga wapperen met een groot stuk karton. Zo verdampt het water op de vacht en daalt de temperatuur. Continu besproeien met stromend koel water is ook prima.

En let op:

Laat uw hond niet te veel afkoelen. Stop bij een lichaamstemperatuur van 39.7℃ met actief koelen. Zo voorkomt u onderkoeling bij uw hond.

Zet uw hond nooit in een bad met ijswater. Door de ijskoude knijpen alle bloedvaatjes in de huid zich samen, waardoor de doorbloeding niet goed meer verloopt. Zo kan de hond zijn warmte nog minder goed kwijt. Daarbij zal de hond gaan rillen en zo meer warmte produceren. Bovendien is ijswater heel pijnlijk.

Vragen?

Neem gerust contact met ons op: info@dierapotheker.nl

Robin-Holle-Dierenarts-Dierapotheker.nl

Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl